Adviseren kan met AI goedkoper

Cover stories

Wat moeten adviseurs, juristen, controllers e.a. dienstverleners met AI. Wat wordt anders met AI? "Consultants zijn therapeuten die hun patiënt voor altijd in therapie houden." 

Mariana Mazzucato,  als econoom verbonden aan het University College London en auteur van het boek ‘The Big Con’, in ons land uitgebracht onder de titel 'De Consultancy Industrie' terwijl de ‘slang’ vertaling naar mijn mening beter de lading dekt: ‘De Grote Zwendel’. Mazzucato’s collega en co-auteur Rosie Collington vult aan: "Zowel bedrijven als overheden gaven consultants een flinke vinger in de pap. Ze mochten zich bemoeien met management, de bedrijfsstrategie, reorganisaties, fusies, IT, financiële planning en tal van andere projecten."

Mazzucato en Collington vragen zich wat deze miljardenindustrie nu feitelijk aan resultaat oplevert voor cliënten in zowel de publieke als private sector. In hun boek ‘When McKinsey Comes to Town’ signaleren New York Times journalisten Walt Bogdanich en Michael Forsythe dat de besparingen die de consultant realiseert vooral opgaan aan de declaraties van McK.
Voor het overige is er te weinig bewijslast om te ondersteunen maar ook om te betwijfelen dat advies rendeert. Zo las ik enige tijd terug dat de overheid tussen 2017 en 2021 € 8,5 miljard uitgaf aan externe ondersteuning. Meerdere mensen heb ik het gevraagd maar tot op dit moment weet ik nog steeds niet wat het rendement is van deze investering.

Zeer recent was daar binnen de accountancy ook nog de examenfraude, een fraude die nu nog na-ijlt. Bij mij komt dan de vraag op: als je je beroepseed zo snel naast je neerlegt, hoe staat het dan met het ethische en integer handelen bij je cliënten? En, ook niet onbelangrijk: stuur je voor dat betwistbare handelen dan toch een rekening? 

Kan het anders? Kan hetzelfde advies ook goedkoper?

Philip M. Parker 'INSEAD Chaired Professor of Management Science’ stelde vorige maand dat met de nieuwe middelen die we sinds 301122 beschikbaar hebben: chatbots, advisering nooit meer hetzelfde zal of kan zijn:

"Stel dat je bedrijf wil investeren in een Afrikaans land, met name in een bedrijf in Namibië dat douchegordijnen maakt en exporteert. Onderzoek naar het marktpotentieel van dit relatief obscure product levert weinig informatie op. Je opties zijn om een managementconsultant in te huren om een 'due diligence' uit te voeren, wat maanden kan duren en erg duur kan zijn, of zonder. Moet je bedrijf doorgaan met de investering?

Dit is waar generatieve AI om de hoek komt kijken. Algoritmen kunnen business intelligence-rapporten genereren op een manier die analoog is aan een consultant die markten analyseert en advies geeft - behalve voor een fractie van de vergoeding en bijna in 'realtime'.”

Parker ging vervolgens een stap verder:

"Met een klein budget om educatief materiaal voor leidinggevenden te maken dat is toegesneden op elk individu dat een programma van twee weken bijwoont.
Het gemeenschappelijke onderwerp dat aan bod kwam was strategische planning, maar een deelnemer uit de halfgeleiderindustrie zou bijvoorbeeld cursusmateriaal ontvangen dat op die branche was gericht, terwijl een andere deelnemer in dezelfde ruimte materiaal over de tandpasta-industrie zou kunnen krijgen.

Het werkte. Hoe obscuur de branche van de deelnemer ook was (bijv. koperoxychloride), het cursusprogramma had maximale relevantie en impact.

Feedback van deelnemers: "kan ik de analist ontmoeten die de materialen heeft voorbereid?"

Met deze aanmoediging begonnen we onze AI-aangedreven aanpak op steroïden te zetten."

Dit is een veelzeggende reactie van de deelnemers, ook een veelzeggende evaluatie: “Kan ik de adviseur spreken die me dit advies geeft?” Het kan, als je tenminste een chat wil aangaan. 

Een veelzeggende reactie dus, net zoals de reactie van Douwe Groenevelt, vice-president en advocaat in dienstbetrekking bij ASML, 3 maanden terug in Het FD op de opkomst van taalmodellen: 

“De komst van geavanceerde kunstmatige intelligentie die gebaseerd is op ‘large language models‘, zoals GPT-4, brengt in radicale verandering in advisering. Dergelijke AI blijken de taal van het recht inmiddels verrassend goed te beheersen. Zo kan een groot deel van de genoemde kernactiviteiten van de jurist daarom beter en goedkoper worden uitgevoerd.” 

Groenevelt, de vertegenwoordiger van een organisatie die veel diensten afneemt niet alleen juridisch, stelt dat advies vanaf nu goedkoper kan. Toch zijn diezelfde juristen nog niet zo ver.

“Juristen zeggen te verwachten dat kunstmatige intelligentie (AI) het saaie deel van hun werk overneemt. Ze voorzien dat er daardoor minder junior advocaten en ondersteunend personeel nodig zijn. Strategisch denken en complexe onderhandelingen blijven voorlopig mensenwerk, denken ze. Volgens een adviseur juridische technologie onderschatten advocaten de invloed van AI.” 

Concludeert Het FD in het deze week verschenen artikel Advocaat ziet in AI vooral een hulpmiddel voor routineklusjes (fd.nl) Het lijkt er inderdaad op dat juristen de potentie van kunstmatige intelligentie onderschatten en zeker niet alleen de juristen

Voor dat ‘saaie deel van het werk  wordt er wellicht toch een declaratie verzonden aan cliënt. Ben je dan bewust dat voor je cliënt een abonnement bij OpenAI van $25/maand daarvoor een alleszins redelijk alternatief is en dat toepassingen als BingAI, Google Bard en binnenkort Claude-2 zelfs gratis zijn. 

De vraag wordt dan relevant: wat mag een AI kosten? Daar kun je even over nadenken net als over:

Zijn chatbots foutloos?

Nee, zeker niet, leert mijn ervaring. Maar dat zijn boeken, blogs, mediaberichten, adviseurs, docenten, artsen etc. etc. ook niet altijd. GPT-4 c.s. staan daarin zeker niet alleen. Voordat je het weet is een auteur te enthousiast over het onderwerp, geeft de adviseur een verkeerd advies, blijf je bij een docent met vragen achter en stelt een arts de verkeerde diagnose.

"AI is geen rage, ook geen apocalyps, maar een instrument in de kinderschoenen. En een instrument die de manier waarop advocaten werken en advocatenkantoren geld verdienen radicaal kan veranderen. De advocatuur is lang niet het enige vakgebied waarover je dat kan zeggen. Maar weinigen combineren zo'n duidelijke casus met zo'n hoog risico. Bedrijven die het goed doen, kunnen daar de vruchten van plukken. Achterblijvers dreigen de weg van letterzetters te gaan." Generative AI could radically alter the practice of law (economist.com)

“Generatieve AI kan worden gebruikt voor cyberaanvallen. Generatieve AI kan worden ingezet ter verdediging tegen cyberaanvallen.” Cybersecuritybeeld 2023: verwacht het onverwachte (nctv.nl)

Ook hier blijft steeds het uitgangspunt relevant: wat is de vraag achter de vraag? Heb je de vraag voldoende in beeld? Kun je al een idee geven over wat je met het resultaat gaat doen? Een kritische blik op dat wat je als prompt plaatst bij een chat en wat vervolgens het aangedragen resultaat is, kan zeker geen kwaad.

AI, ethiek, integriteit en moreel kompas? 

"Er zullen bedrijven zijn die zich wel hebben gehouden aan de geest van de afspraken, maar het gemak waarmee VWS tijdens de coronacrisis om de tuin werd geleid door bedrijven met ‘onwenselijk hoge marges’, roept ongemakkelijke vragen op.” 

Over vriendjespolitiek, strijkstokken en angst voor reputatieschade: drie lessen uit de wildwestpraktijken bij de mondkapjesdeals (volkskrant.nl)

Als er één thema is waarop ook een adviseur, jurist, controller e.a. dienstverleners, zich kan onderscheiden dan is het ethiek c.q. ethisch handelen. Zoals aangegeven: voordat je het weet geeft je chatbot je een advies waarvan het nog maar de vraag is of dat ethisch is?!

Ethiek in Consultancy

Maar net als veel van onze handelingen heeft ook ethisch handelen voor- en nadelen; ik chatte met GPT-4 over Ethiek in consultancy. Hier volgt de reactie van GPT-4:

Ethiek in consultancy is, net als in elk ander beroep, essentieel voor het behoud van vertrouwen, integriteit en respect binnen de branche en bij klanten. Hieronder staan ​​redenen waarom ethische praktijken moeten worden gehandhaafd in consultancy:

  • Betrouwbaarheid: Ethische praktijken bevorderen het vertrouwen tussen consultants en hun klanten. Wanneer klanten erop kunnen vertrouwen dat hun adviseur eerlijk is en in hun belang handelt, bouwt dat een sterke en duurzame zakelijke relatie op.
  • Reputatie: Het handhaven van hoge ethische normen helpt bij het opbouwen van een goede reputatie in de branche. Consultants die bekend staan ​​om hun integriteit en eerlijkheid hebben meer kans op verwijzingen en herhalingsaankopen.
  • Naleving van wet- en regelgeving: Ethische praktijken komen vaak overeen met wet- en regelgeving. Door ethisch te handelen kunnen adviseurs juridische problemen en boetes vermijden die verband houden met onethisch gedrag zoals fraude of bedrog.
  • Tevredenheid en behoud van werknemers: Consultants die in een ethische omgeving werken, hebben waarschijnlijk meer werkplezier en blijven langer bij het bedrijf. Dit kan leiden tot betere werkprestaties en een lager verloop.
  • Duurzaam ondernemen: Ethisch advies is vaak gekoppeld aan duurzaamheid. Door rekening te houden met de langetermijneffecten van hun adviezen en acties, kunnen ethische adviseurs helpen duurzame oplossingen te creëren die zowel hun klanten als de samenleving als geheel ten goede komen.

Aan de andere kant zijn er enkele argumenten die de praktijk van ethiek in consultancy zouden kunnen ontmoedigen, hoewel deze redenen over het algemeen worden ontmoedigd en tot negatieve resultaten kunnen leiden:

  • Winst op korte termijn: Sommigen beweren misschien dat onethische praktijken kunnen leiden tot winst op korte termijn. Een consultant kan bijvoorbeeld een contract binnenhalen door een klant te misleiden over de potentiële voordelen van een project.
  • Concurrentievoordeel: Onethische praktijken kunnen soms een concurrentievoordeel opleveren, zoals het gebruik van insiderinformatie of achterbakse tactieken om rivalen te overtreffen.
  • Gemak van zaken: door zich niet aan strikte ethische richtlijnen te houden, vinden sommige consultants het misschien gemakkelijker om zaken te doen, omdat ze geen tijd hoeven te besteden aan het nadenken over de ethische implicaties van hun acties.
  • Winstgevendheid: onethische praktijken zoals het te hoog in rekening brengen van klanten of het aanbevelen van onnodige diensten kunnen leiden tot hogere winsten.
  • Klanttevredenheid: in sommige gevallen geven klanten voorrang aan resultaten boven ethiek. Als een klant een specifiek resultaat wil, kan het hem niet schelen of zijn adviseur onethische praktijken gebruikt om dit te bereiken.

Het is echter belangrijk op te merken dat deze laatste redenen op de lange termijn tot negatieve gevolgen kunnen leiden, zoals juridische problemen, een beschadigde reputatie en verlies van vertrouwen van klanten. Ethische praktijken in consultancy worden over het algemeen gezien als cruciaal voor het behouden van een duurzaam en succesvol bedrijf.”

Voor zover GPT-4.

Wat ethiek betreft kan een chatbot je van dienst zijn. Anders dan een mens heeft een chatbot daarover geen mening. Een samenvatting vind je in een samen met GPT-4 gecreëerde YT

De keuze is aan jou adviseur, consultant, jurist, controller, dienstverlener, als tenminste je klant jou niet voor is.

Stanford’s Erik Brynjolfsson merkt hierover op:

“De adviseur die AI negeert wordt vervangen door de adviseur die AI implementeert.”

Victor Knaap van MediaMonks in Aanpassen of ter ziele gaan: 'AI zet reclamewereld op zijn kop' (fd.nl) “Iedereen die hier niet ongerust van wordt, is niet goed bij zijn hoofd.” Maar ongerustheid is geen pessimisme. “Het is een ‘adapt or die’ verhaal." 

Een test voor leiderschap en bestuurders

“De eerste methode om de intelligentie van een heerser in te schatten, is door te kijken naar de mannen* die hij om zich heen heeft." Niccolò Machiavelli (1469-1527)
 *vrouwen, personen, maar ook AI. 

 

Willem E.A.J. Scheepers MBA is auteur van ‘301122, een Dagboek ChatGPT, een game changer’, een boek geschreven i.s.m. ChatGPT, GPT-4, BingAI. 

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

Niels van der Stappen
Lid sinds 2020
Vooral matig adviseren wordt (misschien wel veel) goedkoper met AI. Goed adviseren kan AI nog steeds niet, althans niet op de gebieden waar ik gekeken heb wat AI oplevert. Het kan wel opties aandragen die je zelf niet meteen gezien had en doet dat snel. Dus: in de handen van een goede adviseur kan AI helpen om een optimaal resultaat te behalen. Dat is het voorlopig wel.

Meer over Organisatieadvies en consultancy