Intensieve Menshouderij 2.0 (deel 1)

Cover stories

20 Jaar geleden in de zomer van 2001 schreef ik hier op deze site voor het eerst over de  Intensieve Menshouderij (IMH). Door het succes op Managementsite vroeg Uitgeverij Scriptum: ‘Wordt het niet eens tijd voor een boek?’ Dat boek verscheen eind 2004 en meer dan 25.000 exemplaren werden ervan verkocht. Het begrip IMH kom je inmiddels regelmatig tegen in het nieuws en vaak wordt me gevraagd: ‘Is het nu erger of juist minder erg dan 20 jaar geleden?’ 

Laten we een drietal situaties die recentelijk het nieuws haalden eens onder de loep te nemen: (1) de Toeslagenaffaire, (2) een interview met cultuurfilosoof Ad Verbrugge in het NRC begin dit jaar waarin hij paralellen trok tussen de lockdowns en de IMH en (3) een bestuurder die een paar weken geleden in het Parool het primair onderwijs ee...

L.J. Lekkerkerk
Lid sinds 2019
Van het bovenstaande word ik niet vrolijk ....
maar ja zonder goede diagnose die de 'stinkende wond' duidelijk beschrijft kan een (harde?) heelmeester geen passende remedie bedenken.

Maar sinds 2004 zijn er ook hoopvolle ontwikkelingen. Neem in de VS de opkomst van 'Conscious capitalism' (Mackey & Sisodia, HBS Press) en de 1%-movement waarbij dat percentage van omzet/winst standaard naar goede doelen gaan. Ook uit de VS de 'Theory U' die een goede aanpak beschrijft om veranderingen in een eco-systeem of organisatie-/ actornetwerk met vele belanghebbenden blijvend te bewerkstelligen.

Of lees de cases in Laloux's Reinventing organizations: vooruitstrevend, succesvol en met een hoge Kwaliteit van de Arbeid.
En de WRR die in haar rapport 'Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht' (jan 2020, rap no 102) krachtig pleit om tegen de stress- en burn-out-epidemie op te treden. Ook op EU-niveau is er aandacht voor Workplace innovation en Quality of work(ing life).

In zekere zin zijn dit echo's van prof Ulbo de Sitter's werk op het gebied van integraal organisatie her-ontwerp dat begon met zijn WRR-rapport Op weg naar nieuwe fabrieken en kantoren (1981). In feite is de kennis er al om werk en zeggenschap zo te verdelen dat zowel de kwaliteit van het werk verbetert als de prestaties van de organisatie.
Jaap Peters
Auteur
Zeker zijn er hoopvolle ontwikkelingen. In 2007 zijn we begonnen met Slow Management (kwartaalmagazine) naar analogie van Slow Food, en dat blad kunnen we redelijk makkelijk ieder kwartaal volkrijgen met mooie inspirerende voorbeelden, Hans. Mijn vrolijke ik. Het Rijnland Praktijkboekje (2012) staat vol met voorbeelden. Maar op 2 augustus (deze maand) stond er nog een dramatische verhaal over bioboeren die zonder bankier zitten in de Volkskrant. En we hebben de neiging in Den Haag met alles net te laat te zijn: de Groningers worden niet snel geholpen, Toeslagen, bij nader inzien alle Uitvoeringsorganisaties hebben moeite met aanpassen, het ambassadepersoneel en de Afghanen repatriëren, een Regering in elkaar sleutelen. Het alsmaar blijven uitstellen van de Omgevingswet 2022, ... ... het lijkt er toch wel op dat we de urgentie niet doorvoelen. Tjeenk Willink liet nog weten: benoem nu de urgente problemen en zoek daar een passende regering bij. Nee, .... eerst op vakantie. En dan heb ik het nog maar niet over mondkapjes. ;)

Meer over De Menselijke maat