CITAAT: "Eén dag is vaak al voldoende om een onderwerp van alle kanten te analyseren en een eerste aanzet te geven voor oplossingsrichtingen. Dat noemen we “speedconsulting”. Speedconsulting vraagt om een goed uitgewerkt programma, waarin een precies afgebakend vraagstuk centraal staat. Een team van medewerkers en/of adviseurs bereidt zich inhoudelijk goed voor en voert op deze dag gesprekken met zoveel mogelijk verschillende betrokkenen. Intern en extern. Zij zijn met elkaar in staat alle relevante aspecten onder de aandacht te brengen. Afwisseling in de gesprekken is belangrijk."

Ik noem dit de 'soepsteen'-aanpak. Dat is een magische steen waarvan je met wat water soep kan trekken.

De soep wordt beter als je er wat wortelen door doet: adviseurs hebben zich al voorbereid, kost dit geen tijd?

De soep wordt nog beter als je geen water gebruikt, maar bouillon: Speedconsulting vraagt om een goed uitgewerkt programma. Dat programma hebben de kaboutertjes zeker opgesteld.

Wat kruiden erdoor kan ook geen kwaad: je zal de betrokkenen met wie gesproken wordt moeten opsporen en opporren.

Speedconsulting werkt misschien bij onderwerpen die je binnen één dag van alle kanten kunt analyseren. De voorbeelden die het artikel noemt vallen daar niet onder.

Schrijvers vergeten één wezenlijke oorzaak voor het feit dat besluitvorming bij de overheid zo stroperig is: het onvermogen (of misschien beter: de onwil) om een probleem helder en duidelijk te definiëren. Lukt dat niet -en dat is meer regel dan uitzondering- dan is oplossing van het probleem bij voorbaat onmogelijk en de methodiek om dat voor elkaar te krijgen in de meest letterlijke zin van het woord ondoelmatig. Beslissingen om iets wel of niet te doen zijn niet toetsbaar (aan het te realiseren doel) en daarom eindeloos onderwerp van discussie. Begonnen moet worden met het duidelijk en toetsbaar definiëren van het op te lossen probleem. Pas dan zal besluitvorming over hoe het probleem op te lossen (want daar schort het doorgaans aan) sneller en effectiever kunnen. Eerst denken, dan (beslissen en) doen! De overheid heeft wat dat betreft nog een lange weg te gaan.

Ik wil sigaretten trekken en wissel geld bij de ober. Muntje? “Staan op de automaat, meneer. We worden GEK van dat gezeik”. De uitvoering van een wet of regeltje wordt “in het veld” gewoon geboycot. Exemplarisch? Was het maar waar. Wat me dwars zit is niet de snelheid van de beslissingen, iedereen snapt dat een oplossing voor complexe problemen even kunnen duren. Waar ik misselijk van word is de slechte kwaliteit van het “huiswerk” waarbij over uitvoering / handhaving geen enkel idee is.

Flikker maar achter de conifaeire . . .
zei Wim Sonneveld. Dat doet het ene kabinet na het andere. Niet de ellenlange besluittermijnen zijn het probleem, wellicht óók niet het “kool-en-geit”karakter van veel wetgeving. Maar oplossingen die aan de oorzaak niets doen (aspirientjesoplossing) en oplossingen in de uitvoering vastlopen. Vaak gewoon slordig werk. Maar wel een hoop heisa over relatief onbelangrijke zaken. Kijk even (just for fun) op http://www.minaz.nl/ministerraad/kabinet_1945/index.html en zie waar kabinetten op gesneuveld zijn. Op hoofdzaken? Nee, trivialiteiten. En niet af en toe, maar bijna ELKE val van een kabinet.

Een niet willekeurige greep uit zaken die in de uitvoering problemen geven:
• Artsen staan nog steeds niet onder de “E” van “Euthanasie” in de gele gids
• Waar is die West-Oost verbinding voor vrachtwagens? (Duitsland heeft Noord-Zuid op orde en België West-Oost. Dááááág Rotterdam.
• Waarom een TGV die super terreur gevoelig is?
• Toestaan dat in aanvliegroutes van Schiphol gebouwd wordt (of in uiterwaarden)
• Abortus formeel nog in het wetboek van strafrecht
• Recent: het WMO drama
• Recent: het ziekenfondsdrama
• Recent: 80 km zones die niet werken (terugdraaien ho maar)
• Arts die de patiënt toestemming moet vragen om een dossier in te zien bij collega
• Waar blijven de projectministeries?
• Informatisering in de jeugdzorg
• 2007: nog steeds kunnen regio van politie niet in elkaars spullen kijken
• de AOW

Ja, dan hebben we nog de AOW. Die wordt onbetaalbaar. Nou, is DAT even een verrassing? Dat wist het CBS al vlak na de oorlog te voorspellen. Als alle kabinetten het politieke lef gehad hadden om elke jaar 1,5% in te lopen, was het hele probleem één generatie opgeschoven zodat de inkomsten gelijke tred houden met toe- of afname van de bevolking.

En na dit alles de 100 dagen “oriëntatie periode”. Wat daar uitkomt gaat over hondenpoep, onveiligheid en hangjongeren. Hier komt geen suggestie uit voor een deltaplan, een nationaal innovatie plan of iets dergelijks. IJZERSTERK. Een passende kreet zou zijn “De buurt stuurt”.

“Landgenoten, er is nog véél te doen” sprak HM een paar jaar geleden in de troonrede. Dat vonden we erg leuk: in no time waren er email meldingen en ringtones met die tekst. Ze sprak deze maal niet in “pleurales majestatisch”, want dan moest ze wellicht ZELF aan de slag.

Jos Steynebrugh
Change Enhancement, Zoetermeer

"Teveel beslissingen, te snel, teveel ongewone en vreemde problemen. Dat en niet een of ander 'gebrek aan leiderschap' verklaart de enorme incomptentie van de hedendaagse politieke en goevernementele besluiten. Onze insitituties staan te wankelen ten gevolge van een besluitvormingsimplosie!" Dat schrijft niet ondergetekende, maar Alvin Toffler in zijn boek "The Third Wave" (1981). We zijn nu 25 jaren verder. Heeft zich iets veranderd? Toffler's boek blijkt van pagina 383 tot 416 nog altijd aktueel! Hij beschouwt de inmenging van de politiek in complexe zaken, nog afgezien van de pretentie dat die iets met het begrip 'democratie' heeft te maken, als een lacher... Toffler ziet in besluiteloosheid en warrigheid het bewijs voor een totale inefficiëntie van dit oude en uit zijn krachten gegroeide systeem. De tand des tijds heeft zijn mening -naar mijn mening- niet aangetast. Wel de rotsvastigheid van een politiek stelsel "dat werd uitgevonden vóór de opkomst van de fabriek" (pp.386). Ik ben dat met hem eens. We moeten niet terug naar het "Griekse systeem" met zijn willekeurige en vooral wazige besluitvorming, maar naar een nieuw communicatiemodel voor de hele maatschappij. Daarom zal het napluizen van Toffler geen overbodig tijdverdoen zijn. Oplossingen geeft hij niet, wel nuttige aanwijzingen en daarvan kan zelfs de meest fanatieke gelovige in De Staat nog wat leren! Vooral over "het stapje terug" dat daartoe moet worden gemaakt. Mensen zelf verantwoordelijk maken hoort daarbij en de ontwarring van kunstmatige internationale verhoudingen... Minder Staat, meer gepraat!