Wat wordt bedoeld met derivaten?

Derivaten of afgeleide producten zijn termen die gebruikt worden in de financiële wereld voor producten die geen directe contante waarde vertegenwoordigen. Zo is een aandeel geen derivaat, maar een optie op dat aandeel wel. Een veel voorkomende vorm is de termijntransactie: een belofte om na een afgesproken tijd een transactie uit te voeren tegen een van tevoren vastgestelde prijs. Een andere vorm is de ruil (swap), waarbij bijvoorbeeld de opbrengst van de ene investering geruild wordt tegen die van een andere investering tegen een overeengekomen prijs.
Met derivaten kan risico worden verkocht of gekocht, of een portefeuille tijdelijk van samenstelling worden veranderd tegen lage transactiekosten.
Derivaten zijn er in vele soorten. Sommige zijn vrij verhandelbaar op de beurs (zoals futures en vele opties), andere zijn uitsluitend via onderhandse transacties te verkrijgen.