Zeer duidelijk, efficiënt en praktijkgericht.
Vooral de concrete voorbeelden maken er aangenaam
leesvoer van.
Gewoon een "must" voor iedereen die van nabij met
presentaties te maken heeft.

Om in te gaan op het magische getal drie, is een derde luik aan dit verhaal toch wel aangewezen.
Misschien kan daarbij aandacht gaan naar de timing van de presentatie (voor- of namiddag, voor of na de pauze, vierde in de reeks of laatste van de dag), de duur van de presentatie (wellicht is er ook een optimale tijdsduur gekend waarbij je de aandacht van de toekoorders kunnen vasthouden), ....
Ook graag meer toelichting in verband met inleiding die je krijgt door de organisatie van het seminarie waarop je dan een presentatie zou geven. Welke tips hieromtrent kunnen nuttig zijn.

Deze tekst en de daarin vervatte richtlijnen zijn meteen terzake doend. Ze lieten mij meteen terugdenken aan de diverse 'vervelende' presentaties en aan de schaarse 'hippe' voorstellingen. (Van deze laatste weet ik nog vrij goed de inhoud.)

Eigenlijk is deze lectuur een verplicht iets voor iedereen die ooit voor een publiek dient te spreken !
Misschien iets voor de scholen en onderwijsinstellingen : een verplicht vak ? Alleszins heb ikzelf er duidelijke doelstellingen aan overgehouden.

Geachte Mevrouw Aerts, geachte heer D'Eer,

Dank voor de aanmoediging. Ik sluit volledig aan bij uw beider stellingen dat spreken in het openbaar een verplicht onderdeel zou moeten worden van opleidingen. En dan niet 'erbij' gegeven, maar een apart vak, dat onderwezen wordt door specialisten. Aan universiteiten en scholen in de VS en Groot-Brittannië kunnen we wat dat betreft een voorbeeld nemen.

Fred Akkerma

Geachte mevrouw Dobbelaere,

Goede tip: een drieluik. U noemt inderdaad nog wat punten die 'zijn blijven liggen'. Uw laatste vraag begrijp ik niet helemaal (over inleiding...). Wellicht wilt u dat nog niets verduidelijken.

Fred Akkerma

Goed verhaal.

Dank voor het vastleggen, dit kan ik goed gebruiken als 'figuren' het niet begrijpen waarom je zo een presentatie geef. Ja ja die zijn er ook nog. Ze zitten vast in oude denkpatronen. Dus geef ik niet op. De vraag is alleen kunnen ze het begrijpen. Met deze onderbouwing is er weer een sprankje hoop om iets te doorbreken

Het is heel nuttig om op een frisse manier aan te kijken tegen een "instrument" dat vaak op de automatische piloot en zonder kritische evaluatie wordt toegepast. Powerpoint gebruiken is zo makkelijk en lijkt vaak zo gelikt, maar bedenk eerst waarom je niet een cd-rom uitdeelt waar de presentatie op staat, maar zelf het verhaal wilt vertellen. En hoe komt dat over? En waarom!?
Hoe vaak gaat een presentatie niet mis, doordat de spreker zich niet goed voorbereidde of van te voren had nagegaan of hij/zij de techniek beheerste en alles in orde was.
Een "foute" presentatie maakt meer kapot dan je lief is...

De bijdrage omvat een aantal interessante overwegingen. Naar mijn smaak is de insteek ervan te eenzijdig. De klemtoon ligt vooral op het facet 'verkopen' sensu lato. Presentaties situeren zich evenwel niet enkel in die context. Naar mijn persoonlijke situatie als hoogleraar aan een universiteit, ben ik vragende partij voor tips die een drie-uren-durend hoorcollege kunnen optimaliseren.

Mzvg



Ria JANVIER

Geachte mevrouw Janvier,

Op Engelse en Amerikaanse universiteiten, maar ook op steeds meer Nederlandse universiteiten worden awards uitgereikt aan docenten/hoogeraren die de beste colleges geven. Voor zover mijn persoonlijke waarneming strekt, gaat het vrijwel altijd om mensen die in staat zijn de studenten te enthousiasmeren voor en te betrekken bij de stof die ze onderwijzen.

Uit mijn eigen studententijd herinner ik mij dat mijn docent 'financiële informatiesystemen' steevast een dergelijke award in ontvangst mocht nemen. Ik kan u verzekeren dat dat vak niet het meest enerverende is uit het bedrijfseconomie-curriculum. Deze man was in staat om met humor, tomeloze enthousiasme en kritische vragen de studenten te boeien. Vaak verliet je het college met meer vragen dan antwoorden, maar toch zo'n award.

Met andere woorden: ik vraag mij af of college geven zoveel anders is dan een presentatie. Ik denk het niet. Uw colleges zijn, vermoed ik, niet bedoeld om pure informatie over te dragen. Daarvoor dienen boeken en artikelen. Ik kan mij voorstellen dat uw colleges bedoeld zijn om te verduidelijken, te illustreren, te benadrukken, te overtuigen en te enthousiameren. De tien stappen kunnen daarbij behulpzaam zijn. Punt 9 (over discussies over individuele belangen) is wel heel aardig: ik heb wel eens een discussie tussen een hoogleraar en een volle zaal studenten meegemaakt over de redelijkheid van bepaalde tentamenvragen. Het werd een Poolse landdag. Die hoogleraar had achteraf grote spijt dat hij er over begonnen was.

Inhoudelijk een goed artikel, nu nog de uitvoering. Dan blijkt weer eens te meer dat oefenen, oefenen en nog eens oefenen je stijl van presenteren steeds weer verbeterd kan worden. En bovenal: blijf in jezelf geloven.

Ik heb uit dit artikel toch weer wat handvatten en ideeën opgepikt. Waarvoor mijn dank.

Geachte heer Van der Hilst,

Zo is het maar net. Presentatietechniek en -stijl aanleren is net als autorijden: een enkeling heeft er aangeboren gevoel voor, de meesten moeten het aanleren. Voorbereiden, oefenen en doen zijn de beste leerschool. Af en toe brokken maken is onvermijdelijk. Succes.

Fred Akkerma

Ik heb met veel interesse dit artikel tot het einde gelezen .
Alhoewel het vrij bekende materie (zou moeten zijn) is heeft het toch iets verfrissends. Ik zal beslist de volgende presentatie wat beter doen.

Geachte heer Akkerma

Om in te gaan op uw vraag om verduidelijking: met de inleiding bedoel ik de voorstelling die de voorzitter of organisator van de studiedag, seminarie etc geeft om u in te leiden of te situeren in het aanbod van die dag. Wellicht zijn er daarbij ook wel een aantal aandachtspunten of tips om die inkleding boeiend te houden.

Dank voor dit tweede deel dat concrete handvatten aanreikt, nu het derde....

Ik herken de noodzaak van voorbereiden, je bereidt niet snel te goed en teveel voor. Echter oefenen voor een spiegel en familieleden zie ik niet zitten. Voor de groep (en kort daarvoor) voel ik de adrenaline wel door mijn lichaam gaan, maar voor de spiegel en bij familieleden vind ik mezelf een toneelspeler (en dus niet authentiek). Ik mis dan de interactie (een spiegel emotioneren is toch iets anders dan een groep emotioneren). Een presentatie is voor mij geen kunstje dat ik voor de zoveelste keer afdraai maar een goed voorbereid verhaal (incl. de openings grap) dat tot stand komt in de interactie met de doelgroep.

Geachte mevrouw Dobbelaere,

Een inleiding verzorgen voor een seminar of training wijkt niet wezenlijk af van een andere presentatie of lezing. Bepaald uw doelstelling, doelgroep en beoogd effect. Waarschijnlijk wilt u ze 'lekker' maken voor wat komen gaat, interesse opwekken. Toon uw eigen enthousiasme over het programma, vraag wat het publiek verwacht van de dag geef hoog op van de sprekers die gaan komen. Vertel bijvoorbeeld een anecdote over de spreker of het onderwerp waarover het gaat. Nogmaals: emotioneer. Zeker van een (dag)voorzitter wordt geen informatie-overdracht verwacht. U vertegenwoordigt in feite uw toehoorders. Verwoord wat zij willen, denken en verwachten.

Geachte heer, mevrouw Lassche,

De terughoudendheid die u heeft bij het oefenen voor de spiegel, collega's of familieleden heeft dikwijls te maken met gêne. Eigenlijk is dat raar, want afgaan voor bekenden of de spiegel is veel minder gênant dan voor het 'echte' publiek. Acteurs, cabaretiers, zangers, zangeressen maar ook beroepssprekers oefenen eindeloos voordat ze daadwerkelijk het podium opgaan. Een kwestie van gêne overwinnen, dunkt me. Als het u in de moeilijkste situatie lukt (zonder de adrenaline), lukt het u overal.

Fred Akkerma

Ik kan mij in het algmeen vinden in de opmerking dat door de populariteit van power point inleiders teveel bezig zijn met de techniek. Ze zijn meer bezig met hun dia's dan met het publiek. Maar mijn ervaring als toehoorder is dat een goede power point presentatie met mooie illustraties heel goed tegemoet komt aan
* een goede voorbereiding
* humor
*emotioneren
* one liners
* een goede indruk maken

Geachte heer Iedema, beste Pieter,

Ik ben het met je eens dat sheets best functioneel kunnen zijn, als het maar met mate gebeurt en alleen dan wanneer ze het verhaal van de presentator versterken. Dus: geen bullets, maar wel plaatjes, teksten die even bestudeerd moeten worden (wetteksten), grafieken e.d. Voor de rest: uit dat ding! Als u er een one-liner 'doorheen wilt drukken', gebruik dan liever de white-board of flipover. Dan 'schrijft' uw publiek met u mee.

Fred Akkerma

Prikkelend en puntsgewijs worden we in dit artikel gewezen op zaken die we eigenlijk allemaal wel weten, maar om allerlei redenen helaas niet genoeg in praktijk brengen.
Laat spreken in het openbaar weer spreken worden in plaats van aanwijzen en achterom kijkend mompelen ...

Beste,

Als exportconsulent krijg ik heel wat presentaties voorgeschoteld en dien er ook een aantal zelf te geven.
Uw bijdrage is heel concreet en praktisch en bevat een aantal uitstekende tips waarvoor mijn dank.
Uw opmerking over het beperken van het gebruik van Sheets is dan ook heel terecht.
Uw bijdrage werkt bovendien erg motiverend om het de volgende keer nu eens anders en wellicht beter te doen.

Ik werk als leidinggevende bij de politie. Tijdens onze managementopleiding leren wij (met powerpoint) presentaties houden voor personeel en korpsleiding. Wat in dit artikel staat overtreft het door ons geleerde. En ook als de beamer eens niet werkt zijn dit gouden tips.

Bij deze wil ik u bedanken voor de waardevolle tips en suggesties
die ik hierin heb gevonden, om mijn presentatie voor de groep wat evenwichtiger te laten zijn,

gr Thea

Helemaal mee eens. Zou ik deel 1 ook nog kunnen krijgen?
Bij voorbaat dank.

Marius Engelsman

Beste Marius,

Je vindt deel 1 <a href="http://www.managementsite.net/content/articles/302/302.asp"><b>hier</b></a>

Fred

...ik kan me vergissen, maar dit lijkt haast een samenvatting van "Overtuigend en Doeltreffend Presenteren" van David Bloch.

Tip:

stel enkele mensen uit het publiek vragen (waarop je het antwoord al weet) en gebruik de antwoorden ervan om je gelijk aan te tonen. Let er echter op dat je de vragen alleen stelt als je tussen je publiek staat en niet ervoor! Als je namelijk voor je publiek staat kun je je vraag nooit richten aan één individu en antwoord er geheid iemand die je presentatie wilt saboteren.

Beste Erwin,

Bedankt voor je reactie. Ik ken het boek niet, maar zou het graag eens lezen. Is het een recent werk? In het boekenaanbod van deze site kon ik het niet terugvinden.

Fred Akkerma

hallo

ik ben samantha en zit in de 1e klas van het thavo-vwo. het gaat wel goed op school, alleen met biology niet zo goed, we krijgen alles in het engels en het zijn ook van die moeilijke onderwerpen, ja dan gaat het een beetje slecht.

weet u een site waaar alles over reproduction gaat??????????

greoten samantha

Dit is een erg verfrissend en innoverend artikel wat afwijkt van de gangbare artikelen over presentaties.

Zelf heb ik ook altijd de opvatting gehad dat presentaties niet saai, maar boeiend moeten zijn. Meestal gebruik ik daarbij humor (ter plekke bedacht), en inderdaad, jaren erna weet men mij nog steeds aan te wijzen als degene die zulke humoristische presentaties hield. Dit heeft wel het gevaar dat humor de boventoon heeft, en dat het werkelijke verhaal als het ware ondersneeuwt. Dus dit probeer ik nu in te perken.

Ik denk dat bullits op sheets wel degelijk nu kunnen hebben bij college's, voor een tentamen lees ik de bullit's meestal nog even vluchtig door, waardoor ik weer herinnert wordt aan de voorbeelden die de leraar geeft. Bij een groot gedeelte van de presentatie's die gegeven worden, zijn bullit's denk ik inderdaad niet nodig, ik had eigenlijk nog nooit hierbij nagedacht. Bedankt voor de tip! Dit maakt de sfeer informeler en het zorgt er denk ik ook voor dat de presentaties niet "opgedreunt" worden. Het gevaar bestaat dan wel dat je bepaalde zaken vergeet die je wilde vertellen, maar een goede voorbereiding lost dit probleem waarschijnlijk voor een groot gedeelte op.

Wat betreft college's prefereer ik een korte samenvatting van de boeken waarbij op humoristische wijze voorbeelden worden gegeven. Door deze voorbeelden onthou ik dan het verhaal wat erachter zit. Helaas vertellen veel leraren de inhoud van het boek letterlijk in hun presentatie. Eigenlijk zouden leraren presentatie-experts moeten zijn!

Hans Schrader

Fred Akkerma geeft duidelijke, heldere tips.
Een zucht van opluchting zal door presentatorland gaan!
Eindelijk, we mogen onszelf zijn!
Dan komt de volgende drempel:"Ben ik wel interessant genoeg?"
In de presentatietrainingen die ik mag geven kom ik vrijwel zonder uitzondering gebrek aan zelfvertrouwen tegen. Specialisten op hun gebied slaan dicht als ze gewoon over hun vakgebied mogen praten. Iets wat enorm helpt is het veranderen van 'het kleine stemmetje'. Klinkt misschien raar, werkt voortreffelijk!
www.spraakmaker.nl

Beste Rob,

Bedankt voor je reactie. Spreekangst en gebrek aan zelfvertrouwen kunnen de tips inderdaad gemakkelijk teniet doen. Heel terecht dat je dat punt aansnijdt. Kun je wat meer vertellen over het veranderen van 'het kleine stemmetje', waarover je spreekt?

Fred

Geweldig artikel, zoals je deze stappen hebt omschreven werk ik ook. Met name het voorbereiden door voor de spiegel je presentatie te houden werkt fantastisch, hier zie je eigen dynamiek en overtuigingskracht groeien. Doelstellingen creëren is daarnaast een van de belangrijkste punten. Veel mensen gaan namelijk meer vertellen dan nodig is als ze voor een groep staan.

groet Dave Clifford

Ik ben eerste jaars student aan de HAN in Nijmegen en moet over een paar weken gaan presenteren. Ik wist niet goed hoe ik dit moest aanpakken maar met hulp van deze stappen zal ik toch wel een eind kunnen komen!!! Bedankt voor dit mooie artikel !!

Huub

kort en bondig.
goede tips.
waarheid als een koe.
leuke voorbeelden.
bruikbaar.
als iedereen dit toepast kunnen we ook nog eens lachen.

eerste aandacht voor de menselijke lichaamstaal
gericht op de presentatie en het lokken via de menselijke stem tot delen en respect van gevoelens en het denken.

ik ben toevallig op deze site terecht gekomen. binnenkort geef ik voor de eerste maal een bijscholing. vooral de je eigen aanpak en houding naar het publiek toe vond ik interessant. alvast dank
cin

Eindelijk iemand die uitdaagt. Ik heb me al zo vaak zitten ergeren aan al die doodsaaie voordrachten dat ik het, net als Fred, jaren geleden tot mijn missie gemaakt heb om hier wat aan te doen. Uiteraard door te beginnen bij mijn eigen pres(en)tatie. Vervolgens door het overbrengen van die kennis en vaardigheden aan anderen. Aan alle mensen die niet weten wat een presentatie is nog even het volgende: het is een voorstelling waarbij de muziek belangrijker is dan de woorden. Als ik Fred's verhaal lees wordt dit eens te meer bevestigd. Presenteren kun je leren. Groeten, Mario Greefhorst. www.oook.nl

Ik ga tegenwoordig nog verder in het niet meer presenteren met Powerpoint. Ik heb een laptop bij me met voorbeelden van wat mijn bedrijf aan oplossingen kan bieden. Ik begin een presentatie met een vraaggesprek waarin ik zoveel mogelijk informatie wil van de aanwezigen. Wat zijn de problemen? Vervolgens probeer ik aan de hand van voorbeelden mogelijke oplossingen te presenteren. Door deze aanpak ontstaat er vaak een geanimeerde discussie, in plaats van dat ik een presentatie geef die eenrichtingsverkeer is.

Grotendeels ben ik het helemaal eens met het interessante artikel van de heer Akkerman.
Basis van presenteren blijft: Je staat er én je wilt gezien worden. Op basis van klassieke retorica: logos, pathos en ethos. (Logos: overtuigen op basis van redelijkheid en zuivere argumenten, pathos: raken van de gevoelige snaar, ethos: gebruik je om geloofd te worden/vertrouwen te hebben).

Alleen struikel ik over punt 7, geen bullets. Mensen ontvangen boodschappen verschillend. Sommige van ons voelen de wereld ‘kinestetisch’, anderen horen de wereld ‘auditief’, weer anderen zien de wereld ‘visueel’ en tenslotte nog degenen die de wereld (willen) begrijpen ‘auditief digitaal’.

Hoe bereik je allen? Door toch de verschillende (hulp)middelen optimaal te benutten. Dus wel met een powerpoint-presentatie mét tekstuele bullets.
Een presentator kan bijvoorbeeld irritaties oproepen, terwijl het onderwerp wel aanspreekt. Je presenteert jezelf én je boodschap, maar of het wordt afgenomen bepaalt de ander.
Bij veel presentaties die ik gehoord heb, heb ik regelmatig op een ander tijdstip de sheets er weer eens bijgezocht, om het een en ander nog eens na te lezen. Die tekstuele bullets hielpen daar dan perfect bij. Als houvast en ondersteuning.

Let wel: Bullets dienen kort én krachtig te zijn. Hier slaan veel presentatoren de plank mis…

vriendelijke groet,
Esmeralda.

Ik vind het een helder artikel, waar ik in de praktijk zeker mijn voordeel mee kan doen.

Goed verhaal. Overigens kan het onder 8 genoemde (afwijken) ook behoorlijk in je nadeel werken, het is erg afhankelijk van je publiek.
Tip: begin nooit een speech of presentatie zonder titel. Dat geeft houvast voor de luisteraar; laat die titel door het verhaal lopen en kom er aan het eind op terug. Succes verzekerd.

Ter aanvulling zijn hier 5 punten die ik altijd in presentaties (zowel mondelijk als schriftelijk) verwerk. Het geeft veel overzicht en duidelijkheid en het helpt je in de voorbereiding om alles wat je wil zeggen goed te structureren:

1. Korte wat: begin met kort toelichten wat je gaat bespreken
2. Waarom: leg uit waarom je het gaat bespreken en waarom het publiek het interessant vindt. Check desnoods (interactie) met het publiek of ze dezelfde verwachting hebben.
3. Wat: Ga verder in op het onderwerp. Wat is het allemaal.
4. Hoe: Leg uit hoe iets werkt of toepasbaar is. Geef voorbeelden en vraag desnoods voorbeelden. Hier veel vragen toelaten van het publiek.
5. 'What-if' Sluit af met wat schetsen van:
- wat gebeurt er als het niet gebeurt/toegepast wordt
- wat gebeurt er niet als het niet gebeurt/toegepast wordt
- wat gebeurt er wanneer het wel gebeurt/toegepast wordt
- wat gebeurt er niet wanneer het wel gebeurt/toegepast wordt
liefs in eigen bewoording.

Ga maar na in boeken en artikelen die als goed leesbaar overkomen, deze structuur is terug te vinden.

Josanne Heeroma

Maar ook wel bedoeld voor de geoefende spreker. Mensen die dichtklappen of minstens zeer nerveus worden wanneer ze moeten spreken zullen dit heel graag zo willen doen, maar daar nevernooitniet toe in staat zijn zonder professionele begeleiding. Simpel doordat ze neit de aandacht durven te trekken, niet durven kijken, en niet hard durven te praten ten overstaande van al die mensen. Improviseren en afwijken is dan al helemaal niet te doen.

Goed presenteren is goed acteren. En goed acteren kun je alleen als je precies weet welke rol je speelt en dat je die rol ook ervaart als echt. Tenslotte is het ook echt. De kunst van goed presenteren is dus acteren, en acteren kun je leren. Zie de presentatie als een one man/woman show, gebruik je fantasie, repeteer en repeteer, doe een try-out en als het goed voelt ......, go! Steek vooral veel tijd in het begin in de voorbereiding van je presentatie. Ontwikkel een stijl die dicht bij je ligt (komt vanzelf als je maar veel oefent), zoek voorbeelden en doe je voordeel ermee (cabaret). Je speelt een rol als entertainer, dat is presenteren. Voor de drie V's komen nog de drie O's,oefenen, oefenen en oefenen. (vooral in de auto kun je goed oefenen) Met luide stem en met veel emotie. Want zonder (echte) emotie ben je als entertainer nergens.

Goed stukje trouwens van Akkerma. De waarde van een goede presentatie wordt zwaar onderschat.

Op dit moment ben ik een training persoonlijke effectiviteit aan het volgen, waar presenteren een onderdeel van is. Ik kan zeker wat met bovenstaande tips! Ik zou, vanuit mijn eigen ervaring, het volgende nog met jullie willen delen:

1) Wees vooral jezelf. Presenteer vanuit je hart en niet vanuit de ratio.
2) Doe eens gek. Durf af te wijken.
3) Hou vooral contact met je ontvanger/publiek


Over punt 3) kan ik zelf nog tips gebruiken. Wat ik zelf lastig vind is: hoe hou ik oogcontact met de ontvangers en raak ik toch niet teveel afgeleid? Ik ga vaak zo in mijn verhaal op dat ik niemand echt aankijk en niet volg of iedereen er nog bij is.

Ik ben benieuwd naar jullie tips!

Vriendelijke groet,
Bart de Krom

bartdekrom@hotmail.com

Een mooi en bruikbaar artikel, waaruit goed naar voren komt dat de presentator de maker of breker van de boodschap is. Waarvoor dank. Naast de genoemde tips heb ik er nog twee.
1. Visualiseer je boodschap.
Bijvoorbeeld: we staan hier (links van het publiek) en daar willen we heen (loop naar rechts)
2. De kwaliteit van de presentatie wordt niet afgemeten aan de tijdsduur ervan.
Sterker nog: de inhoud van een korte en boeiende presentatie blijft langer bij dan die van een
lange. Hoe boeiend die ook moge zijn geweest.

Groet,

Bert Reinders

Geweldig artikel! Sluit me er volledig bij aan.