Horen, Zien, Zwijgen…

Dodelijke miscommunicatie in zijn zuiverste vorm, dat mag je de ontwikkelingen rondom de mijnramp in Sago, West Virginia (USA), toch wel noemen. Op enig moment is er de perceptie dat, na een ramp, 12 werknemers nog in leven zijn maar enkele uren later wordt pijnlijk duidelijk dat dit toch niet het geval is. En de directie? Die stond er bij en keek er naar.....

Je vraagt jezelf af hoe het  mogelijk is dat een onjuist gerucht de wereld in wordt geholpen en dat er vervolgens niet wordt ingegrepen. Als verantwoordelijke sta je er bij en kijk je er naar. Je beseft heel goed dat het gerucht niet juist is maar je grijpt toch niet in. Achteraf deel je dan mee dat het voor jou niet duidelijk was waar dat gerucht nu vandaag kwam en daarom liet je het maar zo. Ja, wat die anderen er vervolgens mee doen, da's hun zaak; alleen vervelend dat het hier om emotioneel gevoelige informatie ging. Dat is, in het kort gezegd, wat er gisteren gebeurde in Sago, West Virginia. 'Miscommunicatie' of een vorm van 'Horen, Zien & Zwijgen'?

Als zoiets nu nog op zich zelf stond, dan was het allemaal nog niet zo triest. Een ander voorbeeld: de ramp met het ruimteveer Columbia op 1 februari 2003 kende een dito 'communicatieprobleem'. Bij nagenoeg iedereen op aarde was tijdens de vlucht de schade aan het ruimteveer bekend; uiteindelijk zou deze schade ook tot de ramp leiden. Degenen die echter tot aan hun laatste moment van niets wisten, waren de bemanningsleden van de Columbia zelf. 'They never knew what hit them.' kunnen we lezen in het nog steeds interessante Accident Report.

Is het nu allemaal de VS dat wat dit betreft de klok slaat? Nee hoor, ook aan deze zijde van de oceaan kennen we voldoende voorbeelden. Wat te denken van milieurampen van enkele jaren geleden op de Atlantische Oceaan of in het noorden van Italië. Betrokken organisaties, c.q. hun MT"s, wisten goed dat er 'iets' mis kon gaan en was gegaan. Maar ook Nederland heeft zo zijn voorbeelden, van op het oog relatief onschuldige gebeurtenissen binnen of buiten organisaties die altijd eerst hardnekkig worden ontkend om dan vervolgens (kort daarna al) 'water bij de communicatiewijn te doen'. Ook rondom grote gebeurtenissen zoals de Bijlmerramp blijft nog steeds een waas van mysteries hangen (zeker als je nu weet dat de CIA vrijelijk in ons luchtruim vliegt; maar of nu het één met het ander te maken heeft? ook dat blijft een mysterie).

'Grappig' is nu juist dat de betrokkenen vaak heel goed weten dat het 'goed fout' is wat ze zeggen en doen, of juist het nalaten daarvan, en toch doen ze het.! Dit soort 'acties' staan bekend als 'The Abilene Paradox'; gepubliceerd in 1988 door Jerry Harvey. Als u, zeker als verantwoordelijke in een organisatie, nog aan dit artikel kunt komen dan raad ik u aan om het te lezen. De directie van de mijn in Sago zou nu willen dat ze dat ook hadden gedaan......