Je vakmensen zijn het geweten van je organisatie

Cover stories · Cases

Ik kan er niet van slapen. Vakmensen bij Boeing wisten al dat de 737 Max niet deugde. Maar ze hebben zich laten overrulen. Door apen. 346 doden later, twee gecrashte toestellen en alle geproduceerde exemplaren al tien maanden aan de grond, komt de aap uit de mouw. ‘Zou jij je gezin laten meevliegen in een 737 Max?’, was op een gegeven moment de vraag die onderling werd gesteld. ‘Nee, dat zou ik niet doen, het is ontworpen door clowns die worden aangestuurd door apen’.

Het verhaal over de Boeing 737 Max tart bij mij ieder gevoel voor realiteit. Waar zijn we toch - in dit geval letterlijk - in hemelsnaam mee bezig? What the fuck! Dodelijke sjoemelsoftware in de neus van het toestel en piloten die nergens van wisten en nietsvermoedend met de aan hun zorg toevertrouwde passagiers hun dood ...

Pieter van der Haak
Lid sinds 2019
Tja Jaap, ik begrijp de verwondering, maar dit is natuurlijk niet zo'n unieke gebeurtenis. Er zijn in de geschiedenis veel meer grote fouten gemaakt waarvan iedereen achteraf vond dat het niet had mogen gebeuren. Maar niemand durfde er iets van te zeggen. Het is dan we makkelijk om dat dan maar op het bordje te gooien van het "Management". Ook als er sprake zou zijn geweest van een team van vakmensen, zonder "manager", dan nog had dit kunnen gebeuren. Veelal spelen er allerlei sociaal psychologische processen zoals Groupthink en de neiging van mensen om zich te conformeren. Om de schuld bij "het management" of bij "het systeem" is dan wel erg makkelijk, want de vakmensen waren dus kennelijk niet sterk genoeg om zich voldoende weerbaar op te stellen. Of te laf, of te bang hun baan te verliezen etc.
Nico Wortel
Lid sinds 2019
Het onderliggende probleem is: narcisme. Narcisten leven in een fantasiewereldje. In Nederland is er weinig kennis over narcisme en dat is een gemiste kans. Narcisten hebben anderen nodig om hun grootsheid te ervaren. Hier: een enorm toestel met weinig kosten en veel winst. Maar de werkelijkheid buigt niet voor een narcist. Daarom moet de aanwezige kennis beter verspreid worden. Er moet beleid komen, zodat narcisten wel hun talenten kunnen ontplooien, maar geen schade zoals in dit incident kunnen veroorzaken. Dat betekent dat HR-afdelingen goed naar de mensen in het bedrijf moeten luisteren en de narcisten onder de duim moeten houden, in plaats van hen naar de mond te praten. Er zijn methoden en middelen genoeg, nu nog georganiseerd inzetten!
Geert Froyen
Mooie annalyse.
Het is natuurlijk nooit zo zwart wit, maar interessante analyse om verder door te denken.
Dankjewel!
Paul Geltink
Jaap, in bijgaande link (Engelstalig) wordt het verhaal geschetst hoe Boeing van een bedrijf van vakmensen veranderde in een geldautomaat voor het management: https://qz.com/1776080/how-the-mcdonnell-douglas-boeing-merger-led-to-the-737-max-crisis/
Joscelin Trouwborst
Same as the car exhaust scandals, just more deadly. This demonstrates well how far money rules nowadays.
Cees Adriaanse
Mooie column Jaap. Ik heb deze 2 keer gelezen. Dank voor de verwoording (hoe triest en tragisch het voorbeeld ook is) van hetgeen ik ook denk. Heb geloof in je vakmensen en LUISTER.
Thieu Berkers
Vakmensen zijn niet meer dan een bijproduct binnen de organisatie's waar het grote geld centraal staat. We zijn sinds de jaren 90 te ver afgegleden door het Anglo Saksische denken. Dat gaan we niet snel meer terug draaien. Die 346 doden worden weer snel vergeten zodat de grote geldmachine wat Boeing is weer door kan draaien.

Materialisme is in feite een geestesziekte maar staat niet als zodanig in het DSM handboek. Dat zou mogelijk een hoop ellende kunnen voorkomen. Voorlopig blijft de hebzucht en het materialistisch denken nog wel bij mensen tussen de oren zitten en zitten de gewetensvolle mensen in deze maatschappij klem, in het meest extreme geval in de isoleercel bij de GGZ.

Meer over Ethiek, integriteit, moreel kompas