Is de reistijd ook arbeidstijd?

De reistijd die een werknemer heeft naar de plaats waar het werk gedaan moet worden is voor de meesten gewoon eigen tijd die geen arbeidstijd is. Het is meestal normaal woon-werkverkeer waarover de werkgever geen zeggenschap heeft. Als de werknemer voor de reis naar het werk niet onder het gezag van de werkgever dan is het geen arbeidstijd. Anders wordt het als de werkgever gaat bepalen met welk voertuig de reis gemaakt moet worden, welke materialen er meegenomen moeten worden of dat er bijvoorbeeld collega's opgehaald moeten worden met een bedrijfsauto.
De feiten en omstandigheden van de reis zijn bepalend om de tijd al of niet tot arbeidstijd te bestempelen. Veel verschillende situaties zijn denkbaar maar voorbeelden die duidelijk zijn met betrekking tot de tijd die het kost om vanuit huis op het werk te komen en weer terug:
Geen arbeidstijd:

• De medewerker die altijd op dezelfde plaats werkt;
• De winkelbediende die op enkele vaste locaties zijn werk moet doen;
• Het tussen werkgever en werknemer afgesproken forfait (bijv. 45 minuten enkele reis) bij bijvoorbeeld de vertegenwoordiger, de servicemonteur en de meerijders die hieronder zijn genoemd.

Wel arbeidstijd:

• Werk-werkverkeer dat onder gezag van de werkgever wordt uitgevoerd;
• Rijden met een voertuig wat onder het Arbeidstijdenbesluit vervoer valt is rijtijd (dus arbeidstijd);
• De vertegenwoordiger die vanuit huis vertrekt om klanten te bezoeken;
• De servicemonteur die vanuit huis met een auto langs klanten gaat om iets te monteren of repareren;
• De werknemer die met een personeelsbusje collega's ophaalt om hen naar het werk te brengen;
• Voor de meerijders in het personeelsbusje kan het arbeidstijd zijn, bijvoorbeeld als de meerijders door de werkgever verplicht worden om met de busjes mee te rijden.

Let op: het gegeven dat de werkgever een bepaalde vergoeding geeft voor de reistijd is op zich geen reden om die tijd tot arbeidstijd te bestempelen.
In een recente prejudiciële zaak heeft het Europese Hof van Justitie uitgelegd dat onder arbeidstijd ook moet worden verstaan 'de tijd die werknemers zonder vaste of gebruikelijke werkplek dagelijks besteden aan de reis tussen hun woonplaats en de locatie van de door hun werkgever aangeduide eerste en laatste klant'.