Ook in dit artikel wordt weer een poging gewaagd om CGO (competentiegericht onderwijs) de grond in te boren. Alles wordt op een hoop geveegd. Ik blijf het jammer vinden dat de grootschaligheid van opleidingen, het moeilijk invullen van vacatures en de grote les- en schooluitval wordt geweten aan CGO. Dat staat daar helemaal los van. CGO is een prima organisatiemodel dat door buitenstaanders in de beeldvorming omzeep is geholpen. Vaak wordt er maar iets geroepen, onder andere door Heertje en in Zembla, zonder de samenhang van de dingen goed te belichten.

Het gaat om keuzes die gemaakt moeten worden door scholen om CGO goed van de grond te krijgen. CGO is een wens van bedrijfsleven én overheid. Het heeft alle ingrediënten om een goed programma neer te zetten. Geef scholen die ruimte en ga daarbij uit van een ketenbenadering: scholen (docenten/leerlingen) - bedrijven - uitgevers - wetgever: nu is het weer ieder eilandje op zich. Ga netwerken verbinden, organiseer werk en leren en ontsluit kennis voor het onderwijs. CGO is een prachtig middel tegen de verschraling van het onderwijs, maar scholen moeten de ruimte krijgen om de goede keuzes te maken. Dat moet OC&W faciliteren en afdwingen.

Wat betreft de wensen van Esra: dat heeft alles te maken met leerstijlen. Als er iets is dat scholen moeten doen, dan is het leerstijlen faciliteren. Dat hangt dan weer samen met de keuzes die een school moet maken voor een goede CGO-organisatie.

Jammer. Wanneer komen de voorbeelden waar het wel goed loopt? Waar schooluitval door CGO is teruggedrongen? Als educatieve uitgever ben ik elke week in scholen te vinden en ik zie heel veel best practises. Maar dat zal niet interessant zijn voor de media.

Het ontstaan van competentiemanagement werd ooit gedreven door het (Anglo-Amerikaanse ...) inzicht dat bedrijven op een andere manier aan de ontwikkeling van medewerkers moesten werken, wilden zij mee kunnen met externe veranderingen waaronder technologische ontwikkelingen, globalisering, outsourcing, off-shoring, individualisering en verandering van de arbeidsmarkt.

Gezocht is naar vak-, functie- en taak onafhankelijke vaardigheden die maken dat medewerkers flexibeler en beter inzetbaar zijn. Onafhankelijk van de koers van een organisatie of zelfs de producten en diensten die zij leveren. Klantgerichtheid is altijd handig om te hebben. Plannen en organiseren komt van pas of je nu in de zorg of in een garage werkt. Dat was de gedachte. Met competenties verbind je op abstract niveau de vaardigheden van mensen aan de lange(re) termijn van een organisatie en daarmee aan de concurrentiepositie.

Inmiddels zijn we zo’n 10 - 20 jaar verder en klinken ook andere geluiden. Competenties zonder vakinhoud zijn als een lege kruiwagen. De overeenkomsten tussen Nederlandse competentieprofielen zijn groter dan de verschillen. Toch zijn medewerkers nauwelijks uitwisselbaar. En dat komt doordat ze verschillende beroepen uitoefenen en andere kennis nodig hebben.

Een (te enge) focus op competenties kan ons wel degelijk op achterstand zetten. CGO op scholen en competentiegericht HR binnen bedrijven levert zeker belangrijke en noodzakelijke vaardigheden op. Maar van een vaardig accountant verwachten we ook gedegen kennis en kunde.

Ergo: houd CGO én competentiemanagement gerust tegen het licht!

http://www.denkeninrollen.nl
http://www.hrbase.nl/group/competentiemanagement_2_0?xg_source=activity

Van 2003 tot 2007 ben ik betrokken geweest bij de ontwikkeling van het CGO. Als student, als lid van de MR van het college waar in studeerde en in gesprekken met diverse kamerleden en twee staatssecretarissen vanuit de landelijke vertegenwoordiging van studenten. Na mijn opleiding in de ICT ben ik doorgestroomd naar HBO onderwijs.

Vanuit de basis ben ik voorstander van CGO. Het geeft de verschillende niveaus van MBO onderwijs de mogelijkheid meer "feeling" te krijgen met de praktijk en geeft onderwijsinstellingen handvaten om mee te groeien in de innovatie van het bedrijfsleven. Het resultaat hiervan is dat schoolverlaters beter passen in organisaties binnen hun vakgebied. Deze positieve eigenschappen zijn onder andere en vooral afhankelijk van de uitvoering. De opdrachten die studenten tijdens het onderwijs krijgen eisen namelijk een bepaald niveau van kennis. In mijn ogen is het direct toepassen van die kennis in een opdracht een betere vorm van leren dan de kennis toetsen op basis van schriftelijke examens.

Juist die toepassing is het punt waar veel onderwijsinstellingen de fout in gaan. Er zijn, en waren, ontelbare valkuilen voor scholen die van eindtermgericht onderwijs naar competentie gericht onderwijs overstappen en iedere onderwijsinstelling stapt in een aantal van deze. Doordat deze instellingen zo grotesk en onderling competatief zijn leren ze slechts zeer zelden van fouten die andere instellingen maken. "Mijn instelling is anders" is dan een veelgehoord argument van het college van bestuur. Daarnaast is bijna ieder adviesorgaan (tot op het niveau van het ministerie) gevuld met hooggeplaatste medewerkers van grote tot enterprise organisaties. Terwijl meer dan drie kwart van de MBO studenten uiteindelijk werkzaam zal zijn in het MKB.

Het competentiegericht heeft daarom in mijn ogen op papier zeer veel potentie. Alle vormen van commentaar op dit systeem is vooral gericht op de uitvoering en niet het systeem an sich. Een betere aanpak van het systeem zou een beter resultaat leveren mijns inziens.

Dit is slechts het topje van de ijsberg. Aan het woord kwamen slechts de leerlingen die goed kunnen formuleren wat zij ervaren. Al die andere studenten lijden in stilte of haken af. Ook het bedrijfsleven is slechts zijdelings aan het woord geweest.

Waar het om gaat is het leveren van de juiste kwaliteit: voor studenten EN het bedrijfsleven. Geen excuses zoeken, maar kom met oplossingen die werken. In potentie kunnen ROC's dat leveren indien de focus verschuift van grootschalige nieuwbouw projecten(gebouwen) naar de kern: Onderwijs en nog eens onderwijs. En ook structuur en transparantie. Niet voor managers van de toko maar voor studenten. Die vragen om duidelijkheid en gedegen inhoud van de dagelijkse lessen. Pak dat nou eens professioneel aan zonder teveel aandacht te hebben voor de verpakking!

Studenten willen gewoon theoretische en praktische kennis leren welke je in de praktijk (dus je stage) prima kunt toepassen.