Ontzield ABN-AMRO: stimulans nieuwe bezieling

1. Hoe ziek een cultuur kan zijn
Op 7 oktober bevestigde minister Bos in Nova dat ABN-AMRO misbruik heeft gemaakt van haar nieuwe positie. Met de advertentietekst “bij ons is uw geld nu écht veilig”, suggereert de bank, nu als staatsbank, betrouwbaarder/beter te zijn dan welke andere bank dan ook.
Deze misplaatste uiting van “reclame-en marketinggedrag”, zoals de minister het noemde, is typerend voor wat er aan de hand is. De zelfreflectieve en -corrigerende krachten in de bedrijfscultuur in en rond de bank die ‘meer mogelijk maakt’, zijn ontoereikend.
2. Angelsaksische én Rijnlandse ziekte: ‘hoogmoed overdekt gebrek aan vertrouwen’
Regelmatig zie ik discussies ‘Rijnlands versus Angelsaksisch’. Meestal wordt de aandacht dan gericht op de verschillende voor- en nadelen van deze twee systemen en...



Wilbrand Kuijt
Mooi helder stuk, prachtige denkwijze. Alles is erop gericht om de wereld wel eventjes te laten zien dat je deugd. (lees financieel geslaagd) terwijl zoals je schrijft het gaat over het sanningsveld tussen jou en mij. Je haalt aan het einde mooi Maslow erbij. Hij heeft het altijd over zelf-verwezenlijking. Wij met z'n allen zijn alleen maar bezig om ons te verwezenlijken t.o.v. de wereld maar durven eigenlijk niet te kijken van wat wij zelf hier van vinden. Alle midlifecrisescrashed managers zijn hier een resultaat van. Managers komen er halve wege hun loopbaan erachter dat zij zelf niet in het spel gekomen zijn en stellen dan (pas?) kritische vragen over de eigen behoefte.

Het antwoord op de titel is dat ik gewoon begin. Voorzichtig, maar gedreven, het zou mooi zijn als iedere lezer zijn eigen behoeftes in het spel brengt. Uiteindelijk kan dit leiden tot een nieuwe wereldorde die wel in balans is met de wereld. Ja, dat kan lang duren, maar och, de huidige is ook niet in 1 week ontstaan.

Dank je.
Pauline Voortman
Lid sinds 2019
Ookal ben ik het eens met de grote lijnen van dit artikel, wil ik toch één zin nader onder de loep nemen: 'Zo is vertrouwen niet een zaak van ‘meten is weten’. Vertrouwen is er, of het is er niet.' Ik ben reeds enkele jaren bezig met een promotie onderzoek met het thema vertrouwen in organisaties en naar mijn overtuiging kloppen deze beweringen niet. Vertrouwen is als schone lucht, als het er is merk je het niet. Vertrouwen kan groeien of constant blijven, maar zodra het afneemt of verdwijnt, krijgen wij signalen uit ons emotionele systeem. En inderdaad 'meten is weten' lijkt dan niet de aanpak. Toch is dit misleidend, de kreet 'meten is weten' heeft een terecht een negatieve klank gekregen, maar een onderzoek naar vertrouwensaspecten is juist wel op zijn plaats. Vertrouwen heeft te maken met persoonlijkheidskenmerken van de betrokkenen (o.a.zelfvertrouwen, wat kan doorschieten in hoogmoed of naiviteit zoals in het artikel genoemd), inzicht in de deskundigheid, goede wil en integriteit van betrokkenen (daar schort het in deze tijd ook aan), de omgevingsfactoren (het ontbreken van adequaat toezicht, duidelijke verantwoordelijkheden, bonuscultuur etc.) en de communicatievaardigheden van betrokkenen om in geval van problemen de dialoog aan te kunnen gaan( nu de nood hoog is zie je deze behoefte ontstaan). Deze opmerkingen dus ter aanvulling en nuancering!
Lex van Haarlem
Beste Pauline,

Dank voor jouw aanvulling en nuancering op het thema vertrouwen.

Juist in spannende situaties kan het verschil worden gemaakt door de mogelijkheid al dan niet te handelen vanuit vertrouwen. Op een kritisch moment of in een kritische fase van een proces lijkt mij dit toch meestal een kwestie van zwart of wit. Alleen als er dan (voldoende) vertrouwen is, kan er ook vanuit vertrouwen worden gehandeld.
Inderdaad als ware het “schone lucht”, zoals jij het zo treffend verwoordt. Alleen als er schone lucht is kunnen we dan a.h.w. diep genoeg inademen.

Met mijn opmerking: “vertrouwen is er, of het is er niet” heb ik niet willen zeggen dat het niet mogelijk of zinvol is om te investeren in zaken die het handelen vanuit vertrouwen positief beïnvloeden. Integendeel. De punten die jij in dit verband, noemt spreken mij dan ook zeker aan.
Het goed op orde brengen van deze punten is mijns inziens een noodzakelijke voorwaarde om te kunnen werken op basis van wat ik wel noem: ‘gegrond vertrouwen’. Of dit in lastige situaties waar het er echt op aan komt, ook lukt, weet je van te voren echter nooit zeker.

Over vertrouwen, als ware het 'schone lucht', zeg jij verder: “als het er is, merk je het niet”. Dit lijkt mij zeker ‘waar’. Behalve misschien als er sprake is van een doorbraak, die juist ontstaat doordat het handelen op het goede moment wordt ingegeven vanuit vertrouwen.

Een mooi en actueel voorbeeld van dit alles hebben wij mijns inziens gezien in het weekend van 11 en 12 oktober jl. De Europese regeringsleiders zijn er toen in geslaagd om voor het eerst met maatregelen in de kredietcrisis te komen, die een echt verschil lijken te maken.
Na alle angst, was een mondiale zucht van opluchting op maandag het resultaat.
Lex van Haarlem
Beste Wilbrand,

Goed om te horen dat jij de handschoen om “zelf alvast maar te beginnen” zo positief oppakt.

Jij concludeert dat wij bezig zijn om ons te verwezenlijken t.o.v. de wereld zonder goed naar onszelf te durven kijken. Dat sluit aan bij de ontaardingen van de denkwerelden en daarbij aansluitende grondhoudingen die ik in mijn column heb genoemd.

In aansluiting hierop is het de kunst van een evenwichtig (persoonlijk) leiderschap om ruimte bij zichzelf en voor anderen te creëren voor gezonde manifestaties van beide denkwerelden en grondhoudingen, alsook om doortastend om te gaan met de (potentiële) ontaardingen daarvan.

Dit is uiteraard gemakkelijker gezegd dan gedaan. Een paradoxale valkuil daarbij is dat ergernis over de ontaardingen van één of beide genoemde denkwerelden gemakkelijk kan resulteren in een te sterke focus daarop, hetgeen op zijn beurt weer kan samengaan met een moraliserende houding. En dit is nu net in strijd met het creëren van ruimte bij jezelf en voor anderen.

De paradox hier is dus, dat juist als je bewust je best doet om zo goed mogelijk met deze materie om te gaan, je het risico loopt onbewust precies de fout in te gaan op het terrein waar je nadrukkelijk een positief verschil wilt maken.

Niet zo gek dus – en trouwens gelukkig ook maar – dat de weg naar een gebalanceerde wereldorde, zoals jij aangeeft, nog lang zal duren.