Dimensies van organisatiecultuur

Actueel

Er bestaan verschillende definities van het begrip organisatie- of bedrijfscultuur. Sanders en Neuijen (1999) beschrijven cultuur als 'de gemeenschappelijke verstandhouding van de leden van – en de belanghebbenden bij het bedrijf’. Schein (1992) hanteert als definitie: ‘een patroon van gedeelde basisaannames die de groep heeft geleerd bij het (succesvol) oplossen van problemen’. De cultuur van een organisatie heeft verschillende elementen of lagen. In de onderstaande afbeelding wordt dit zichtbaar.

Het is voor de leek betrekkelijk gemakkelijk vast te stellen of hij met een kwaliteitswijn te maken heeft of met een inferieur product. Datzelfde gaat ook een beetje op voor de organisatiecultuur. Het is niet zo moeilijk een goede van een slechte te onderscheiden, maar het is vaak wel moeilijk ...

Jos Steynebrugh
Bovenstaand artikel lijkt wel een beschrijving van het wereldberoemde liefdesepos “Gone with the wind”, maar dan door een team, bestaande uit een neuroloog, een hersen spect scintigrafist, een nanotechnoloog en een chemicus. De magie is met pijnlijke precisie vermeden, waardoor een verhaal overblijft waarbij je slechts met de grootste moeite een diepe gaap kan vermijden. Da’s onhandig. Maar wat véél erger is: de essentie is niet geraakt. Gewoon vergeten of niet begrepen?.

Waarom bestuderen we iets als “organisatie cultuur”? Om er invloed op te kunnen uitoefenen natuurlijk. Om te kunnen sturen. Maar dan moet het plaatje van “de knoppen waaraan we kunnen draaien” (bestuurs variabelen) wel een beetje compleet zijn en ZEKER de belangrijkste items bevatten. En dat is hier niet zo.

Omdat ik héél veel lees, heb ik een trukendoosje ontwikkeld om te kijken of een stuk de moeite van het inhoudelijk doorploegen mogelijk waard is. Ik maak een kort lijstje van begrippen die er in MOETEN zitten. Mijn lijstje bestond bij dit onderwerp uit “passie, trots, identiteit, ontplooiing, plezier, carrière, motivatie, drijfveren, talent, sfeer, bevrediging”. Even turven hoe vaak die begrippen in de tekst voorkomen. De snellerikken onder de lezers vermoeden het al: de scores waren achtereenvolgend 0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0. Conclusie: het stuk KAN niet goed zijn. Nou, voor de zekerheid toch even lezen dan.

De bullit-lists lijken verdacht veel op de hoofd items uit Tom Peter’s “In search of Excellence” (1982).
Maar raakt dit de kern van een excellent presterende organisatie? Wordt hiermee beslist of het “Fly with the eagle or scratch with the chickens” wordt?

Van Apple tot Zippo
Ik kan uit het blote bolletje zonder met de ogen te knipperen zomaar 100 merken noemen die door hun eindgebruikers tot afgod verheven werden en daardoor decennia een onbetwiste leiderspositie hadden. Maar de interessante vraag is: “Wat hebben ze gemeen?”

Da’s simpel: de tomeloze passie, devotie, trots, toewijding, identificatie en liefde voor dat éne product. Het product dat ze tot het beste op de aardbodem maken en zullen BLIJVEN maken.

Dimensies die volgens mij dat onderscheid maken: (in willekeurige volgorde):
• supersimpele waarden, missie en visie: state of the art product
• passie, passie en nog eens passie
• monolieten (één product)
• knettergoeie “heart-to-heart” marketing
• alleenheerser als CEO
• super eenduidige positionering
• gepassioneerde financiers
• durf, lef, mogelijk zelfs een beetje onbezonnenheid

Als je dat goed doet, dan interesseert het niemand meer dat Studer de leverancier is (was) van Revox.
En dat hoeft ook niet: die waanzinnige en toch redelijk betaalbare taperecorder stond tòch wel in ALLE opnamestudio’s van de wereld en . . . bij elke serieuze muziekliefhebber thuis.

Groet,
Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consultant

PS: knap filmpje trouwens . . .
Gerard Penning
Beste "Eagle" Jos,
Ik spring even op je rug. Weg van de chickens.
Dit is uit mijn hart gegrepen.

Inderdaad een knap filmpje, maar de basis klopt niet. Het overdonderende tempo en de quasi logische volgordelijkheid die zou moeten uitmonden in een "All Togehter Now" gevoel. Je kan er eigenlijk niks mee. Allemaal Metamega geloei.

Het lijkt een oproep aan machtelozen die schuldbewust hun leven moeten beteren, maar daartoe niet in staat zijn. Schuld verlamt, neemt energie weg. Het ruikt niet alleen naar Tom Peter, maar ook naar 1984. All animals are equal en dat ook nog in dezelfde biosfeer.
Idealisme uit het lab. Een wetenschappelijke vinger die de bange, oliedomme Chickens verwijst naar het eind van hun Latijn.

Ik vind jouw commentaar confronterend en herkenbaar; gekke combinatie.
Je weet gelijk weer wat marketing moet zijn.
Dit is Jos: goeie energie, kritisch en eigenwijs, inspirerend en To the Point.

Even de checkpoints pikken en op m'n eigen gedoe loslaten.
Kan geen kwaad en is periodiek ook nodig.

Bedankt,
Gerard Penning
ondernemer
Ulla van Laar
Beste voorgangers,

ik heb beide reacties op het artikel gelezen en nogmaals gelezen, maar snap niets van deze marketing turbotaal.

Jammer, want het voegt voor mij niets inhoudelijks toe aan het thema organisatiecultuur.

Misschien dat nu, anno 2013, iemand een vertaalslag kan maken.

Alvast bedankt.

Ulla van Laar
Managamentadviseur.
Willem Mastenbroek
Pro-lid
Beste Ulla

Kijk eens in onze kennisbank, bij het onderdeel <a href="http://www.managementsite.nl/kennisbank/organisatiecultuur" target="_blank" rel="nofollow">Organisatiecultuur</a>.

mvg/Willem Mastenbroek
Noppe Mauritz
Lid sinds 2019
Het veranderen van attitudes bij medewerkers blijft een hachelijke onderneming.
Maar cultuur is van oudsher een thema van de antropologie.Hoe begrijpen we die cultuur: hoe selectief en subjectief is de perceptie en wat verhult de façade van welwillendheid. De managementstijl , de communicatie en interactie zijn uiteraard de vitale hefbomen in dit moeizaam proces van cultuurverandering of cultuurversterking. De bedrijfscultuur zou moeten kunnen werken als een soort immuunsysteem tegen interne kanker en gezwellen en tegen externe bedreigingen. Betrokken en betrouwbare medewerkers zijn daar soms extreem vatbaar en gevoelig voor maar de scharde van parasieten, papegaaien en predatoren verrichten hun slopend werk met een andere agenda: cherry Picking of soms plat opportunisme.Management Development en HRM blijft een triest schouwtoneel !
Gerda de Leede
Lid sinds 2019
kunt u mij aangeven wat de bron is van de acht dimensies? Ik vind ze namelijk goed bruikbaar maar wil er wel een bron bij vermelden

Meer over Organisatiecultuur