AI aan Zet: Hoe OpenAI de Toekomst Vormt (en wat dat voor jou betekent).

Naarmate AI-toepassingen breder worden omarmd in het bedrijfsleven en de maatschappij, groeit de afhankelijkheid van de samenleving van grote techbedrijven en staten die deze AI-toepassingen leveren en onderhouden.

Gezien de potentie van AI kan deze afhankelijkheid op enig moment zodanig groot worden dat er risicovolle strategische afhankelijkheden ontstaan en dergelijke partijen de mogelijkheid krijgen om de economische veiligheid te raken als ze niet hun zin krijgen van de Nederlandse overheid.

Bron: 'Versterkte dreigingen in een wereld vol kunstmatige intelligentie' van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). 

Op dezelfde dag, gisteren, post prof Ethan Mollick op X:

OpenAI has a lot of pieces on the board right now - multimodal vision & voice; small, large, & reasoning models; image and video creation; code execution; mobile and desktop apps; web search; some agentic stuff…

Very curious when it will be glued together into A Singular Thing.

OpenAI biedt momenteel iedere dag iets nieuws zoals gisteren de nieuwe versie van hun 'video generation model' SORA. Dat ziet er indrukwekkend uit maar is helaas (nog) niet beschikbaar in de EU. Ook is de canvas optie toegevoegd aan ChatGPT4o en is ChatGPT Pro de 'nieuwe loot aan de (toch) indrukwekkende stam'. ChatGPT Pro krijgt redeneervermogen, 'iets' wat tot nu toe alleen was weggelegd voor mensen.

De waarschuwing van de AIVD, MIVD, NCTV en de verwondering van prof Mollick zijn dan ook terecht. Wordt dit alles 'a singular thing', samen met dat wat ongetwijfeld nog gaat komen op het gebied van AI, dan komen de vragen op: wat zijn hiervan de kansen/bijdragen aan samenleving en economie? Maar ook: wat zijn hiervan de bedreigingen/risico's voor samenleving en economie? 

Laat ik het vragen ChatGPT4o: 'it takes a thief to catch a thief':

De wereld van kunstmatige intelligentie (AI) ontwikkelt zich sneller dan ooit. OpenAI, een van de meest vooruitstrevende spelers in dit domein, is verantwoordelijk voor baanbrekende innovaties zoals multimodale modellen (tekst, beeld, en spraak), geavanceerde reasoning-modellen, beeld- en videoproductie, en zelfs code-executie. Deze ontwikkelingen beloven onze manier van werken en leven te transformeren. Maar wat betekent dat voor professionals, consultants en studenten die zich voorbereiden op een toekomst waarin AI steeds prominenter wordt?

Laten we samen ontdekken welke kansen en bedreigingen AI biedt en hoe we een balans kunnen vinden om optimaal te profiteren van deze technologieën.

 

1. De Belofte van AI

OpenAI’s innovaties openen de deur naar een wereld van ongekende mogelijkheden:

Toegang tot Kennis en Tools
Multimodale AI, zoals modellen die tekst, beeld, en spraak combineren, maken kennis toegankelijker dan ooit. Denk aan toepassingen zoals real-time vertaaltools die taalbarrières wegnemen, of AI-modellen die complexe data visualiseren voor betere besluitvorming. Een voorbeeld is de implementatie van GPT-modellen in bedrijven zoals PwC, waar AI wordt ingezet voor gegevensanalyse en rapportages. In de zorgsector maken AI-assistenten zoals "Watson Health" van IBM complexe medische kennis toegankelijker voor artsen en verpleegkundigen, waardoor betere zorgbeslissingen worden genomen.

Verhoogde Productiviteit
AI-tools zoals Codex kunnen softwareontwikkeling versnellen door programmeeropdrachten automatisch uit te voeren. Bedrijven als GitHub gebruiken al vergelijkbare tools (Copilot) om programmeurs efficiënter te laten werken, waardoor de ontwikkeltijd van software met 30-50% wordt verkort. In de productie-industrie worden AI-systemen zoals Siemens MindSphere ingezet om procesoptimalisatie te realiseren en uitvaltijd te minimaliseren.

Inclusiviteit en Onderwijs
AI biedt ook kansen voor inclusiviteit. OpenAI’s modellen kunnen bijvoorbeeld blinden helpen door beschrijvingen van visuele inhoud te geven, of gepersonaliseerde leermodellen ontwikkelen voor studenten met verschillende behoeften. Khan Academy integreert al AI om gepersonaliseerd onderwijs te bieden via interactieve GPT-modellen. Voor dove studenten kunnen tools zoals real-time transcriptie van Zoom-meetings door AI inclusiviteit in digitale omgevingen vergroten.

 

2. De Donkere Kant van Innovatie

Ondanks de vele voordelen zijn er ook serieuze risico’s verbonden aan AI. OpenAI’s technologische vooruitgang roept fundamentele vragen op over ethiek, privacy en sociale impact.

Deepfakes en Misinformatie
AI-modellen voor beeld- en videoproductie kunnen eenvoudig worden misbruikt om deepfakes te maken. Deze technologie is al gebruikt in politieke campagnes om valse informatie te verspreiden, wat het vertrouwen in media ondermijnt. Volgens een onderzoek van Sensity, een cybersecuritybedrijf, is het aantal deepfake-video’s in 2023 met 200% gestegen. Een berucht voorbeeld is de gemanipuleerde video van een politieke leider, die tijdens een verkiezingscampagne viral ging en invloed had op de publieke opinie.

Privacy en Data Misbruik
Het gebruik van multimodale AI vereist enorme hoeveelheden data, wat het risico op datalekken en misbruik verhoogt. Zo werd Clearview AI, een bedrijf dat gezichtsherkenningstechnologie ontwikkelt, aangeklaagd vanwege het onrechtmatig verzamelen van miljoenen foto’s van sociale media. Daarnaast tonen rapporten aan dat 60% van de bedrijven wereldwijd moeite heeft om AI-systemen aan de privacywetgeving te laten voldoen.

Economische Ongelijkheid
Toegang tot geavanceerde AI is niet universeel. Grote bedrijven profiteren vaak van de nieuwste innovaties, terwijl kleinere organisaties moeite hebben om bij te blijven. Dit kan leiden tot een grotere economische kloof tussen kleine en grote spelers. Een voorbeeld is de retailsector, waar giganten zoals Amazon geavanceerde AI gebruiken om hun logistiek te optimaliseren, terwijl kleine retailers achterblijven.

 

3. Balans tussen Kansen en Risico’s

Hoe zorgen we ervoor dat de voordelen van AI de risico’s overstijgen? Hier zijn enkele belangrijke aandachtspunten:

Verantwoordelijkheid en Transparantie
Organisaties moeten AI op een verantwoorde manier implementeren, met duidelijke ethische richtlijnen. Zo heeft Microsoft “Responsible AI”-principes ingevoerd om de ethische implicaties van hun AI-toepassingen te waarborgen. Bedrijven zoals Google publiceren regelmatig audits van hun AI-modellen om transparantie te bevorderen.

Regelgeving en Samenwerking
Overheden en bedrijven moeten samenwerken aan regelgeving die misbruik van AI voorkomt. De Europese Unie werkt al aan de AI Act, die normen stelt voor het gebruik van AI-systemen. Wereldwijde samenwerking, zoals via de OECD AI Principles, kan zorgen voor consistente standaarden.

Toegankelijkheid Vergroten
Door AI-tools toegankelijk en betaalbaar te maken, kunnen ook kleinere bedrijven en ontwikkelingslanden profiteren van deze technologieën. OpenAI’s samenwerking met non-profits om GPT-modellen te integreren in educatieve projecten is een stap in de goede richting. Daarnaast kan subsidiebeleid startups helpen om AI-toepassingen te integreren.

 

4. Praktische Oplossingen

Hoe kun jij, als professional, consultant of student, bijdragen aan een evenwichtige ontwikkeling van AI?

Educatie en Bewustwording
Zorg dat je op de hoogte blijft van AI-ontwikkelingen door cursussen te volgen, zoals die van Coursera of specifieke masterclasses over AI en ethiek. Begrijp de impact van AI binnen jouw sector en hoe je deze technologie kunt toepassen. Bijvoorbeeld: Hoe kan AI de klanttevredenheid verbeteren in consultancyprojecten?

Ethiek en Inclusiviteit Integreren
Bij het ontwikkelen of implementeren van AI-systemen is het essentieel om ethische overwegingen mee te nemen. Denk hierbij aan het betrekken van diverse belanghebbenden om vooroordelen in AI-modellen te minimaliseren. Een voorbeeld hiervan is het integreren van ethische AI-boards binnen organisaties, zoals Siemens doet.

Focus op Samenwerking
Werk samen met andere professionals en organisaties om best practices te delen. Netwerken zoals de AI Alliance van de EU bieden platforms om kennis en ervaringen uit te wisselen. Daarnaast kunnen partnerships tussen universiteiten en bedrijven innovatie versnellen.

 

5. Conclusie

De wereld van AI zit vol belofte, maar ook vol uitdagingen. OpenAI laat zien hoe technologieën zoals multimodale modellen en reasoning-tools ons leven kunnen verbeteren, maar roept tegelijkertijd vragen op over ethiek en sociale impact. Als management professional, consultant of student heb je een unieke kans om een positieve invloed uit te oefenen op hoe AI wordt toegepast.

De toekomst ligt in balans: als we AI verantwoord inzetten, kan het een kracht zijn voor goed. Begin vandaag nog: stel vragen, ontwikkel je kennis en neem verantwoordelijkheid in jouw sector. Samen kunnen we ervoor zorgen dat AI een blijvende positieve impact heeft op de samenleving.

Voor zover (slechts) één van de AI taalmodellen. 

"AI is niet de oplossing voor alle problemen, maar zal ook zeker niet het einde van de mensheid betekenen." 

Citeer ik 'Versterkte dreigingen in een wereld vol kunstmatige intelligentie'; idd. Toch kan enig voorbehoud, wellicht zelfs enig argwaan, niet verkeerd zijn maar voordat je zover bent dien je eerst ervaring op te doen met de verschillende toepassingen; da's op z'n minst handig. 

Overigens, ook nu is er een 'DeepDive' podcast. 

Ik nodig je uit voor een abonnement op de wekelijkse Sunny Side Up nieuwsbrief op LinkedIn.

Willem E.A.J. Scheepers.