Hadden we dit maar eerder gedaan: Strategisch HRM......

"Wen er maar aan. Door vergrijzing, ontgroening en trage groei van de arbeidsproductiviteit is de krapte een structureel verschijnsel. Nederland heeft te weinig mensen voor te veel werk en dat blijft nog wel even zo."

Mathijs Bouman in Het FD: ‘Kost het banen?‘ 180821

“De personeelstekorten vertalen zich langzaam maar zeker in hogere cao-lonen. Voordat iedereen dat voorbeeld volgt, is het goed te bedenken dat de huidige gekte tijdelijk van aard is. (....) Dat neemt niet weg dat werkgevers de komende jaren rekening moeten houden met structurele schaarste. Vergrijzing beperkt én verschraalt het aanbod van personeel. De markt vraagt om vaardigheden die oudere werknemers niet hebben aangeleerd. Er moet veel meer gebeuren om werkenden voortdurend bij te spijkeren.”

commentaar van/in Het FD ‘Krapte op de arbeidsmarkt gaat niet zomaar weg‘ 190821.

Analyses en commentaren zijn mooi zeker als het 'kraakt en piept' in nagenoeg alle sectoren: er zijn voor het eerst in 50 jr meer vacatures dan werklozen, een praktijkvoorbeeld is vaak beter op of z'n minst aansprekender. Zo'n voorbeeld levert ProRail.

ProRail ‘zet alle zeilen bij’ om het voor de bedrijfsvoering (toch) dramatische personeelstekort te kunnen oplossen, meldde het NOS journaal op 010821. Op de vraag van de NOS verslaggever ‘Had dit al niet veel eerder dienen te gebeuren?’, reageerde ProRail woordvoerder Andy Wiemer. Inderdaad: 'hadden we dit maar eerder gedaan' en dan wijst Wiemer naar het uitvoeren van het HR- of mensenmanagementbeleid van zijn organisatie.

Ga je kijken op de site van de ProRail, dan ontbreekt het daar (zeker) niet aan inzicht in en op mensen- c.q. personeelsmanagement, ook niet aan plannen en initiatieven om een HR strategie te kunnen uitvoeren. Veel organisaties/werkgevers kunnen daaraan een voorbeeld nemen, verwacht ik.

Voor de volledigheid: een goed Strategisch HR Plan bestaat uit de onderdelen:

• werving en selectie
• management en leiderschap
• opleiding en ontwikkeling
• maatschappelijk verantwoord ondernemen
• gelijkheid, diversiteit, inclusiviteit

In 2012 aangevuld met

• robotica, machine leren, kunstmatige intelligentie

Onderwerpen die je in het SHR(R)M blog vindt toegelicht.

In de plannen van ProRail, meer specifiek in het jaarverslag 2020, vinden we bijna alle hiervoor aangehaalde onderdelen terug, ook actuele. Zo wordt aandacht besteed aan het, o.i.v. de coronacrisis (relatief) nieuwe onderdeel thuis- c.q. op afstand werken. Wat, voor mij ‘helaas’, in de plannen ontbreekt d.i. aandacht voor robotica, machine leren, AI, in 1e instantie ter ondersteuning van menselijke arbeid.

Kijken we naar de analyse van ProRail’s HR kengetallen dan valt direct op dat de vergrijzing van de personeelssamenstelling, zoals BMW dat geconfronteerd met een identieke uitdaging in 2007 formuleerde, voor ProRail een ‘Tijdbom’ is die al enige tijd sist en rookt. ProRail cijfers over 2020 laten zien dat 46% van de medewerkers 50 jaar en ouder is. Da’s fors.

Het probleem van het tekort aan medewerkers doet zich m.n. voor bij de treinverkeersleiders, een voor de bedrijfsvoering vitale functie, in de theorie ook bekend als ‘focal jobs‘. Cruciale functies, iedere organisatie heeft ze, dien je continue en proactief te ontwikkelen zodat deze medewerkers niet meer weg willen bij je. Zoals bijv. Erik, die niet weg wil bij zijn werkgever. Een werkgever die (al) in 2005 besefte dat behoud van kennis, kunde, competenties van (zeker) je cruciale medewerkers essentieel is voor de continuïteit van je organisatie.

Vertrekken zij dan toch, is het niet door hun pensioen dan wel door een andere reden, dan worden in een vroegtijdig stadium thema’s talent management, management development, knowledge management relevant. Gaan je mensen weg, behoud dan iig hun kennis en vaardigheden en zorg er voor dat dit continue wordt gedeeld, overgedragen en verder ontwikkelt. Overigens, d.i. niet vrijwillig, d.i. een noodzaak en vast onderdeel van managen.

Kijk je naar dat laatste aspect, managen van medewerkers conform de onderdelen van het Strategisch HRM Plan, dan lijkt dat hier bij ProRail fout te zijn gegaan of iig beter kan. Je kan hier, v.w.b. het managen van medewerkers, indicatoren van het ‘Investors in People model’ voor effectief lijnmanagement naast leggen, zoals:

• Lijnmanagers weten wat van hen wordt verwacht om mensen effectief te leiden, aan te sturen en te ontwikkelen;
• Lijnmanagers ondersteunen mensen om doelstellingen te behalen;
• Lijnmanagers zijn doeltreffend en consequent in hun ondersteuning bij High Performance.

Voorbeeldgedrag en commitment aan het SHRM Plan dient daarbij dan natuurlijk (NB; zowel letterlijk als figuurlijk) te worden getoond door de Top van de organisatie!

Het werven, selecteren, opleiden en ontwikkelen van cruciale functies als verkeersleiders vraagt tijd, veel tijd. Dat beseft ProRail zich ook. De vraag is nu of dit proces binnen dezelfde tijd niet wordt ingehaald door een geautomatiseerd spoorwegsysteem? Of zoals Yuval Noah Harari zich voor de gezondheidszorg afvraagt Waarom nog Artsen opleiden als kunstmatige intelligentie betere diagnoses stelt?. Het Strategisch HR Plan van ProRail vraagt op z’n minst om deze aanvulling. Hoe dan ook: ProRail is een interessante, actuele en relevante casus.

Krapte op de arbeidsmarkt was/is een structureel terugkerend fenomeen, probleem zo je wil. Raadpleeg de recente historie en je ziet dat er in 2008, 2011, 2015, 2017, 2019 mediaberichten verschenen over een 'ernstig' tekort aan geschikt talent; maakt niet uit welke bedrijfstak en met toen al dezelfde door Bouman aangehaalde argumenten.
Het blijft voor mij dan ook/toch verbazingwekkend hoe weinig organisaties/bedrijven zich hierop hebben voorbereid. Steeds lijken werkgevers verbaasd dat dit tekort 'nu juist hen dient te overkomen' en intussen wordt talent tegen niet tot nauwelijks renderende investeringen 'rondgepompt'.

"Hadden we dit maar eerder gedaan."

041122

Staatssecretaris Vivianne Heijnen kan boetes opleggen aan NS als de organisatie niet presteert. Meldt zij in Op1

Bedenkelijk voorstel want op 20.000 medewerkers zijn er 2.200 vacatures bij NS dat icm met een vergrijzend personeelsbestand en structureel tekort op de arbeidsmarkt, daar kan geen boete tegenop…..

021122

Nu is er de ‘brief personeelstekort verkeersleiders ProRail’

“De afgelopen periode is de krapte op de arbeidsmarkt sterk toegenomen en de verwachting is dat deze trend zich ook ná 2023 doorzet. Er is sprake van een pensioengolf en daarnaast speelt de maatschappelijke trend dat jongere generaties vaker en sneller van baan wisselen. (……)

ProRail zet in op digitalisering en het door laten ontwikkelen van de functie treindienstleider en decentrale verkeersleider naar de toekomst.

ProRail onderzoekt nu welke oplossingen op relatief korte termijn kunnen worden geïmplementeerd. Dit met als doel om operationele medewerkers te ondersteunen in het werk en de beslissingen die ze moeten maken. Het werk bevat nu nog veel routinematig en mondelinge communicatie waarbij digitalisering aantrekkelijker en gevarieerder werk mogelijk maakt en het vakmanschap meer ingezet kan worden.”

240822

ProRail's belangrijkste 'klant' de NS neemt ook drastische maatregelen: "De komende tijd gaan honderden NS’ers met pensioen en de onderneming slaagt er niet om voldoende vervangers voor hen te vinden. Er zijn 500 vacatures voor conducteurs en er zijn ook machinisten nodig. ‘Dat probleem krijgen we niet in twaalf of achttien maanden opgelost.’ De NS telt circa 20.000 werknemers." Dat betekent dat er in 2023 14% minder treinen gaan rijden.

Bron: NS worstelt met verlies, minder forensen, personeelskrapte en stakingen (fd.nl)

070422

'Staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) informeert de Tweede Kamer over de uitwerking van maatregelen bij ProRail om de werkdruk en de capaciteitstekorten bij verkeersleiding te verminderen.' Interessante/relevante uitwerking in het verlengde van voorgaande.

Bron: Kamerbrief over maatregelen ProRail capaciteitstekort verkeersleiders en werkdruk | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

270921

"Extra miljarden lossen personeelsprobleem bij ProRail niet zomaar op" meldt Het Financieele Dagblad. Idd, en zoals hiervoor opgemerkt: met geld alleen los je een tekort aan talent niet op.

'ProRail krijgt de komende jaren €6 mrd toegeschoven van het kabinet. Maar dat is geen panacee voor het grootste hoofdpijndossier van de spoorbeheerder: de onderbezetting van de verkeersleidingsposten. Strenge selectie en schaarste op de arbeidsmarkt leiden tot geringe aanwas. Nog ten minste tot 2023." En dat allemaal omdat je je Strategisch HR beleid (nog) niet hebt uitgevoerd.

071022

Intussen bij de NS: "De rek is eruit. Het werk drukt steeds zwaarder op een steeds kleinere groep. Met alle gevolgen van dien: instabiele roosters, onvoldoende ruimte om vrij te kunnen nemen en uitval."

NS directeur Groenwegen zegt in een intern bericht dat "met man en macht" geprobeerd wordt om het personeelstekort terug te dringen. Er worden voor 2200 functies mensen gezocht op een totaal van 20.000 banen. Het gat kan volgens Groenewegen niet door harder werken van het huidige personeel worden opgelost.
En da's een terechte constatering: de primaire verantwoordelijkheid van een werkgever is de veiligheid van de medewerkers.

"Als we zo doorgaan moeten we misschien besluiten om onze dienstregeling nog verder af te schalen."
Naast files ook vertraging op het spoor, dat helpt (sic) de economie.....

NB; ik nodig je uit voor een abonnement op de 'Sunny Side Up' LI nieuwsbrief met daarin een wekelijks overzicht van mijn bijdragen

Willem E.A.J. Scheepers, organisatie ontwikkelaar, docent, auteur o.m. van het zojuist verschenen 'Leiden en Lijden tijdens Coronacrisis'. willem@willemscheepers.nl