Organisaties kun je niet vastpakken, ruiken, proeven of horen. Het is een verhaal in je hoofd wat je serieus neemt. Misschien wel zo serieus dat je denkt dat organisaties wel fysiek bestaan. We noemen organisaties immers (rechts-)personen en ze hebben een hoofd, een middenrif en handjes. Kortom: jij werkt niet in een organisatie, de organisatie werkt in jou.
De filmserie The Matrix (1999, 2003, 2021) gaat over deze dagelijkse verwarring: welke ‘realiteit’ moet je serieus nemen? Is de kaart – de planning- dan toch het gebied? Nagenoeg iedereen -wereldwijd - neemt als zelfsprekend genoegen met het hiërarchische verhaal over organisaties met de achtereenvolgende de acteursrollen: tops, middles & bottoms. Een ander samenhangend verhaal (tussen-je-oren) is dat van het Rijnlands Organiseren, wat ook regelmatig aan de orde komt op Managementsite.
1. Rijnlands Organiseren: een ander verhaal
In een Rijnlandse organisatie is weinig hiërarchie, de staf is dienend in plaats van sturend, het leiderschap is gericht op het bevorderen van autonomie en vakmanschap. Niet de aandeelhouder eerst, maar de professional op de werkvloer. Het is een bedrijf waar je trots op kunt zijn en waar vaklieden met plezier werken.
Het Rijnlandse/West-Europese verhaal is de wijze van organiseren voordat het Amerikaanse Management-verhaal (medio 19e eeuw) voet aan de grond kreeg en kent het begrip ‘managen’ niet! Managen als gedetailleerd plannen via staf en management om de realiteit van de vakinhoudelijke mensen en de planning zo dicht mogelijk bij elkaar te brengen. Zie onderstaande foto.
Het uitgangspunt bij Rijnlandse organisaties...
