Gefeliciteerd! Je was zo goed in je vorige functie, dat je gepromoveerd bent tot manager. Waar je eerst collega was, geef je nu leiding aan een team of afdeling. Een boeiende, maar ook uitdagende positie. Jouw ambities zijn beloond en nu is het aan jou om ook in deze nieuwe rol uit te blinken.
Maar leidinggeven doe je niet zomaar even en vereist meer dan ambitie, inhoudelijke kennis en goede bedoelingen. Het vinden van de juiste balans tussen jouw nieuwe autoriteit en kameraadschap met collega’s waar je nu leiding aan geeft is makkelijker gezegd dan gedaan.
De valkuilen en de tips om ze te vermijden
Er zijn best wat valkuilen waar je als startend leidinggevende in kunt vallen. Vergeet niet om daar tijdig voor te waken en een moment te pakken om hier actief bij stil te staan.
Jouw lat ligt niet op dezelfde hoogte als die van een ander
De overgang van een gelijke positie naar een leidinggevende rol kan een verraderlijke reis zijn. Een veelvoorkomende valkuil is het creëren van onrealistische verwachtingen voor het team waar je nu leiding aan geeft. Het is van vitaal belang om de verwachtingen realistisch te houden en begrip te hebben voor de verschillende tempo’s waarop teamleden werken. Jij bent niet voor niets manager geworden. Daarvoor heb je een zekere ambitieuze energie nodig en bovendien moeten je prestaties opvallend genoeg zijn in positieve zin om überhaupt door te kunnen groeien. Niet iedereen in jouw team kan, wil of zou moeten presteren op datzelfde niveau.
Een overdreven focus op perfectie kan leiden tot stress en demotivatie, wat automatisch de prestaties en resultaten binnen je afdeling ten nadele komt. Het is niet ongewoon om als kersverse manager ijverig te zijn in je nieuwe verantwoordelijkheid om het beste uit je team te halen. Maar dat betekent niet dat iedereen een kopie moet worden van de bovengemiddelde prestaties die jij zelf als werknemer leverde.
Toen ik zelf in 2007 voor het eerst een managementfunctie bekleedde, was er niemand die mij hiervoor waarschuwde. Het projecteren van mijn eigen drive en maatstaven op mijn team werd zeker niet altijd in dank afgenomen. Het begrijpen van de capaciteiten van elke individuele collega was een proces, maar heeft uiteindelijk niet alleen de sfeer verbeterd, maar ook de prestaties.
De uitdaging van delegeren
Een grote uitdaging die hierop aansluit is vaak de neiging om alles zelf te willen doen. Als werknemer had je vooral een uitvoerende functie, maar die verantwoordelijkheid verschuift wanneer je doorgroeit naar een leidinggevende positie. De kunst van effectief leiderschap omvat het vermogen om te delegeren. In plaats van vast te houden aan taken die je voorheen zelf deed, is het essentieel om verantwoordelijkheden te verdelen.
Dit kan lastig zijn, vooral omdat jouw eigen lat misschien veel hoger lag dan die van je teamgenoten. Maar het loslaten van controle is geen teken van zwakte, maar eerder een teken van intelligent management. Het stelt het team in staat om te groeien en zelfstandig beslissingen te nemen.
Je bent nu leidinggevende, maar ga niet de baas spelen
Een andere valkuil is het aannemen van een autoritaire houding. Leiderschap betekent niet dat je boven anderen staat. Als manager moet je beslissingen nemen en verantwoordelijkheid dragen, maar je wilt niet dat je team je ziet als een onbenaderbare 'baas'. Jouw nieuwe positie kan bovendien gevoelig liggen bij collega’s die jouw ambitie om leidinggevende te worden deelden. Ook als er collega’s in je team zitten die langer in dienst zijn dan jij, kan dit voor wrijving zorgen wanneer je opeens autoritair gedrag naar hen vertoont.
Wrijvingen zijn vaak niet te voorkomen; je mag ze zeker niet negeren. Bespreek jouw nieuwe positie met je medewerkers en luister naar de zorgen die zij hier misschien over hebben.
Uiteraard geldt hetzelfde voor de andere kant van deze weegschaal. Je was voorheen een directe collega, maar dat ben je nu niet meer. Het delen van informele momenten met het team is waardevol voor het opbouwen van relaties, maar het is even belangrijk om in jouw leidinggevende positie professionele grenzen te handhaven. Het behouden van respect en afstand wanneer nodig, draagt bij aan een gezonde werkomgeving.
Feedback moet eerlijk en constructief zijn
Eén van de belangrijkste nieuwe taken die je als leidinggevende erbij krijgt is het coachen van je team. Jij bent nu verantwoordelijk voor de resultaten die zij leveren en hebt er belang bij dat iedereen goed zijn werk kan én wil doen. Dat betekent ook dat je constructieve, nuttige feedback moet geven wanneer iemand niet aan de verwachtingen voldoet. Iemand op prestaties beoordelen, ook wanneer deze onvoldoende zijn, is een oncomfortabele barrière waar je doorheen moet.
Natuurlijk wil je dat jouw teamleden jou een prettige manager vinden. Bovendien kan het je persoonlijk raken om een collega waar je een goede band mee hebt slecht nieuws te vertellen. Negeer deze gevoelens niet en wees hier open over met je team. Creëer ruimte voor de gevoelens van een ander, zodat je niet de indruk wekt dat je hun persoonlijke belangen uit het oog verloren bent omwille van de te leveren resultaten.
Een voortdurende koorddans
De overgang van collega naar leidinggevende is als een voortdurende koorddans. Het vergt niet alleen initiële aanpassingen maar een voortdurende bewustwording en aanpassing aan de veranderende behoeften van het team. Het vermijden van valkuilen, zoals het aannemen van een autoritaire houding, het belang van delegeren begrijpen, en het bieden van eerlijke feedback, vormen de kern van effectief management.
Als beginnende manager is het essentieel om deze balans te vinden en te behouden. Het is een doorlopende reis van balanceren, leren en groeien. Naarmate je leiderschap evolueert, groeit ook het begrip van de complexiteit van het leiden van een team. Het is niet alleen een kwestie van het aansturen van taken, maar ook van het inspireren en ontwikkelen van individuen binnen het team.
En alles valt te leren, volg bv een Training Startend Leidinggevende Die helpt je om als nieuwe leidinggevende jezelf als prettige én effectieve manager te positioneren en geeft je concrete handvatten om als leidinggevende goed van start te gaan.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO