Met de kzero-emissiezones komt het concept van white label stadshubs weer in beeld: neutrale overslagpunten waar goederen gebundeld worden voor emissievrije stadsdistributie. Hoewel het in theorie voordelen biedt, zoals minder voertuigen in de stad, lagere kosten en schonere lucht, blijkt de praktijk weerbarstig. Hans Quak schrijft erover op Logistiek.nl. Hij stelt dat de white label hub geen universele oplossing is voor stadslogistiek.

Logistiek dienstverleners en groothandel

De hubs leveren weinig toegevoegde waarde op voor bestaande logistieke partijen die al over efficiënte distributienetwerken, ook richting de binnensteden, beschikken. De snelle ontwikkeling van betaalbare en betrouwbare elektrische voertuigen maakt de noodzaak van gedeelde hubs bovendien minder urgent. Het bundelen van goederen van verschillende vervoerders is complex, kostbaar en vraagt het veel ruimte nabij steden en doe je eigenlijk alleen maar als dat weerwaarde oplevert; zoals bij evenementlocaties (RAI, Jaarbeurs) en bouwlogistiek.

Nederlandse logistiek dienstverleners werken al vanuit 300 eigen hubs in Nederland, elk met hun eigen kenmerken en doelgroepen en bundelen al voor verschillende klanten. En vergeet ook de stadslogistieke rol van de groothandel in de horeca, bouw en elektrotechniek niet.

Hans Quak: "Daar komt bij dat het opzetten en onderhouden van een hub kost geld, en de vraag is wie deze kosten gaat dragen. In een markt waar marges al dun zijn, is het lastig om partijen te overtuigen om te investeren in een gedeelde infrastructuur. Bovendien moeten de kostenbesparingen die een hub zou moeten opleveren, opwegen tegen de extra kosten van het gebruik ervan. In de huidige praktijk blijkt dit vaak niet het geval".

Vastgoedontwikkelaars?

Hubs opgezet door vastgoedontwikkelaars zoals Intospace/CLIC, SADC en CTP hebben ook moeite om gebruikers te trekken, omdat de toegevoegde diensten in de praktijk weinig aantrekkelijk zijn voor verladers en ontvangers. Ook het Amsterdamse Food Center heeft het moeilijk... Is er een mismatch tussen wat ze ontwikkelen en wat de markt op dit moment vraagt?

In tegenstelling tot de white label hubs blijken gespecialiseerde, eigen hubs van logistieke dienstverleners of ontvangers zoals bouwhubs en groothandels juist wel economisch haalbaar en effectief. Een economische haalbaarheid die nog zou kunnen verbeteren als de logistieke dienstverleners en groothandels meer zouden samenwerken. Gelukkig gebeurt dat steeds vaker. Er is behoefte aan diverse, doelgroepgerichte oplossingen die wél echt waarde in de stadslogistieke keten toevoegen.

Pas als je voor stadsgebonden segmenten als food, bouw, installatie, retail en facilitaire dienstverlening begrijpt hoe de goederenstromen verlopen en welke eisen dat stelt aan de operaties, data en energie, kun je zinnig nadenken over ruimte. Welke partijen wil je clusteren? Wat vragen de operaties van de ruimte en mobiliteit? Wat zijn de beste locaties? Is werken te combineren met wonen? Welke samenwerking is nodig tussen publieke en private partijen? En welke nieuwe diensten zorgen voor de noodzakelijke verbinding tussen partijen? Alleen met een concreet en systemisch toekomstbeeld kunnen we nú de juiste ruimtelijke keuzes maken.

Gebruik bestaande hubs beter

In gesprekken met bestuurders en beleidsmedewerkers van gemeenten in Nederland wijst TLN al langere tijd op het beter benutten van bestaande logistieke hubs omdat dit bijdraagt aan het verminderen van goederenstromen naar de binnenstad. Dat zegt Anne-Marie Nelck, clustermanager Distributie bij TLN, in een reactie.

‘Met het toenemend aantal inwoners, nemen ook de goederenstromen naar de binnensteden toe. Dat maakt verdere bundeling van deze stromen en daarmee het verminderen van voertuigbewegingen een belangrijke voorwaarde om de steden leefbaar te houden. Ook voor het businessmodel van de beroepsgoederenvervoerders is bundeling van goederen een voorwaarde. Dat de ‘eigen hubs’ hiervoor meer ruimte nodig gaan hebben is, met de toename van het goederenvolume, een gegeven. Vanuit TLN kijken we niet zozeer naar hubs aan de rand van een stad, als daar al ruimte beschikbaar is dan zal hier met name stadsuitbreiding in de vorm van woningbouw gaan plaatsvinden. Daarom zijn vooral de centraal gelegen ‘eigen hubs’ van belang voor gebundelde en duurzame bevoorrading van de binnensteden’, vult Nelck aan.

Lees de uitstekende VLW paper over de toekomst van stadshubs hier; hoewel hubs potentieel hebben om stedelijke logistiek te verbeteren, zijn er nog veel uitdagingen. Luister vooral goed naar de bedrijven die elke dag nadenken over hun klanten in de stad. Wat hebben die ondernemers echt nodig? 

Bron: Logistiek.nl

Lees ook: Waar blijven de stadshubs?