Gaat het bij een sociaal plan altijd om ontslag?

De gedachte zou kunnen postvatten dat een sociaal plan tot ontslag leidt. Maar dat is de praktijk niet.
Ondernemingen zijn voortdurend aan verandering onderhevig. De werkgever moet ervoor zorgen dat zijn onderneming gezond blijft en moet dus zijn organisatie steeds aanpassen aan veranderende eisen. Soms gebeurt dat op een bijna onmerkbare natuurlijke wijze. Soms is er meer nodig. Veel reorganisatieplannen leiden niet tot collectief ontslag. De organisatie wordt anders ingericht. De werkgever kan met de vakorganisaties een sociaal plan overeenkomen met procedurele en materiële elementen naar eigen goeddunken. Maar als een reorganisatie tot gedwongen ontslag kan leiden ligt dat anders. Dan moet voor wat betreft de procedurele en materiële elementen in het sociaal plan rekening worden gehouden met het toetsingskader van UWV. De werkgever komt anders mogelijk van een koude kermis thuis.
Ontslag is bovendien ultimum remedium. Het was al geldend recht, maar sinds 1 juli 2015 staat het uitdrukkelijk in de wet: de werkgever is verplicht de werknemer te herplaatsen als dat binnen redelijke termijn in de rede ligt.