Wanneer mag er worden inbesteed zonder aanbestedingsrechtelijke procedure?

Een publiekrechtelijke instelling kan overheidsopdrachten rechtstreeks aan een rechtspersoon gunnen, zonder aanbestedingsrechtelijke procedure indien de aanbestedende dienst toezicht kan uitoefenen op de rechtspersoon. Daarnaast moet deze rechtspersoon meer dan 80% van de werkzaamheden verrichten van de aanbestedende dienst en mag er geen sprake zijn van deelname door privé- kapitaal in de betreffende rechtspersoon. Het is aan de aanbestedende dienst en de accountant om te beoordelen en te controleren of aan deze strikte voorwaarden wordt voldaan.
De vraag of wordt voldaan aan het toezichtcriterium is relatief eenvoudig te beantwoorden, bijvoorbeeld aan de hand van de statuten en beleidsdocumentatie. Hiermee wordt nagegaan of een aanbestedende dienst zowel op strategische doelstellingen als op belangrijke beslissingen van de gecontroleerde rechtspersoon een beslissende invloed uitoefent.
De vraag of meer dan 80% van de werkzaamheden wordt verricht ten behoeve van de aandeelhouder is lastiger te beantwoorden. Het percentage wordt bepaald op basis van de gemiddelde totale omzet of op basis van 'een geschikte alternatieve op activiteit gebaseerde maatstaf'. Indien de gemiddelde totale omzet over de laatste drie jaren niet beschikbaar is of niet langer relevant is, kan door middel van bedrijfsprognoses worden aangetoond dat de berekening van de activiteit aannemelijk is.