Met heldere taal heeft Grimbert Rost van Tonningen causale verbanden gelegd tussen de 'Nederlandse' aversie van Europa en onze geschiedenis. Het zou verhelderend werken als we ons afvroegen hoe we een centralistisch Brussels bestuur TOCH acceptabel kunnen maken. Want er zal een vorm van centrale aansturing vanuit Brussel komen. Ik kan me geen voorbeeld herinneren waarbij centralisme vrijwillig werd geaccepteerd door een volk/ bevolkingsgroep. In de VS was er een burgeroorlog voor nodig. De koloniale tijd bewijst dat het alleen met geweld werd gerealiseerd. Zwakke naties hebben wel eerder 'bescherming' gezocht in tijden van oorlogsdreiging en daarvoor vrijheid opgeofferd. Maar nu is die dreiging er niet. Ook de Republiek is toch alleen ontstaan tegen een agressor ( Spanje).
Kortom er staat niets op het spel ( zo lijkt het voor de burger). Een zware kluif dus.
Enige 'oplossing': Niet democratisch/ via referendum.
Ik ben dan ook tegen zo'n referendum, want je bereikt er niks mee.

Ik kan niet anders dan eens zijn met uw betoog. Daar ik toch kleine aanmerkingen heb op de inhoud, wil ik enkele kleine onjuistheden rechtzetten.
1. de napoleontische bezetting was in 1795 en niet 1895 (schoonheidsfoutje).
2. Nederland was zeer positief tegenover de Europese integratie aangezien dat één van de vereisten was van de Amerikaanse Marshallhulp.
3. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Nederland relatief gezien het zwaarst getroffen.
4. Europese integratie is voor ieder lid een louter economische zaak. Geopolitieke motieven zijn op een paar uitzonderingen na niet aanwezig. Dat verklaart naar mijn idee de afwezigheid van de Europese identiteit. Dat geldt niet alleen voor Nederland maar ook voor de rest van de lidstaten.

De mensen die denken dat Nederland zonder Europa toe kan, zijn inderdaad uiterst naïef. Wij hebben geen autarkische - een op zichzelf draaiende - economie. Dit zorgt ervoor dat we afhankelijk zijn van export. Dus Europese integratie is noodzaak.

Geschiedenis is niet eendimensionaal. Alle argumentaties die zich baseren op eendimensionaliteit missen m.i. dan ook balans.
Staat Nederland, of stond de Republiek der Vereenigde Provinciën, met de rug naar Europa? Nee toch? Hadden de Hanzesteden een Jantje dood aan Europa? Stond Amsterdam voor niets bekend als de stapelmarkt van Europa? Gold Erasmus voor niets als een Europeaan pur sang? Kwamen hier dan voor niets Europeanen en niet-Europeanen naartoe voor de handel en de vrije uitwisseling van informatie en cultuur?

Europa is, in de huidige betekenis die dat bij ons oproept, een heel ander Europa dan het Europa van de 17e of 18e eeuw (Napoleon kwam overigens langswippen rond 1800). Misschien waren we inderdaad niet zo bezig met Europa?
Maar had dit te maken met weerstand?
Zelf denk ik hetvolgende: we hadden schijt aan de boel, omdat De Republiek een wereldmacht was met uiteindelijk zelfs een Hollandse vorst in London. En toen de macht taande hadden we nog steeds Indië. En dat is net zo groot als heel Europa! Dus waar hadden we die ruziemakende buren voor nodig? Wij hadden Indië.
Het herleiden van ons anti?-Europese gevoel tot wortels in de 17e eeuw gaat alleen al vanwege deze omstandigheid niet op.

De vraag is of onze rijke historie uberhaupt nog een rol speelt bij het reageren en anticiperen op huidige ontwikkelingen. Ik kan mij immers geen moment uit de afgelopen 30 jaar voor de geest halen waarin ik een duidelijke koestering van de Nederlandse identiteit zou kunnen herkennen. Het tegendeel is eerder het geval. We zijn een belangrijk deel van de Hollandse identiteit kwijt. Lange tijd gold ons verleden als minder belangrijk dan andere geschiedenissen en culturen. De gewraakte periode van cultureel relativisme en politieke correctheid blijft dan ook niet zonder bij-effecten. We kennen onze geschiedenis helemaal niet meer. Onze kennis houdt eenvoudig op bij afsluitdijk en doelpunt (door Cruyf). Onze nationale historie is niet meer dan een moderne letterbak. Retro. Dus, als ons historisch besef zo goed als dood is, waarom zouden we ons hier dan op beroepen om een politieke stellingname van vandaag de dag mee te onderbouwen? Far fetched if you ask me.

We hadden een bijzondere identiteit. Leven en laten leven, trots en bescheidenheid, ondernemingszin waren zaken die werden uitgedragen. Tegenwoordig zijn we slechts bezig met zekerheid (van inkomen, van gezondheid, van pensioen, van alles). We zijn verworden van een ontdekkende natie in een angstige buur, die de deur liever dicht houdt (en het hek natuurlijk ook). Alles moet wijken voor zekerheid. Ook al verandert de wereld om ons heen. Alles wat onzekerheid inhoudt dient (met of zonder rode roos tussen de tanden) te worden bestreden. En Europa is niet meer dan zo'n onzekerheid.

's Neerlands weerstand tegen Europa is geen uiting van een eeuwenoude negatieve houding van Hollanders tegenover hun omgeving. Want die was vanouds juist open. Maar wat open was is nu gesloten dankzij sommige kapsels in het Haagse.
Nederland zit op slot.
En Europa zal het weten.

Natuurlijk Thijs, de Franse tijd begon 1795, sorry een verschrijving die blijkt omdat ik later spreek over 1848. Interressant dat jij en Alex en Luc net als ik overtuigde Europeanen zijn. Inderdaad verbinden ons meer draden met Europa dan ik heb aangegeven maar we zijn nooit Europeaan geworden, niet via stapelmarkten en niet met Hanze steden. En nu hebben we boekhouders als leiders als het om Europa gaat, maar we zijn een van de meest profiterende landen

"Dankzij sommige kapsels in Den Haag" meneer De Ruijter? Het 'nee' tegen Europa is, net als de winst van de SP en de PVV, een protest tegen de Haagse politiek. Grijs, grauw, visieloos en onduidelijk. Principes inruilen voor het kansloze compromis, met de PvdA voorop, die daarvoor een zware prijs betaalt.
Als onze politici niet in staat zijn het politieke klimaat te veranderen en niet in staat zijn aan de burger uit te leggen wat Europa voor hen betekent en waarom het belangrijk is, dan doet de burger niet mee. Ook niet met Europa.
Met grote verbazing constateer ik dat de lessen van Fortuyn door sommigen erg snel zijn vergeten. Wie wel een visie heeft en een duidelijk verhaal, haalt de burger snel weer bij de les. Aan hem - de burger - ligt het niet. Aan het ontbreken van goed leiderschap wél.

Het Europese gevoel dat wij als Nederlanders te weinig zouden bezitten is een wel erg abstract begrip waar je je weinig bij kan voorstellen laat staan iets bij kunt voelen. Dat maakt het maken van een keuze wel moeilijk. Stemmen is niet een 100% rationeel proces, 40% rationele afweging lijkt al veel.

Ik was zelf 7 jaar lid van enkele Europese commissies en denk tanks. In de praktijk was er bij de onderhandelingen en belangenbehartiging (voor mijn achterban in Nederland - Ja ja!) sprake een grote deling in min of meer homogene clusters: Europa ten zuiden van Parijs en ten noorden van Parijs en Europa ten oosten van Berlijn.

Vaak voelde ik mij soms onbehaaglijk bij de vriendjespolitiek en het groepsdenken en stemmen met een vervelend song festival gevoel in mijn onderbuik.

Om tot een beter beeld te komen van de overeenkomsten tussen de verschillende economische en culturele groepen in Europa is het wijzer om voor het Nederlandse publiek de nadruk te leggen op de samenhangen en concrete beelden en concrete mensen en vrienden in andere gebieden en landen. Het roffelen op trommels spreekt niet zo aan en het zwaaien met blauwe vlaggen met steeds meer gele sterren om een "eenheid" te verbeelden hebben wij als Nederlanders nooit echt geleerd. Dat wilden we ook niet omdat we altijd in consensus moesten leven om niet weer een tachtigjarige godsdienstoorlog te ontketenen. Dat evenwicht willen we liever niet verstoren. We zijn daar inmiddels ook professionals in geworden.

Ik ben het met de schrijver van het interessante stuk eens dat we relatief weinig oorlogen en bezettingen hebben gekend, maar we hadden (en hebben nog altijd!) intern onze
handen vol aan het bewaren van het wankel evenwicht.

Misschien voelen vele Nederlanders intuïtief aan dat dat evenwicht binnen Nederland even belangrijk is als de eenheid in Europa en hebben daarom tegengestemd tegen een te machtig en bureaucratisch Europa met stapels wetten en besluiten verstopt achter een haag van vlaggen en muziek van Beethoven.

Iedere zakenman of zakenvrouw kan je vertellen dat (Europese) bureaucratie de grootste vijand is van soepel aanpassen, snel reageren en veranderen en voortdurend innoveren. Daar zijn we als Nederlanders door 300 jaar consensus sterk in en welvarend door geworden. Laten we dat maar zo houden.

De europese volkeren zijn zeer verscheiden van aard (zie songfestival). Het is dan ook ondoenlijk om daar op alle vlakken een gemeenschappelijke factor te ontdekken. Handel is een van de drijfveren, dus daar moet je afspraken over maken in de zin van wegnemen belemmeringen en desnoods het hebben van één munt. Maar probeer niet een gemeenschappelijke landsaard (europeaan) te creëren en die op alle deelstaten te plakken; een Griek is geen Noor, en een Belg is geen Est. Dat is naar mij gevoel de reden dat Nederland nee heeft gezegd tegen de grondwet.
Europa’s regelzucht is ook stuitend: van de kromming van een banaan tot de grootte van een condoom, van de glans van een appel tot de gewichtsaanduiding; er moet geregeld en gestandaardiseerd worden, ook al is er feitelijk niets te regelen en te standaardiseren.
Als Europa zich niet richt op integratie, maar op samenwerken (federatie?), zich niet leent voor de heerschappij van een of andere melomane Fransman, maar op verbeteren van de welvaart voor iedereen zal alles naar mijn mening beter geaccepteerd worden.

Kapsels zijn niet debet aan de nee-stem tegen Europa (en die stem richt zich overigens niet tegen Europa, maar tegen die zogenoemde grondwet - de meeste Nederlanders zullen denk ik twee keer nadenken alvorens zich ';af te scheiden' van Europa). Ik noem kapsels (en laten we de mutsen er ook gewoon bij betrekken) in verband met de 'op slot'-mentaliteit die ons land het afgelopen vijf jaar heeft verzuurd. Deuren dicht, ramen dicht, grenzen dicht, hoofden dicht (maarja, die monden...).
Ik ben het voor het overige roerend met je eens, Sjoerd. Waar blijft de partij met ideeën? vragen we ons allemaal af. Want een rijke toekomst wordt aantoonbaar niet gemaakt door de Partij van de (geestelijke) Armoede, zo leert de recente geschiedenis.

"Dankzij sommige kapsels in Den Haag" meneer De Ruijter? Het 'nee' tegen Europa is, net als de winst van de SP en de PVV, een protest tegen de Haagse politiek. Grijs, grauw, visieloos en onduidelijk. Principes inruilen voor het kansloze compromis, met de PvdA voorop, die daarvoor een zware prijs betaalt.
Als onze politici niet in staat zijn het politieke klimaat te veranderen en niet in staat zijn aan de burger uit te leggen wat Europa voor hen betekent en waarom het belangrijk is, dan doet de burger niet mee. Ook niet met Europa.
Met grote verbazing constateer ik dat de lessen van Fortuyn door sommigen erg snel zijn vergeten. Wie wel een visie heeft en een duidelijk verhaal, haalt de burger snel weer bij de les. Aan hem - de burger - ligt het niet. Aan het ontbreken van goed leiderschap wél.

Staatssecretaris Timmermans oogst met zijn opmerking dat Nederland na een tweede 'nee' tegen een nieuw Europees verdrag uit de boot zal vallen en de EU dan moet verlaten alleen het loon van de angst. Dit kabinet heeft inderdaad geen visie op Europa, dat is het griezelige en voordat we het weten staan we inderdaad aan de kant. Laten we eindelijk eens inhoudelijk beleid gaan formuleren, bv de volgende 10 punten
1) drastisch minder landbouwsusidies, we gaan producten als suiker samen met Amrika veel meer uit ontwikkelingslanden kopen
2) alleen nog regionale steun aan arme EU leden

dan is er al bijna 50% van het jaarlijks budget van ruim 200 miljard Euro vrijgemaakt, dus dan

3) een betere mainfraim infrastructuur o.a. met hogesnelheidsverbindingen en doorgaande internationale autowegen
4) bevordering van Wetenschappelijk- en HBO onderwijs uitwisseling over de grens
5) een duurzaam/milieu heidsbeleid
6) een streng veiligheidsbeleid/immigratie
7) een gecoordineerd energie beleid
8) terugdringen EU bureaucratie
9 verbeteren EU structuur o.a. door opheffen tweede gebouw voor het parlement in Straatsburg
!0) vaste gekozen voorzitter ministerraad (voor 4 jaar) en een coordinerend commissaris voor buitenlands beleid

Sorry Luc, ik heb je verkeerd begrepen. We zijn het eens.

De tekst van Alex Feith lezend, kan ik alleen verzoeken aan hem om zijn geschiedenis nog eens zeer goed na te lezen.
Maar los daarvan mogen wij als Nederlanders ons toch eens gaan afvragen waar wij mee bezig zijn. Het gezwam van de laatste tijd is ronduit stuitend te noemen. Het ware beter als er eens echte vaklui aan het roer komen, want de huidige manier van afhouden en weer praten kost ons als burger een hoop geld, zonder veel resultaat. Een verenigd Europa is niet meer tegen te houden, hoe sneller dat men dat inziet des te beter dat voor ons allen is.
Ik denk dat het dan pas mogelijk is het bestuur in Brussel functioneel te maken en slagvaardig.
En wat is er tegen een statenbond Europa ?