Mooi verwoord! En mag ik toevoegen dat de ruimte geven voor autonomie niet alleen bij leidinggevenden en organisaties ligt, maar zeker ook hierin een taak voor de overheid ligt.

Zolang deze met regels komt die mensen beperken in hun autonomie, hun volwassenheid om zelf afwegingen te maken en tegenspraak consequent doodzwijgt geven zij het verkeerde voorbeeld. Een onderzoekscommissie kan niet vermanend optreden en schande spreken van een gebrek aan vertrouwen en autonomie en de overheid niet aanzetten tot het geven van het gewenste voorbeeldgedrag. Een echte cultuurverandering dus. Ik ben benieuwd.

Wat een herkenbaar en duidelijk geschreven artikel. Ik herken de voorbeelden letterlijk uit de praktijk, hoe het niet werkt (oude werkgevers) en hoe het heel goed werkt (huidige werkgever). Wat fijn om wat ik heb ervaren nu hier in duidelijke taal te lezen. Jammer dat kennis en ervaring zo makkelijk wordt weggewuifd door de alpha-mannetjes (en vrouwtjes). Persoonlijke status en bonussen winnen het helaas te vaak van het teamwork, wat inderdaad wel 'ge-preacht' maar niet 'ge-practiced' wordt door veel zelf-uitgeroepen managers.

Ik heb er meer tijd in gestopt dan 28 minuten…, maar wel graag gedaan.

Los van waarheidvinding en wetenschappelijke onderbouwing: Als het ECHT zo is, dat de autonomie op het werk sluipenderwijs afneemt, dan weet ik 1 ding zeker. Namelijk dat de bedrijven en organisaties die niet durven los te laten en vertrouwen te geven geen toekomst meer hebben. Zonder gemotiveerde en betrokken medewerkers sta je snel met lege handen. Zonder (tevreden) klanten lukt het ook niet. Dan haken financiers en leveranciers namelijk ook af.

Bij het lezen van het artikel moest ik denken aan een 3 tal boeken. Het boek “Ik ben er helemaal klaar mee”, van @Marcel van Wiggen, het boek “UNBOSS” van @Lars Kolind en het boek “Tegenspraak” van @Peter van Lonkhuijzen”. Verder dacht ik een Buurtzorg.nl. Een prachtig voorbeeld van zelfsturing.

Lees ook ons dossier:

DOSSIER SEMCO https://www.lerendeleiders.nl/trendingtopics/dossier-semco-style-zelfsturing-unbossen-loslaten-en-vertrouwen

Mijn visie op de trends & ontwikkelingen op het gebied van leiderschap:

1: van het hoofd naar het hart
2: van denken naar voelen
3: van powerleaders naar servant leaders
4: van controle naar vertrouwen
5: van management naar NIEUW leiderschap
6: van shareholders naar stakeholders
7: van Angelsaksisch naar Rijnlands denken.
De bestsellers van Managementboek.nl bevestigen het.
Bijvoorbeeld : https://www.linkedin.com/pulse/sneak-preview-van-het-boek-futureproof-1-op-de-koos-groenewoud/?trackingId=FwaVmWBlAqOPr9baxYbTzw%3D%3D
https://www.linkedin.com/pulse/bespiegeling-zen-de-boardroom-van-sake-algra-koos-groenewoud/?trackingId=Z2ijjAyr7d%2FG3Em0tnubHg%3D%3D

Tot slot. Leiderschapdenkers als @Marshall Goldsmith en de visionair @Jan Rotmans omarmen NIEUW = dienend leiderschap. Mijn advies: Volg @Inge Nuijten. Die weet ook hoe het werkt.

Bedankt voor het mooie artikel. Interessant dat je het onderwijs als voorbeeld aanhaalt, want dat is nu net zo'n branche waarin je ziet dat het de interactie is tussen professionals, leiding en politiek die de mate van ervaren autonomie bepaalt. De perceptie van autonomie wordt daarbij onder andere bepaald door de drijfveren van mensen en de mate waarin zij zich competent en invloedrijk achten. In principe zijn leerkrachten namelijk autonoom. Ze moeten dagelijks voor de klas keuzes maken in de les, in het programma en in het omgaan met de groep. Daarbij hoef je methodes niet strak te volgen als andere keuzes beter zijn. De kaders van de overheid zijn ruim genoeg. Als een school echt ander onderwijs wil en de schoolleider en bestuurder hebben het lef ervoor, dan kan dat. Binnen het onderwijs werken evenwel veel mensen met een blauwe drijfveer. Die zoeken zekerheden en hechten waarde aan structuur en duidelijkheid. Opvallend is dat heel veel regels binnen de school, niet perse van buitenaf komen, maar onderling worden afgesproken c.q. afgedwongen. Dan is er sprake van de idefix dat we 'allemaal het zelfde moeten doen'. Hoe onzekerder men zich voelt, hoe groter de neiging om alles dicht te regelen en strak vast te houden aan wat op papier staat. Leiders in het onderwijs die op controle zitten, induceren dit soort gedrag nog eens extra. Er zijn echter ook de nodige leiders in het onderwijs, steeds meer gelukkig, die juist ruimte bieden voor de professionaliteit van de leerkracht. Essentieel van het benutten van de autonomie, is dat zij daarbij gevoelens van competentie en invloed ontlokken bij leerkrachten. Dat doe je door gesprekken en processen op basis van Appreciative Inquiry: Waarderend Leiderschap. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dat autonomie ook niet iets is dat je geeft. Autonomie is. Mensen zijn per definitie autonoom. Alleen bepaald jouw leiderschap hoe die benut wordt. Je ziet ook aan jouw voorbeelden dat mensen er ook voor kunnen kiezen om niet mee te gaan met regels, richtlijnen en structuren. Dat vraagt zelfvertrouwen. Dat is het belangrijkste waar leiders in kunnen investeren. Door middel van vragen geef je sturing aan het ontwikkelproces, want dat blijft nodig. Je ziet bij onderwijs op afstand dat leerkrachten uitstekend autonoom en in goede samenwerking iets heel vlot met elkaar kunnen regelen. Je ziet ook enorme verschillen in kennis en ervaring in de manier waarop dat kan, waarbij je mensen ook ziet terugvallen op oude zekerheden: kinderen taakjes laten doen in plaats van een leerproces organiseren. De focus waarmee mensen hun werk doen, daarin stuur je als leider. Dan krijgen de keuzes die de mensen maken ook de gewenste richting.

Onvoorstelbaar dat in dit hele verhaal niet één keer de naam van Richard Perrow valt en niet één keer wordt gerefereerd aan zijn 'Normal Accident Theory'... een antwoord op de High-Reliability Organization Theory. De echte oorzaak van ellende in organisaties zou ook wel eens gezocht kunnen worden in het falende geheugen van organisatiekundigen en hun opleidingsinstituten, die weigeren om literatuur te bestuderen die langer dan vijf jaar geleden is gepubliceerd. Wellicht daarom ook het onjuiste gebruik van 'autonomie' als iets dat gedoseerd toegediend zou kunnen worden, in de zin van meer of minder autonomie, of zelfs 'relatieve autonomie'. Wat is er toch ineens mis met de begrippen 'invloed' en 'macht'?