Het klinkt prachtig, al onze beloften over coaching en training: meer effectiviteit, betere communicatie, hogere motivatie. Maar wat levert het eigenlijk concreet op? En zijn die mooie cijfers die je soms voorbij ziet komen wel te vertrouwen? Het is een vraag die elke trainer of coach zichzelf weleens stelt – en terecht.

Je hoort regelmatig indrukwekkende getallen: coaching zou een return on investment (ROI) van zeven keer de investering opleveren, soms zelfs nog meer. Trainingen zouden de winstmarge van organisaties met tientallen procenten verhogen. Mooie verhalen, maar als je iets langer nadenkt, wringt er iets. Waar komen die cijfers eigenlijk vandaan? Is dit gebaseerd op gedegen onderzoek, of roept iemand gewoon iets in een gelikt rapport? 

Het eerlijke antwoord: het is een beetje van beide. Neem de cijfers van de International Coaching Federation (ICF), bijvoorbeeld. Die ROI van 7x komt uit klantonderzoeken, waarbij deelnemers zelf aangeven hoeveel waarde ze aan het traject toekennen. Dat zegt dus vooral iets over hun beleving – waardevol, zeker, maar niet per se hard bewijs.

Andere bronnen, zoals onderzoeken van McKinsey of Harvard Business Review, zijn beter onderbouwd, met grotere steekproeven en meer aandacht voor context.  Toch blijft het lastig om direct te meten wat coaching en training financieel opleveren. Want hoe zet je een beter functionerend team, meer motivatie of minder ziekteverzuim om in euro’s?

Toch is er wel een verklaring waarom het rendement in sommige gevallen echt hoog kan zijn. Coaching en training richten zich op gedragsverandering, en gedrag is besmettelijk. Eén leider die leert beter te luisteren, kan de dynamiek van een heel team beïnvloeden. Iemand die beter leert omgaan met stress, valt minder snel uit – en bespaart zo duizenden euro’s aan verzuimkosten. En mensen blijven nu eenmaal langer bij een organisatie als ze zich ontwikkelen. Dan hoef je als werkgever geen nieuw talent te werven, wat ook weer kosten scheelt.

Het zijn dit soort indirecte effecten die de impact van training en coaching soms zo groot maken. Niet altijd meteen zichtbaar, en zelden exact meetbaar, maar wel voelbaar in de organisatie. Wil je als trainer of coach overtuigen met meer dan alleen cijfers, dan zijn verhalen van impact minstens zo krachtig. Bijvoorbeeld hoe één traject een lastige teamleider veranderde in een inspirerende verbinder. Dat is lastig in een Excel-sheet te vangen, maar het effect is onmiskenbaar.

Dus ja, er zijn cijfers, en sommige zijn best indrukwekkend. Maar ze vragen wel om nuance en context. En misschien moeten we het ook niet groter maken dan het is. Goed werk heeft waarde – ook als je het niet tot achter de komma kunt uitrekenen. Toch zal ik hier, cursief, wat cijfers geven. 

Het vaststellen van rendement op investering (ROI) bij training en coaching is lastig. Vooral omdat het vaak om gedragsverandering, inzichten of cultuur gaat.  Veel ‘mooie cijfers’ komen uit marketingmateriaal van coachingbureaus, dus daar moet je doorheen prikken. Toch zijn er wel degelijk onderzoeken en cijfers die iets zeggen over het effect en de opbrengst van training en coaching.

Volgens een studie van de International Coaching Federation (ICF) ervaren organisaties gemiddeld een ROI van 7 keer de investering. In sommige gevallen werd zelfs een ROI van 49x gerapporteerd. Uit data van de Association for Talent Development (ATD) blijkt dat bedrijven die substantieel investeren in training gemiddeld 24% hogere winstmarges hebben dan bedrijven die dat niet doen.

Bedrijven met ontwikkelingsprogramma’s presteren tot 2,5 keer beter dan bedrijven zonder, volgens McKinsey. Coaching verhoogt niet alleen prestaties, maar ook engagement, veerkracht en retentie. Er is minder ziekteverzuim, een betere samenwerking, een hogere klant- en medewerkerstevredenheic en een snellere aanpassing aan veranderingen. Werknemers die coaching krijgen, blijven gemiddeld langer bij de organisatie. 

Veel cijfers die rondzingen in de wereld van coaching en training klinken indrukwekkend, maar zijn  niet altijd even wetenschappelijk onderbouwd of worden zonder context geciteerd. Een gezonde dosis scepsis is absoluut terecht.

De cijfers van de ICF (International Coaching Federation) worden vaak genoemd, zoals die ROI van 7x of zelfs 49x, maar deze zijn gebaseerd op zelfrapportage van klanten en coaches. Dat maakt het subjectief en lastig te verifiëren.

Onderzoeken van bijvoorbeeld ATD, McKinsey, of Harvard Business Review zijn doorgaans wat beter onderbouwd, met grotere steekproeven en een duidelijkere methodologie. Toch geldt ook hier: correlatie is niet automatisch causaliteit.

Het Kirkpatrick- en Phillips-model bieden wél een structurele manier om ROI meetbaar te maken, maar vergen discipline en meetinspanningen van de organisatie. In de praktijk worden deze modellen vaak niet volledig toegepast.

Dat neemt niet weg dat het rendement van training en coaching hoog kan zijn. Denk daarbij aan trainingen die leiden tot: 

•Gerichte gedragsverandering: Eén leider die beter leert communiceren, kan tientallen mensen efficiënter laten werken.

•Sneller aanpassen aan verandering: Training en coaching kunnen verandercapaciteit verhogen, wat in tijden van transitie enorm waardevol is.

•Voorkomen van uitval: Coaching helpt burn-out voorkomen of mensen sneller te laten terugkeren, wat grote kosten bespaart.

•Retentie van talent: Mensen blijven vaker bij organisaties die in hun ontwikkeling investeren.

Veel van deze effecten zijn duurzaam. Eén investering kan dus langdurig impact hebben.  Niet alleen op de deelnemer, maar op hele teams en processen. 

Bert Overbeek is een ervaren trainer en coach (bertoverbeek@icloud.com), die al jaren trainingen geeft in leiderschap en programma's heeft die managers en teams helpt om beter te worden.  Zoals 'Conflicten constructief ombuigen' en 'De schakelende manager'.