'Het wordt tijd voor Nederland om de blinddoek af te doen, want we doen nu net of er geen klimaatrisico is.'

Er is meer informatie nodig over welke klimaatrisico's huiseigenaren lopen. Zo weten ze vaak weinig over de kans op overstromingen en funderingsschade door paalrot of verzakking en wegen ze deze risico's dus niet mee in hun aankoop. Een verplicht klimaatlabel zou dat kunnen voorkomen, schrijven de banken ABN Amro, ING en Rabobank in een rapport over klimaatverandering en de woningmarkt.

Het wordt tijd voor Nederland om de blinddoek af te doen, want we doen nu net of er geen klimaatrisico is.

Dat stelt hoofdeconoom van ABN Amro Sandra Phlippen bij de NOS naar aanleiding van het rapport dat vandaag wordt gepubliceerd door ABN Amro, ING en Rabobank. 

De banken zijn niet de eerste partijen uit de financiële sector die met een klimaatwaarschuwing komen. Zo kwamen vorige week verzekeraars met een vergelijkbare waarschuwing: 

Huiseigenaren over de hele wereld staan ​​in de frontlinie van een crisis op het gebied van de betaalbaarheid van verzekeringen. Door de opwarming van de aarde komen extreme weersomstandigheden zoals stormen, overstromingen en bosbranden steeds vaker voor en zijn ze heviger, waardoor het voor de sector steeds moeilijker wordt om deze te dekken.

The uninsurable world: what climate change is costing homeowners; FT.com 

Op steeds meer plekken in Nederland is het onderlopen van woonhuizen, bedrijfspanden, landbouw- en bouwgrond een cyclus die jaarlijks gelijk opgaat met de repeterende seizoenen. Laten we ook de steeds terugkerende verdroging niet vergeten. Gewenning aan dat 'natuurlijke' patroon kan idd leiden tot een 'blinddoek'.

Het rapport van ABN Amro, ING en Rabobank, met de titel 'Climate change and the Dutch housing market: Insights and policy guidance based on a comprehensive literature review' leg ik voor aan Climate Guardian, de chatbot die zich richt op klimaatverandering, klimaatcrisis, klimaatmanipulatie, zeespiegelstijging*.

Mijn eerste prompt: Maak een samenvatting van dit rapport.

Climate Guardian:

Het rapport biedt een diepgaande analyse van de impact van klimaatverandering op de Nederlandse woningmarkt, met aandacht voor risico's gerelateerd aan zeespiegelstijging, funderingsproblemen, beheer van overstromingsrisico's en de noodzaak voor klimaatadaptatie en -mitigatie.

Het belicht de financiële en technische haalbaarheid van aanpassing aan deze risico's en stelt beleidsaanbevelingen voor om over te gaan op een CO2-neutrale, klimaatbestendige woningvoorraad. Belangrijke onderwerpen zijn de onderschatte snelheid van klimaatverandering, beheersbare risico's van zeespiegelstijging tot 2100, significante impact van funderingsproblemen op huishoudens, de noodzaak voor duidelijkere verzekeringsregelingen voor overstromingsrisico's, en het belang van het integreren van fysieke klimaatrisico's in de woningprijzen.

Het rapport benadrukt ook de noodzaak voor uitgebreidere klimaatadaptatiemaatregelen en een duidelijke business case voor de transitie naar netto-nuluitstoot in de woningsector, met aandacht voor potentiële ongelijkheden en financiële beperkingen voor huiseigenaren.

Wat zijn de sterke punten van dit rapport?

De sterke punten van het rapport omvatten een gedetailleerde analyse van de specifieke risico's van klimaatverandering voor de Nederlandse woningmarkt, waaronder zeespiegelstijging en funderingsproblemen. Het biedt inzicht in de financiële en technische uitdagingen en kansen voor klimaatadaptatie en -mitigatie binnen de sector.

Verder worden beleidsaanbevelingen gedaan die gericht zijn op het realiseren van een CO2-neutrale en klimaatbestendige woningvoorraad, waarbij ook aandacht is voor sociale rechtvaardigheid en economische haalbaarheid. Het rapport benadrukt de urgentie van integratie van klimaatrisico's in woningprijzen en de noodzaak voor duidelijke verzekeringsarrangementen tegen overstromingsrisico's.

Wat zijn de verbeterpunten, denk daarbij niet alleen aan dat wat je er zelf aan kan toevoegen maar ook aan dat wat je er op het internet over vindt

Het vinden van specifieke verbeterpunten voor het "Beleidssynthese Klimaatrapport banken" via directe bronnen op het internet bleek uitdagend, omdat er geen directe links of artikelen zijn die expliciet verbeterpunten of kritieken op dit rapport behandelen. Echter, op basis van algemene best practices voor dergelijke rapporten en de thema's die het rapport behandelt, kunnen mogelijke verbeterpunten zijn:

  1. Meer concrete actieplannen: Het rapport zou kunnen worden versterkt door het opnemen van meer gedetailleerde, actiegerichte plannen met specifieke stappen, verantwoordelijkheden, en tijdslijnen voor de aanbevolen beleidsmaatregelen en adaptatiestrategieën.
  2. Betrokkenheid van stakeholders: Een grotere nadruk op het betrekken van een breed scala aan stakeholders, waaronder huiseigenaren, lokale gemeenschappen, bedrijven, en de financiële sector, kan helpen om de haalbaarheid en acceptatie van de voorgestelde maatregelen te vergroten.
  3. Financieringsmechanismen: Het rapport kan verbeterd worden door dieper in te gaan op innovatieve financieringsmechanismen die de overgang naar een klimaatbestendige en CO2-neutrale woningvoorraad kunnen ondersteunen, inclusief subsidies, leningen, en investeringen.
  4. Regionale en lokale nuances: Meer aandacht voor regionale en lokale verschillen in klimaatrisico's en adaptatiebehoeften kan helpen bij het ontwikkelen van meer gerichte en effectieve strategieën.
  5. Data en modellering: Een update of uitbreiding van de gebruikte klimaatmodellen en scenario's met de meest recente wetenschappelijke inzichten en technologieën kan de nauwkeurigheid en relevantie van de bevindingen verbeteren.
  6. Internationale vergelijkingen: Het opnemen van case studies of vergelijkingen met soortgelijke uitdagingen en oplossingen in andere landen kan waardevolle lessen en inzichten bieden.
  7. Monitoring en evaluatie: Het opzetten van een duidelijk kader voor monitoring en evaluatie van de voortgang van implementatie van de aanbevolen maatregelen kan bijdragen aan continue verbetering en aanpassing aan veranderende omstandigheden.
  8. Communicatie en bewustwording: Versterking van de strategieën voor communicatie en bewustwording om het publiek en belanghebbenden beter te informeren en te betrekken bij klimaatadaptatie en -mitigatie in de woningsector.

Deze verbeterpunten zijn afgeleid uit algemene best practices en mogelijke gebieden voor versterking die typisch zijn voor rapporten van deze aard. Voor specifieke feedback of kritiek op dit rapport zou directe feedback van lezers, experts in het veld, of follow-up studies vereist zijn.

Welke acties kunnen huiseigenaren nu ondernemen op basis van dit rapport, op basis van je bevindingen als klimaat chatbot en op dat wat je mogelijk als aanvulling vindt op het internet.

Gezien de focus van het rapport op de impact van klimaatverandering op de Nederlandse woningmarkt, kunnen huiseigenaren verschillende acties ondernemen om hun woningen en financiën te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering:

  1. Verduurzaming van de woning: Investeer in energie-efficiëntie en duurzaamheid om de CO2-voetafdruk van de woning te verlagen. Denk aan isolatie, zonnepanelen, warmtepompen en andere groene technologieën.
  2. Aanpassingen voor klimaatbestendigheid: Neem maatregelen om de woning aan te passen aan klimaatrisico's zoals wateroverlast, hitte en droogte. Dit kan variëren van het vergroenen van de tuin voor betere wateropvang tot het aanbrengen van waterkeringen en het verhogen van elektrische installaties in overstromingsgevoelige gebieden.
  3. Financiële risicobeheersing: Onderzoek de verzekeringsmogelijkheden voor klimaatgerelateerde schade en zorg ervoor dat je polis dekking biedt tegen bijvoorbeeld overstromingen of extreme weersomstandigheden.
  4. Informatie en bewustwording: Blijf op de hoogte van lokale klimaatrisico's en overheidsmaatregelen voor klimaatadaptatie. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld specifieke plannen hebben voor waterbeheer of hittebestrijding die van invloed zijn op jouw woning en buurt.
  5. Deelname aan lokale initiatieven: Sluit je aan bij of initieer gemeenschapsprojecten gericht op duurzaamheid en klimaatadaptatie, zoals collectieve zonnedaken, buurtmoestuinen of regenwateropvangsystemen.

Voor aanvullende acties op basis van de laatste ontwikkelingen en aanbevelingen, is het raadzaam om actuele bronnen en richtlijnen van betrouwbare organisaties en overheidsinstanties te raadplegen. Deze kunnen nieuwe inzichten en technologieën bieden die passen bij jouw specifieke situatie en bijdragen aan zowel mitigatie van als aanpassing aan klimaatverandering.

Stel nu dat de acties die je voorstelt voor huiseigenaren onmogelijk zijn te realiseren, wat is dan je advies.

Als de voorgestelde acties voor huiseigenaren onmogelijk te realiseren zijn, bijvoorbeeld vanwege financiële beperkingen, gebrek aan toegang tot middelen of technische onhaalbaarheid, zijn er nog steeds stappen die genomen kunnen worden om de impact van klimaatverandering op woningen te beperken. Hier zijn enkele alternatieve adviezen:

  1. Zoek naar ondersteuning en subsidies: Veel overheden en organisaties bieden subsidies, leningen of andere financiële hulpmiddelen aan voor huiseigenaren die hun woning willen verduurzamen of aanpassen aan klimaatrisico's. Informeer bij je gemeente of lokale energiecoöperaties naar beschikbare regelingen.
  2. Focus op kleine aanpassingen: Zelfs zonder grote investeringen kun je kleine aanpassingen doen die bijdragen aan de duurzaamheid van je woning, zoals het gebruik van LED-verlichting, het verminderen van watergebruik, het installeren van waterbesparende kranen of het aanbrengen van tocht strips.
  3. Verhoog je klimaatbewustzijn: Kennis is macht. Door meer te leren over klimaatverandering en hoe je duurzamer kunt leven, kun je bewustere keuzes maken die zowel je eigen impact verlagen als je voorbereiden op mogelijke toekomstige veranderingen.
  4. Bouw een gemeenschap: Samenwerken met je buren of lokale gemeenschap kan leiden tot gedeelde oplossingen voor klimaatadaptatie en -mitigatie. Denk aan gemeenschappelijke groene daken, collectieve inkoop van zonnepanelen of het samen opzetten van een buurtcompost.
  5. Wees voorbereid op noodsituaties: Stel een noodplan op voor je huishouden dat rekening houdt met mogelijke klimaat gerelateerde gebeurtenissen, zoals overstromingen of hittegolven. Zorg ervoor dat je basisvoorzieningen zoals water, voedsel, en een EHBO-kit in huis hebt.
  6. Voer dialoog met beleidsmakers: Actief pleiten voor klimaatbestendige en duurzame beleidsmaatregelen bij lokale en nationale overheden kan op de lange termijn verandering teweegbrengen. Door je stem te laten horen, kun je bijdragen aan een breder bewustzijn en actie voor klimaatadaptatie.

Het is belangrijk te erkennen dat niet iedereen dezelfde mogelijkheden heeft om actie te ondernemen tegen klimaatverandering. Door te focussen op wat wel mogelijk is binnen je eigen situatie, kun je toch een positieve bijdrage leveren.

Is woningverkoop een optie en zo ja, wat zijn daarvan dan de gevolgen

Als de voorgestelde acties voor huiseigenaren onmogelijk te realiseren zijn, vanwege financiële, technische of andere beperkingen, zijn er nog steeds verschillende wegen die men kan overwegen. Woningverkoop kan in sommige gevallen een optie zijn, vooral als de locatie of de staat van de woning aanzienlijke risico's of kosten met zich meebrengt die niet duurzaam te beheren zijn. Hier zijn enkele overwegingen en gevolgen van het verkopen van de woning in het licht van klimaatrisico's:

  1. Marktwaarde: De impact van klimaatverandering kan de marktwaarde van bepaalde eigendommen beïnvloeden, vooral in gebieden die hoog risico lopen op overstromingen, zeespiegelstijging of extreme weersomstandigheden. Het is belangrijk om te beoordelen of de marktwaarde van de woning al is beïnvloed door deze factoren en wat de verwachte trends zijn.

  2. Verhuis- en vestigingskosten: Verhuizen brengt kosten met zich mee, niet alleen financieel maar ook in termen van tijd en moeite. Het vinden van een nieuwe woning die beter bestand is tegen klimaatrisico's en tegelijkertijd aan je behoeften voldoet, kan een uitdaging zijn.

  3. Lange-termijnplanning: Overweeg de lange-termijn gevolgen van de verkoop, zoals de stabiliteit van de nieuwe locatie in de context van klimaatverandering. Zoek naar gebieden met robuuste klimaatadaptatie- en mitigatieplannen.

  4. Sociale en economische impact: Verkoop en verhuizing kunnen invloed hebben op je sociale netwerk en economische omstandigheden, zoals werkgelegenheid en toegang tot diensten. Overweeg hoe deze veranderingen je levenskwaliteit kunnen beïnvloeden.

  5. Juridische en beleidsaspecten: Informeer jezelf over eventuele overheidssubsidies, programma's of beleid dat kan helpen bij de verhuizing of bij de aankoop van een nieuwe woning in een minder risicovol gebied.

Als woningverkoop wordt overwogen als laatste redmiddel, is het raadzaam om professioneel advies in te winnen van vastgoedexperts, klimaatwetenschappers, en financiële adviseurs om een weloverwogen beslissing te maken. Het is ook belangrijk om actieve betrokkenheid en communicatie met lokale overheden en gemeenschappen te zoeken voor ondersteuning en toegang tot beschikbare middelen.

Dank je.

De laatste optie, woningverkoop, heb ik voorgelegd aan de bot omdat de opstellers van 'Climate change and the Dutch housing market' banken zijn. Banken maar ook verzekeringsmaatschappijen willen hun risico, zoveel mogelijk beperken en daarvoor is 'iets' te zeggen.

Voordat nu je bank besluit dat (gedwongen) verkoop het enige nog resterende alternatief is, omdat het 'water je (niet alleen figuurlijk maar intussen ook letterlijk) aan de lippen staat', kun je hen wellicht beter voor zijn.

*Climate Guardian is een chatbot die opereert op OpenAI's GPT-4 netwerk. Op LinkedIn in de wekelijkse Sunny Side Up nieuwsbrief is klimaat ook een thema dat daarin met regelmaat terugkeert. 

NB; Eind januari plaatste de NOS het artikel 'Meer mensen, minder ruimte: het woningtekort is niet zomaar opgelost'. Bij dit artikel vind je het plaatje 'Geschiktheidskaart Bebouwing'; ook interessant als je verhuisplannen hebt. 

Meer mensen, minder ruimte: het woningtekort is niet zomaar opgelost © NOS.nl Water en bodem bepalen de geschiktheid voor conventionele woningbouw. Dit plaatje schuift op bij hoge zeespiegelstijging.

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

Meer over ChatGPT-4