Tip: houd een logboek bij.

In het belang van het voortbestaan van uw organisatie adviseer ik u om een logboek bij te houden! (maar misschien ook 'ter meerdere eer en glorie' van u zelf....). Het bijhouden van een logboek, met daarin dagelijks vermeldt een korte beschriving van dat wat er aan essentiële zaken binnen de organisatie gebeurde, is iets dat stamt uit de vroege geschiedenis en dat in 1e instantie vooral voorkwam op de schepen die de wereldzeeën bevoeren. Dat zo'n scheeps logboek zeer zinvol was, dat blijkt o.m. nu het Nationaal Archief het log 1642/43 publiceert geschreven door Abel Tasman tijdens het in kaart brengen van het Zuidland. Leerzaam, dat zeker.
Het bijhouden van een logboek op de schepen die de wereldzeeën bevoeren had vooral een praktische reden: zo konden de bemanningen op de schepen die na hen kwamen er ook nog iets van leren!

Ervaring was wat telde in die jaren (eeuwen), zeker als zo'n schip op plaatsen kwam waar nog nimmer een mens gevaren had laat staan een voet aan wal had gezet. Het belang van geschreven documenten, zoals logboeknotities, was zo groot dat een multinational als de Vereenigde Oost Indische Compagnie de notities direct na aankomst van het schip meermaals liet kopiëren. De stukken die vervolgens vanuit Batavia op retourreis gingen naar de Nederlandse Republiek werden minimaal in 2-voud verzonden, d.i.: op 2 verschillende schepen. Mocht er nu onverhoopt één van deze schepen vergaan, dan was de kans groot dat in ieder geval de ander behouden aan zou leggen in één van de havens van het thuisland.

De vorderingen van, en de ontwikkelingen dankzij, deze logboeken zijn heel mooi terug te zien op de 16e, 17e en 18e eeuwse cartografieën, opgemaakt in het thuisland door mensen die zelf nimmer ter plaatse waren geweest.

Het logboek van Abel Tasman (1603 - 1659) dat nu is uitgebracht, en in hedendaags Nederlands is gepubliceerd, geeft niet alleen inzicht in de wijze waarop de ervaren zeeman (zo u wilt manager of zelfs CEO) zijn logboek dagelijks & heel praktisch vulde, het geeft ook een inkijkje op de manier waarop Tasman c.s. de nieuwe ervaringen benaderde. Een voorbeeld.

Eind 1642 verscheen Tasman voor de kust van het ons nu bekende Nieuw Zeeland. De Maori's waren toen al de lokale bevolking. Uit eerdere ervaringen (logboeken) wisten de Nederlanders dat de beste manier om mensen in nieuwe gebieden, inwoners te benaderen (nb: om met hen te communiceren) was: het kopiëren van hun gedrag(!), dus nu ook.

Voor de Maori's was de onverwachte komst van de Nederlandse schepen vooral verwarrend. Hadden ze echte mensen voor zich, of verschijningen uit het geestenrijk? De manier om daarachter te komen, was door de vreemdelingen op traditionele wijze uit te dagen met oorlogszang en het blazen op een hoornschelp. Namen zij de uitdaging aan, dan bewezen ze daarmee dat ze kwaad in zin hadden.

Tasman liet de begroeting van de Maori's zo goed mogelijk beantwoorden: de trompettisten van zijn schepen bliezen op hun trompet en de bemanning riep de Maori's toe. Ook liet Tasman een kanon afschieten bij wijze van saluut aan de vreemdelingen. Daarmee was de uitdaging van de Maori's luid en duidelijk aangenomen...... (NB: de beweegredenen van de Maori's om Tasman c.s. onvriendelijk te ontvangen, zijn pas eeuwen later duidelijk geworden).

Misschien een idee dat u uw ervaringen van uw rondreis door China, bijvoorbeeld, ook vastlegt voor u 'nageslacht', uw collegae? Zo kan uw organisatie later nog eens nagaan waarom er 'iets' mis ging tijdens de reis of c.q. ook waarom er juist 'iets' goed ging! Kopiëren dus.

Een idee, denk ik, zo'n logboek zelfs nu nog. Tasman legde vooral afstanden en geografische plaatsen op de globe vast, u kan daarvoor financiële info gebruiken. Naast die 'harde info' is vooral de 'zachte info' zelfs nu nog ter leringhe ende vermack. (zie ook www.nationaalarchief.nl )