Nieuwe tijden, nieuwe organisatievormen

Columns

Nieuwe tijden, nieuwe organisatievormen
De organisatievormen die hun oorsprong kennen in de industriële revolutie, leveren niet langer het gewenste resultaat. Omdat ze ontstaan zijn vanuit een mechanisch wereldbeeld gedijen en renderen ze niet in complexe, dynamische en snelveranderende omstandigheden. En daar zitten we momenteel midden in.

Gedrag: proof of the pudding
Om vast te stellen of bedrijven met hun interne organisatie klaar zijn om te operen op de woelige baren van vandaag de dag is één vraag relevant: “Welk gedrag levert de interne organisatie op?”. Het gedrag van medewerkers is the proof of the pudding.
De wijze waarop organisaties zichzelf organiseren is één van de sterkste beïnvloeders van gedrag van medewerkers. De eisen die aan het gedrag van medewerkers gesteld worden zijn...


Jos Steynebrugh
@Edwin
Ik vind het onderwerp dat je aansnijdt zéér interessant, maar de uitwerking vaag en vooral onjuist.

Onder de kop organisatievormen heb je het over appels en peren. Co-creativiteit en innovatie zijn bedrijfsprocessen, autonoom is een werkvorm, talent is zo je wil een aanleg (geen vaardigheid) en passie de brandstof van waaruit eventueel iets kan gebeuren.

Onder de kop “Wat dat oplevert” verwacht ik iets van output, maar wederom een soort soep.

Als je het over organisatie of organisatievormen hebt denk ik aan varianten als lijn, staf, hark, matrix, project en eventueel zelforganisatie. Dan grijp ik mezelf in het nekvel en zeg “Nee, Jos, niet in de pen klimmen, éérst kijken”. Dus even jullie website opgezocht. Met name bij downloads vond ik de 17 mindmaps interessant, maar . . . die gaan allemaal over al-dan-niet persoonlijk gedrag en niet over organisatie of organisatievorm. Het enige dat met enige fantasie richting organisatie zou kunnen gaan is die ene over missie etc.

Met boerenverstand zou je zeggen dat de organisatie een afspiegeling moet zijn van wat je met welke klanttype in welke markten wil doen. De organisatie moet koopgedrag optimaal ondersteunen. Zo bezien is de organisatie “volgend”: niet méér en niet minder.

Ik ben danook zéér benieuwd welke nieuwe organisatievormen jullie met welk oogmerk zoal hebben verzonnen. Ik hoop dat ik je met deze plaagstoot kan verleiden dáár iets over te schrijven, want het onderwerp is hot en actueel in de wildwaterbaan van onze huidige economische turbulentie.

Groet,
Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consulent
www.changeenhancement.nl
Edwin de Bree
@ jos,

Als je werkelijk geintersseerd bent in ons gedacjtegoed nodig ik je van harte uit om daar een boom over op te zetten.

Als het je bedoeling is om jezelf te profileren op , heb je hierbij je podium gehad.....

Ik ben benieuwd.
Edwin de Bree
Niek de Goeje
Lid sinds 2019
Beste Edwin,

Je snijdt een interessant thema aan. Andere organisatievormen die bij een veranderende context horen.

Daar komt een open en scherpe aanzet voor een discussie bij die je in je reactie gewoon wegzet. Dat vindt ik jammer want dit lijkt me een leuke discussiedraad. Hoe operationaliseer je in een organisatie de aspiraties die je in nieuwe organisatievormen geeft.

Groet,

Niek de Goeje
Hans Ploeg
Ik zou de discussie willen aanvullen met het volgende. Wat is de functie van een organisatievorm (of -schema of "hark") anders dan gedragsregulering van de organisatieleden?

Het feit dat we dit in plaatjes kunnen weergeven heeft een nieuwe wetenschap doen ontstaan. De organisatiekunde. Met hordes adviseurs waarvan de rapporten in de onderste lade van de directieburelen verdwenen van spreadsheetmanagers.

De bijdrage van Edwin de Bree is volgens mij een poging om terug te keren naar de basis cq. de "werkelijkheid": het beïnvloeden van gedrag. Op een andere manier dan via een schema.

Ik zou willen voorstellen ons te concentreren op het PROCES van organiseren (Edu Feltman's promotie "adviseren bij organiseren" is daarbij zeker lezenswaardig) en welke gedragingen daarbij effectief zijn. Weg van het instrument (de structuur) en terug naar de werkelijkheid (het gedrag van mensen).

Als we mensen zouden kunnen leren hun werk elke dag op nieuw optimaal te organiseren en optimaal af te stemmen op het werk van collega's dan hoeven we ons geen zorgen te maken over het model. Datgene wat aan het eind van de dag de organisatievorm is, is per definitie de beste. Structuurdiscussies bestaan niet meer, alleen procesoptimalisaties.
Ton Kasteleijn
Dank je voor je input Edwin.

Onlangs is het nieuwe boek van Tica Peeman uitgekomen
'I trust U' managen vanuit vertouwen.

Tica geeft na aanleiding van diverse onderzoeken in dit boek goede inzichten hoe organisaties in Nederland gebouwd zijn: een Tayloriaanse stijl. Ze geeft ook aan hoe er gebouwd kan worden basis van vertouwen en dat levert een nieuwe organisatie vormen passend in deze tijd.
Ofwel back to the future!

Er is echter niets nieuws onder de zon. De Brazaliaan Richardo Semler heeft 20 jaar geleden al een start gemaakt met nieuwe organisatie vormen bij hun bedrijf Semco. Hierover zijn de volgende boeken als bestsellers uitgekomen 'Semco stijl' en 'Het weekend van zeven dagen'.

Groet,

Ton Kasteleijn

Lex Hofstra
Beste Edwin,

Bedankt voor het starten van deze discussie, zeker boeiend in deze voor organisatiekundigen interessante tijden! Bij het lezen van je analyse bemerkte ik al snel dat het ene, traditionele, model nu zou dienen plaats te maken voor een ander, modern, model. Organisatiestructuren zijn echter van alle tijden en de typologieën van Henry Mintzberg zijn hiervoor nog steeds uitermate geschikt en actueel.
Waar jij spreekt over het mechanische, denk ik dat het aansluit bij een mechanistische visie op organisaties versus een organische visie. Ik ben het met je eens dat de 'steady state' van de organisatie in de behoefte aan routine en voorspelbaarheid is doorgeslagen. Professionals in vele organisaties klagen over de regel- en werkdruk en een gebrek aan vertrouwen. Geen enkele organisatie kan echter zonder een dergelijke routine. Ik zou er nooit voor willen pleiten om een bedrijfsrestaurant of operatiekamer in een ziekenhuis organisch vorm te geven. Elke organisatie heeft ook behoefte aan 'R&D' om tot innovatie te kunnen komen. Afhankelijk van de stabiliteit of turbulentie van de omgeving wordt er minder of meer een beroep gedaan op deze gewenste organische ontwikkeling. Waterschappen en overheden hebben niet zo'n behoefte aan innovatie en misschien is het voor banken zeer gewenst om zich nu minder met innovatie bezig te houden dan voorheen om zo weer het vertrouwen van stakeholders te kunnen krijgen.
Het hiervoor genoemde heeft alles van doen met organisatiestrategie en tot slot dienen we ook nog de organisatiecultuur hierin te betrekken om tot een werkelijk goede analyse te kunnen komen van de situatie. Deze analyse zal per branche, bedrijf en organisatie-onderdeel verschillend uitpakken en wel of niet om gewenste organisatieveranderingen vragen.

Warme en inspirerende groet,
Lex Hofstra,
Alexander communicatie & organisatie

Meer over Netwerkorganisatie