Bert Overbeek is trainer, coach en interim manager, maar tegenwoordig kan je ook zeggen: organisatiedokter en -innovator. Opgeleid door NS en Schouten en Nelissen, besloot Jongebazen-oprichter Bert Overbeek na 25 jaar loondienst om voor zichzelf te gaan werken. Hij wilde zijn klanten meer op maat bedienen, de basis van zijn werk verdiepen en de kwaliteit van zijn werk vergroten en had het gevoel dat hij daarvoor onafhankelijk moest kunnen opereren. Hij is er gelukkig van geworden. (Website met filmpje: www.pitchersupport.jimdo.com)
Prof. dr. Mastenbroek van Managementsite ‘ontdekte’ dat Overbeek meer kon dan bedrijven helpen met verbeteringen van resultaat en sfeer. Hij vroeg de schrijvende organisatieontwikkelaar of hij een weblog voor jonge managers wilde bijhouden, als partnerlink van het grote ManagementSite. Dat was tien jaar geleden. Sindsdien schreef Overbeek bijna 1500 artikelen en zes boeken. Ze werden uitgegeven door Haystack en door Futuro Uitgevers. Twee boeken werden bestsellers en eindigden in de top 10 (‘Het Flitsbrein’ en ‘Mannen en/of vrouwen’).
Overbeek vindt kosteloze kennisdeling en informatie-uitwisseling zo belangrijk, dat hij hier op jongebazen.nl nu 10 jaar de finesses van het managementvak deelt met vakbroeders en collega’s. Daarmee liep hij voor op de moderne social media trends waarin het ‘geven’ van gratis informatie een marketing tool is geworden.
Meer dan 100 000 mensen bezoeken Jongebazen per jaar. En het heeft hem veel respect opgeleverd in managementland. Alles wat te maken heeft met het verbeteren van organisaties, teams en mensen boeit hem. 21 jaar ervaring en intensieve studies helpen hem daarbij. Zijn humor leidt er toe dat mensen hem graag inhuren als spreker en inspirator, en zijn veelzijdigheid heeft hem het compliment van een topvrouw opgeleverd, dat hij altijd een eigen gezichtspunt kiest en je daardoor aan het denken zet.
Organisaties weten de weg naar hem te vinden. Hij zei daarover in een interview: ‘Het is niet altijd makkelijk om mijn werk te combineren met jongebazen, omdat je op zo’n blog wel eens inzichten los wilt maken die strijdig zijn met wat gangbaar is in mijn vak. Wat zegt hij daar nu weer?, denken opdrachtgevers dan. Maar ik kan ze gerust stellen. In mijn werk kan ik me goed op een opdracht richten.’
Bert twittert op Goeroetweets, een titel die is afgeleid van zijn boek ‘Goeroegetwitter’. Het woord ‘goeroe’ is duidelijk met een knipoog. Want hij is wars van goeroeneigingen, en prefereert laagdrempeligheid. Jongebazen heeft een eigen groep op Linkedin.
Correspondentie met Bert Overbeek via pitcher.support@hetnet.nl Zijn website is www.pitchersupport.jimdo.com
Ik ben ervan overtuigd dat in de zorg kleinschaligheid, zelforganisatie van teams en de paarse krokodil een veel werkbaardere situatie verschaffen. Ook grote zorg-organisaties kunnen vanuit het principe “klein binnen groot” een fikse slag maken. Op deze site en binnen enkele dagen op ZORGbetermaken.nl willen we daar veel aandacht aan geven. Binnenkort verschijnt op deze site een interview met Aysel Erbudak van het Slotervaartziekenhuis; al eerder is hier een gesprek met Hans Becker, Voorzitter RvB Humanitas gepubliceerd. En er is nog veel meer aan de hand! Ik herhaal daarom de oproep van Lex van Haarlem: “Wie zijn er nog meer ontwaakt uit de droom die nu voor velen in een nachtmerrie aan het veranderen is? Alleen door nú naar voren te treden, kunnen zij eenvoudig het licht aan doen, waardoor de dromers ontwaken!”
Kom ook met uw ervaringen en ideeen.
Wat mooi dat nu t.a.v. de problematiek in de zorgsector in de discussie op deze en eraan gelieerde sites formuleringen bij elkaar komen, waarmee het probleem en de oplossing duidelijk in beeld komen. Zowel in de kern van de zaak, alsook t.a.v. de verschijningsvormen.
(A) De kern van het probleem is dat de plannen en maatregelen die uit de kokers van de betreffende culturen van bestuur en management komen, niet de oplossing zijn, maar de kwaal. Daarom nemen de problemen alleen maar toe.
Er is sprake van een complexe vicieuze cirkel:
(1) De gevleugelde woorden van Albert Einstein: “We can’t solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them”.
(2) De dominante manier van denken die ten grondslag ligt aan het ‘zorgschandaal’, is dezelfde als die ook aan het ‘onderwijsschandaal’ en het ‘bankenschandaal’ ten grondslag ligt. Het is een breed maatschappelijk probleem. In “Beter bestuur of verhuftering” (zie weblink onderaan) komt dit aspect duidelijk naar voren.
(3) Leiders (van hoog tot laag) die het stevigst gevangen zitten in deze manier van denken, zijn het best in staat om de huidige cultuur te dragen. Zij zijn echter niet of nauwelijks in staat om uit deze manier van denken te stappen, laat staan om daar van het ene moment op het andere uit te stappen. En de tijd is nu op!
Deze punten bij elkaar zijn als boodschap onverteerbaar met name voor mensen die in dit denken gevangen zitten, in posities met macht en aanzien.
(B) De crux waar de oplossing om draait, is daarom dat het onvermijdelijk is dat er mensen met een frisse kijk op de zaak in sleutelposities aan zet komen. Deze wisselingen in de wacht kunnen alleen door mensen van buiten de ‘ons-kent-ons’ kring van het establishment in gang worden gezet. Een zeer grote uitdaging.
Dit kan niet in één klap. Het kan alleen in een gestaag transformatieproces dat zich vanuit de kleinschaligheid in ‘bronpunten’ middels een olievlekwerking uitspreidt.
Het zou uiteraard enorm helpen als er ook zo’n bronpunt in de regering naar voren treedt. Een gouden kans voor Staatssecretaris Bussemaker. Maar, Jet, kom op, want het is 2 voor 12!
Weblink: Beter bestuur of verhuftering
http://www.managementsite.nl/687/Strategie-en-Bestuur-Beter-bestuur-of-verhuftering.aspx
Techniek
Je kunt zo gek niet verzinnen of het is er: telemonitoring van pacemakers, tele operaties, implantaat chips die hersenafwijkingen vertalen naar spieractie en omgekeerd, niervergruizers, MRI, bestralingsapparatuur etc. etc. De OK, IC en poly’s staan er vol mee.
Basis vaardigheden
De behendigheid van de “handjes aan het bed” bepalen het comfort voor de cliënt. Die Peneduralspuit inbrengen zonder dat een bult ontstaat, katether inbrengen helse pijn, een “ adertje zoeken”, bed verschonen zonder dat de cliënt eruit hoeft etc. Allemaal dingen die je héél veel moet oefenen.
Logistiek
Ja, de route X, Y of Z staat aangegeven. Vaak met gekleurde lijnen: daar is onderzoek naar gedaan. Maar kamernummers staan op de deuren en omdat die vaak open staan zie je die niet.
Planning
De computer berekent gemiddelde behandelingsduur en standaard deviatie over honderden behandelingen. Plannen is dus een fluitje van een cent. Hoe kan het dan dat ik continu drie keer “onderhanden werk” in de wachtkamer (buffer) zie? Kijk, nou wordt het grimmig: omdat de HH specialisten hun r**t afvegen met jouw tijd.
Communicatie
Voor de leek vaak onbegrijpelijk jargon. Waarom GVD niet gewoon ABN?
Klachten
Een klacht dien je in bij de instantie die het betreft. Ongewoon? Nee, hoor. Bij de politie is dat toch ook zo? Daar kun je wel om- of overheen als cliënt, maar dan ontstaat rechtsongelijkheid. Het “vijandige bolwerk” heeft alle informatie en 1000 x zoveel geld als jij.
Vooral als je “een punt hebt”. Natuurlijk kun je naar de groene tafel, maar dat is alleen maar opschalen van het probleem. De verhoudingen blijven ook daar uit evenwicht of worden exponentieel groter.
Domheid
Ik zie een ergotherapeut uitleggen hoe je met een rollator omgaat. Opstaan en draaien tegelijk (2 bewegingen in één !!!) en . . . zonder dat de rollator éérst op slot wordt gezet. Kijk, domheid vermag wat (naasten)liefde niet kan verhelen.
Kwaliteit / fouten
Wie is er aanspreekbaar / verantwoordelijk voor die verkeerd uitgegeven maaltijd? Gehaktballen als je op vloeibaar staat (laser las in je darmen) kan dodelijk zijn. Of de verkeerde pillen? Of medicijnen? Juist: de laatste schakel tussen systeem en cliënt: de verplegende dus reeds. Maar iedereen wijst naar voren in de keten als er iets fout gaat: de keuken, de dispatch, de zus de zo, maar NIET de laatste in de keten. In het bedrijfsleven weten we al sinds Demming en Juran (1940) dat het zo niet werkt. Maar in de zorgsector zijn die boeken kennelijk nog steeds verboden.
Case: Zwarte doos
We schrijven 1982. Een vriend is anesthesist. Anesthesie een “tricky” gebied. Dat maakt de juridische positie van de anesthesist kwetsbaar. Daarom heeft hij een apparaatje ontwikkeld: een cassetterecorder maakt elke minuut een snapshot van 31 lichaamsfuncties. Een soort “medische zwarte doos”. Ordinaire ruzie met de andere artsen tot bij de directie. Gesprekken zijn opgenomen met een (toen) knetterend dure recorder in een ballpoint. Beslissing: MAG NIET. Drie keer raden WAAROM niet.
Wet op de Privacy
De oogarts van mijn moeder wil graag drie dossiers uit andere instellingen opvragen. Daarvoor heeft hij drie handtekeningen van mijn moeder (92) nodig. Nee, niet van mij, als gemachtigde, maar van mijn moeder. Die worden dan per postkoets verstuurd en als alles goed gaat komen die binnen enkele weken.
Euthanasie
Geregeld in Nederland? Ammehoela. Als je alles denkt geregeld te hebben gaat de beste man op vakantie. Het dossier overgedragen aan de plaatsvervanger. Maar die is ook “anders denkend”. Probleem op het sterfbed. Tip: gelieve niet te sterven als je arts op vakantie is.
Codes
Hoor ik een specialist klagen op TV omdat ie (citaat) “25.000 codes uit z’n hoofd moet leren”.
Bullshit. Niet HIJ maar z’n assistente moet codes invoeren. Van die 25.000 zijn er daarvan (gokje) ongeveer 600 die dagelijks voorkomen. Als een caissière met afgebroken lagere school dat uit haar hoofd kan leren, waarom een academicus dan niet? Precies, omdat ie niet WIL.
Kosten
Een jaar geleden kreeg iemand een rekening voor een pleister op de EHBO van een ziekenhuis: 800 euro. Klopt, zei het betreffende ziekenhuis: integrale kostenberekening. Verzekeraar interesseert het niet want het eerste stuk betaal je sowieso zelf (no claim).
Belangen
Wie hebben belang bij een patiëntendossier?. Behandelende artsen / specialisten, de cliënt, de verzekeraar, ziekenhuis, apotheker, verzekeraar? Allemaal ja.
Negatief belang
Wie hebben er belang bij dat zo’n systeem er NIET komt? Juist: artsen en specialisten. En waarom? Omdat zo’n systeem en passant de behandelaar doorlicht. Daarom.
Samenvattend
Zou het toch waar zijn dat er in de buis van Eustachius ook een KLEP van Eustchius bestaat? Een orgaantje dat luisteren afsluit bij het spreken?
Groet en vooral sterkte, mocht je ondanks al mijn waarschuwingen TÒCH zo’n “derde wereld fabriek” willen bezoeken.
Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consulent
www.changeenhancement.nl
(1) Als je er gewoon als patiënt mee te maken krijgt en probeert er iets aan te veranderen.
(2) Als je als werker (verpleegkundige, manager, minister, etc.) met zulke zaken te maken krijgt en er gewoon serieus probeert iets aan te veranderen.
3) Als je als buitenstaander (adviseur, columnist, burger, etc.) zulke zaken signaleert en je probeert voor jezelf een voorstelling te maken hoe jij dit soort zaken nu eindelijk eens gewoon écht zou kunnen oplossen.
Iedereen herkent zich wel in één of meer van deze categorieën en weet gewoon, dat als hij of zij met de beste bedoelingen probeert vanuit zijn of haar eigen rol de situatie te veranderen, dat hij of zij dan gedoemd is vast te lopen in de bureaucratie.
Het is inderdaad een hopeloze situatie waar de moed je gewoon van in de schoenen zakt.
Het hier geschetste beeld is bedrieglijk, en dat zit hem in het woordje "gewoon", dat ik in deze bijdrage in alle zinnen heb gebruikt.
Zulke dingen ‘gewoon’ aanpakken werkt niet. Of je nou patiënt of minister bent, het maakt niet uit, omdat we collectief gevangen zitten in een manier van denken - die we dus ‘gewoon’ vinden - maar waarmee we deze problemen ‘gewoon’ zelf hebben gecreëerd.
Het moet 'gewoon' fundamenteel anders. Maar hoe dan? Het heeft niet veel zin om iets onconventioneels ‘gewoon’ (in kennisoverdrachtelijke zin) uit te leggen.
Het werkt ‘gewoon’ veel beter als mensen die niet gevangen zitten in het conventionele denken, het ‘gewoon’ op hun eigen wijze gaan doen, samen met de betrokkenen.
Aristoteles (384 – 322 v. Chr.) zei het al, heel ‘gewoon’: “Wat mensen moeten leren doen, moeten ze al doende leren”.
In het voorbeeld dat ik in mijn column heb geschetst, is ‘gewoon’ een onconventionele leider aan de gang gegaan, die de mensen daar uit de droom heeft geholpen.
Niet door ‘gewoon’ met ze te gaan praten, maar door ‘voorbij’ de droom samen met hen iets moois te maken van de patiëntenzorg. Voor haar heel ‘gewoon’, voor velen een verademing.
Kijk voor informatie hierover ‘gewoon’ op het internet, en ontdek of jij ook al ‘voorbij’ de ‘gewoonte-droom’ bent. En als dat zo is, doe dan voor de mensen in jouw omgeving het licht aan, voor jou heel ‘gewoon’, voor velen ongetwijfeld een verademing.
Een van de mooie slogans die men bij Siemens hanteert:
"Als je het kunt dromen, kun je het ook maken"
En dat is precies wat ze doen
Groet,
Jos
Mooie beeldspraken.
Wat je kunt dromen, kun je waarmaken.
Er zijn dus twee dromen,
die uit kunnen komen.
De oude droom om uit te ontwaken,
en een nieuwe droom om waar te maken.
Vanuit de laatste straalt het licht,
waar ook de oude dromer onherroepelijk voor zwicht.
Wie zijn er klaar voor zo'n heldere actie?
Dat is de kernvraag, ook weer in deze reactie.
Groet,
Lex
(dit klinkt wellicht wat puriteins)
zult gij uw brood verdienen
met of zonder arbeidsvitaminen"
Voor het zout in de pap
of de volgende carrierestap?
Voor brood op de plank
of een nieuwe zonnebank?
Voor de kaas op het brood?
of een nieuwe motorboot?
Voor het snoepje van de week
of een tweede hypotheek?
Om de belofte bij de trouwring
of voor zelfontwikkeling?
Consumptie groeide als een zwam
tot het ons de strot uitkwam
Een nog weer snellere PC
de HD breedbeeld LCD-TV
Even Googelen en . . . YES
mobile met camera en GPS
Maar kijk, het is toch ongehoord:
heeft niet eens PC aan boord.
Ons "tweede afzetgebied"
wist dit alles toen nog niet
Maar, helaas, ontwikkelingslanden
kwamen om in wantoestanden
Een eskimo, dat staat wel vast,
behoeft toch echt geen vriesvakkast
In Afrika, zo ben ik bang,
verkoop je vast geen haarkrultang
Miljarden hebben daar blote voeten
daar zal ons schoenenmerk aan moeten.
De ontwikkeling van Internet
is steeds sneller dan de wet
Platenbonzen klagen steen en been:
waar moet dat met de rechten heen?
Handel verschoof, da’s cruciaal,
van plaatselijk naar mondiaal.
Op willekeurig welke Greenwich-tijd
kun je een bestelling kwijt
In een "poop" en een "fart"
betaal je met je credit card.
Maar het gilde van computer fraude
slaagt ook in deze hoek "cum laude"
De dagen van arbeid, macht en geld
à la Carl Marx zijn ECHT geteld
De Keynesiaanse schaarste-ruil
mag voorgoed bij het groot vuil
De economie werd ondermijnd
geen managementmodel bleef overeind
Van het ergste snapten we geen fluit:
het banksysteem ging onderuit.
Een crisis van formaat als nooit tevoren
werd uit dit alles plots geboren.
We zagen dat het (met een schok)
veel meer was dan dat bruintje trok
Het spul dat binnen was gehaald
moest ook een keer worden betaald
Wat niet verdampte was de schuld
die wij reeds lang hebben geduld
Een hypotheek met grote top
blijkt een dodelijke strop
Money makers weten van wanten,
maar pas goed op, speculanten,
Product dat u de grond uit stampt
is in een ogenblik verdampt
Maar, dat is “Eigen schuld”
zo zegt mijn moeder, “dikke bult”.
Geen nood, niet lang gedraald:
Maslov werd weer eens uit de kast gehaald
Maar reeds bij de eerste trap
bleek ondubbelzinnig en al rap:
geen zinnig mens wil toch naar buiten
als kogels om je oren fluiten.
De tweede trap, drinken en eten,
werd uit in de rekensom vergeten
En de derde trap“ Sociaal”?
Da’s goed, maar dan wel allemaal
De vierde van “ontwikkeling”
werd gelezen als “ping-ping”
De vijfde, zelf actualisatie,
was slechts even in de gratie
Het economisch weer werd guurder
en de trainingen steeds duurder.
Het kabinet had het verprutst
en de premier was “zeer onthutst”
“Mensen, het beloofde zoet
houden jullie dus tegoed.
Met de weelde is ‘t gedaan
Dus, mensen, trek de broekriem aan.
Hij mompelt nog een keer of twee
van”Ferme jongens, VOC”
en meer kreten van dien aard.
Één welgemikte slagroomtaart
maakt aan deze idioterie
toch wel een einde, potverdrie?.
Vertellen wij straks onze kinderen
één foutje mag toch niet verhinderen
dat jullie straks en overmorgen
voor ons oudjes goed gaan zorgen?
Werk gewoon wat langer door
tís ereschuld, dus ga ervoor
Lever ook een beetje in
voor de ouders van ’t gezin
Wij zorgden voor je bromfiets
het ontbrak je echt aan niets:
Je kon mailen, SMS en chatten
Skypen, bellen, Internetten
Ook allerduurste iPhone
kwam er ondanks prijs gewoon
Ook al zagen we groen en geel
van de prijs van Nike en Lonsdale
Voor kwaliteit van onze zorg
stond vroeger onze premie borg
We proppen ouderen in dit proces
in een hok van zes bij zes.
Da’s nog minder dan, verhip,
de ruimte voor een scharrelkip.
Ook haalt men vaak een echtpaar
op hoge leeftijd uit elkaar
De ziektepremie, zo blijkt steeds
een kwart van ’t inkomen, dus reeds.
Wij missen bij hen die deze wetten maken
het felle schaamrood op de kaken.
Wij weten niet wat ons pensioen
op de lange duur gaat doen
Ik schat dat in een jaar of twee
een einde komt aan AOW
Veel ouderen zijn echt geschrokken
voor wat men mogelijk moet dokken
van wat de overheid gaat vragen
voor de eigen zorgbijdrage
Ons beetje oude dagsreserve
zal verdampen: niets te erven
Aan ’t einde van een goed gedicht
komt strijk en zet moraal in zicht:
Zo zie je dat de krisis in krediet
MENTALITEIT betreft en anders niet.
Ook dat je er geen bal aan vindt
maar je bent en blijft ons kind.
Jos