Wanneer is koppelverkoop toegestaan?

Hoewel koppelverkoop in beginsel niet verboden is, wordt koppelverkoop in sommige gevallen aan banden gelegd omdat bedrijven op deze manier concurrenten uit de markt kunnen drukken, hetgeen de marktwerking verstoort. Koppelverkoop is verboden onder (artikel 24 van) de Mededingingswet, tenzij aan vijf voorwaarden wordt voldaan. De boete kan oplopen tot maximaal 10% van de omzet van de onderneming in het jaar voorafgaand aan het misbruik door middel van koppelverkoop.
Indien aan één van de volgende voorwaarden wordt voldaan, is er sprake van overtreding van de Mededingingswet en is de koppelverkoop verboden:

1. Machtspositie - Er moet sprake zijn van een economische machtspositie van de leverancier van het koppelende product. Om de machtspositie van een onderneming te bepalen wordt over het algemeen door juristen het marktaandeel van de onderneming tot uitgangspunt genomen. Een machtspositie wordt vermoed aanwezig te zijn indien de onderneming meer dan 50% van het marktaandeel op de relevante markt omvat. Het is echter mogelijk dat er sprake is van een machtspositie indien het marktaandeel tussen de 25% en 50% ligt. In deze gevallen is aanvullend bewijs vereist.
2. Afzonderlijk en onderscheidend - Het gekoppelde product dient een afzonderlijk en onderscheidend product te zijn. Of de producten als afzonderlijke producten worden beschouwd, is afhankelijk van de vraag van afnemers. Hiervan is sprake indien, bij afwezigheid van de koppelverkoop, vanuit het perspectief van de afnemer deze producten op twee verschillende markten worden verkocht. Bijvoorbeeld een auto (automarkt) met ingebouwde autoradio (audio markt). Los van elkaar kunnen deze op verschillende markten worden verkocht.
3. Dwang - De consument moet gedwongen worden om beide producten en/of diensten af te nemen. Deze druk kan bijvoorbeeld blijken uit het vervallen van garantievoorwaarden wanneer een consument bepaalde producten van de leverancier niet afneemt.
4. Verstoring mededinging - De koppelverkoop zorgt er voor of kan er voor zorgen dat de mededinging in de gekoppelde markt wordt beperkt. Hetgeen een verstorende werking op de markt heeft waardoor ondernemingen met een machtspositie concurrenten uit de markt kunnen drukken.
5. Objectieve rechtvaardiging ontbreekt - Indien er bij koppelverkoop sprake is van een objectieve rechtvaardiging is deze zogenaamde koppelverkoop toegestaan. In veel gevallen maakt de aard van het product het technisch moeilijk om het ene zonder het andere product te leveren. Denk hier bij aan schoenen die inclusief schoenveters worden verkocht.