Onzijdig, mannelijk of vrouwelijk?

Is het 'de stad en haar inwoners' of 'de stad en zijn inwoners'? De laatste,'de stad en zijn inwoners', is juist, maar omdat 'stad' niet exclusief mannelijk is, mag 'haar' ook. Dat maakt het er niet gemakkelijker op. Toch zijn er een aantal regels om te bepalen of een woord onzijdig, mannelijk of vrouwelijk is:

• onzijdig zijn verkleinwoorden, veel vaste materialen (goud, zilver), woorden met twee lettergrepen die beginnen met ge-, be-, ver-, ont-, woorden die eindigen op -isme of -ment, woorden die als zelfstandig naamwoord kunnen worden gebruikt ('het eten', 'het aanzetten'), aardrijkskundige namen, bedrijfsnamen en veel woorden woorden voor dieren;
• mannelijk zijn werkwoordstammen (dank, loop, slaap), werkwoordafleidingen (bond, gang, mannelijke personen en dieren en bomen;
• vrouwelijk zijn vrouwelijke personen en dieren en woorden die eindigen op -heid, -nis, -de, -te (uitzondering: verzameltermen met ge- ervoor zijn onzijdig), -ij, -arij, -erij (uitzondering: schilderij - onzijdig), - ernij, -ing, -st (uizondering: dienst - mannelijk), - ie (uitzondering: ministerie, mysterie - onzijdig), -tie-, -sie, -logie, - sofie, -iek (behalve antiek, diptiek, elastiek, mozaïek, periodiek, portiek en publiek - onzijdig), -ica, -theek, -teit, -iteit, -tuur, -suur, -ade, -ide, -ode, -ude, -ine, -se, -age, -sis, - tis, -xis;
• woorden die einidigen -schap zijn soms vrouwelijk (verzamelnamen als broederschap en vennootschap) en soms onzijdig (met name woorden die een status aangeven (kampioenschap) en instellingen)