Wat wordt bedoeld met rechtsverwerking?

Vorderingen die niet zijn verjaard worden toegewezen. Slechts bij hoge uitzondering is dat strijdig met de redelijkheid en billijkheid. Dan is er mogelijk sprake van rechtsverwerking. Dat doet zich voor wanneer het indienen van een vordering dusdanig strijdig is met eerder gedrag of nalaten van die partij, waardoor het toekennen van de vordering tot een onaanvaardbare uitkomst leidt. HDit doet is echter niet snel voor. Het speelt vooral als oude rechten worden opgeëist, welke rechten evenwel nog niet verjaard zijn. Rechtsverwerking doet zich namelijk in het bijzonder voor als een partij lange tijd geen aanspraak op rechten maakt en door zijn gedrag bij de wederpartij het vertrouwen opwekt dat hij op die rechten geen aanspraak zal maken. Dat een partij lange tijd stil zit zonder zijn rechten op te eisen is in beginsel onvoldoende voor rechtsverwerking. Het wordt pas onredelijk als uit het gedrag afgeleid kan worden dat er op die rechten geen aanspraak gemaakt zal worden, terwijl degene later alsnog die rechten opeist. Bijvoorbeeld:

• Is een medewerker op staande voet ontslagen, dan kan hij loon en tewerkstelling vorderen als er geen dringende reden is of wanneer het ontslag niet juist werd gegeven. Eist hij alleen loon, dan kan de werkgever er op vertrouwen dat de medewerker niet wenst terug te keren en alleen geld verlangt. Wordt deze loonvordering toegewezen, dan is het onredelijk als de medewerker vervolgens een nieuwe procedure start en daarbij tewerkstelling vordert. Dit recht heeft hij dan verwerkt.
• Het kan onredelijk zijn, als een medewerker zich na twee jaar beroept op het feit dat hij destijds in een verkeerde functiegroep is ingeschaald en alsnog eist dat het verschil aan beloning 'volledig' wordt uitbetaald. Het is echter niet onredelijk dat de medewerker in het vervolg wel betaald wil worden overeenkomstig de juiste functie-indeling.
• Een medewerker die gedurende meerdere jaren veel overwerkt zonder daarvoor een vergoeding te verlangen, handelt mogelijk onredelijk als hij alsnog dat overwerk uitbetaald wil krijgen. Daarbij speelt dat het onduidelijk kan zijn of een medewerker recht heeft op het uitbetalen van overwerk. Heeft een medewerker recht op overwerkvergoeding, dan kan hij dat recht verwerken, namelijk wanneer het onredelijk is als de werkgever dat overwerk alsnog moet uitbetalen. Dat kan zich bijvoorbeeld voordoen wanneer een medewerker over meerdere jaren vaak overwerkt, steeds genoegen neemt met loon zonder vergoeding van overwerk, geen overwerk-uren opbouwt, geen toezegging kreeg dat overwerk uitbetaald zal worden, de medewerker nooit om een overwerkvergoeding heeft gevraagd en bovendien blijft overwerken zonder daarvoor een tegenprestatie te vragen.