Wat als het Grootste Bedrijf in je woonplaats verdwijnt?

"Detacheerder Welten gaat Vessem verlaten." Geen Wereldschokkend nieuws zou je zeggen, zo'n verhuizing. Dat is het echter wel voor Het Financieele Dagblad. Zij ruimden gisterochtend voor dit bericht zelfs plaats in op hun voorpagina! & Je kan toch niet zeggen dat het voor de media nu al komkommertijd is.

Omdat de lokale papa & mama neringdoenden in Vessem nu getroffen lijken te gaan worden door het vertrek van de detacheerder, is dit voor mij een mooie metafoor voor dat wat Philips onder Boonstra in 1997 voor had, namelijk vertrekken uit Eindhoven, dat wat er in Detroit kan gebeuren als GM onverhoopt haar deuren sluit en dat wat er in Delfzijl gebeurt nu de sodafabriek Brunner Mond failliet is. Wat betekent dat voor de lokale economie?

Als u Het FD leest, & zelfs al opereert u niet binnen de financiële dienstverlening, dan hebt u ongetwijfeld al eerder gehoord van Welten. De 1-2 van Het FD en deze detacheerder, met 'slechts' 1.000 mensen in dienst, is een opmerkelijk staaltje van mediamarketing; compliment! (m.n. aan Welten c.s.) Maar had u ook al eerder gehoord van het landelijke provinciale plaatsje Vessem? Als u niet in de omgeving woont & u behoorde niet tot de bezoekers van Welten, dan betwijfel ik dat.

"Niet alle middenstanders wanhopen. Sommigen hebben hun eigen droom om het dorp 'op de kaart' te houden. Zoals Yvo Kaanen, de nieuwe eigenaar van De Gouden Leeuw. Hij werkt aan zijn businessplan voor een klein congrescentrum met een typisch lokale attractie: een mini-bierbrouwerij." meldt Het FD. Prima, zo'n positieve insteek & dat terwijl juist de Vessemse 'Gouden Leeuw' optimaal profiteerde van lunchende en succesvol-project-feestvierende Weltenmedewerkers. Je zou dus verwachten dat voor Kaanen de klap het hardst aankomt, niets lijkt minder waar.

In 1997 meldde het Philips van Cor Boonstra dat zijn organisatie het provinciale Eindhoven zou gaan verlaten voor het meer mondaine Amsterdam. Gemeenteraad & Ondernemingsraad vielen over elkaar heen om dit vertrek tegen te gaan. "Voor de burgemeester van Eindhoven, R. Welschen, komen deze argumenten onverwacht. 'Wij hadden keiharde statements van Philips dat het hoofdkantoor in Eindhoven zou blijven. Nu blijkt alles opeens anders te zijn. Ik hoop dat Philips nog een keer van gedachte kan veranderen.'" & "De ondernemingsraad zal zich verzetten tegen een vertrek naar de hoofdstad. 'Philips heeft helemaal niets met Amsterdam. In Eindhoven liggen de wortels van het bedrijf. Die kun je niet zomaar doorsnijden. Als Boonstra zo nodig wil breken met het verleden, moet hij een nieuw kantoor in Eindhoven bouwen. Ik heb nog de stille hoop dat Philips gewoon hier blijft. Maar die hoop is héél stil.'" meldden de media in 1997.

Uiteindelijk is slechts een deel van Philips verhuisd richting A'dam, werd er van hun aanwezigheid in de hoofdstad zelfs nog een bijzondere film gemaakt, maar waren de gevolgen voor het provinciale Eindhoven als de spreekwoordelijke 'storm in een glas water'. Dat zou dus in Vessem ook zo maar kunnen gebeuren, als iemand het pand dat nu leeg wordt opgeleverd huurt bijv.

Hoe anders kan het gaan in de regio Detroit (USA) zodra General Motors zich genoodzaakt ziet haar deuren te sluiten. Allerlei scenario zijn daarover al in de media verschenen: "While the direct impact on the national economy would be relatively modest, the Midwest (Motor City Detroit) would be hit hard by the combination of job losses at GM and its suppliers and benefits cuts for the company's retirees." aldus Business Week in What If GM Did Go Bankrupt... De hele koopkracht van de lokale gemeenschap zal dan in elkaar storten.

Zover is het in Vessem niet. De meeste werknemers van Welten komen zeer waarschijnlijk niet uit Vessem, dus lokale  koopkracht zal nauwelijks afnemen. Sterker nog: Welten gaat niet eens failliet (nb; iets wat de sodafabriek in Delfzijl helaas wel overkomt) maar verhuist met het oog op de toekomstplannen naar één van de weinige locaties in Eindhoven die nog een provinciale uitstraling heeft: het landgoed 'Eikenburg' van de Broeders van Liefde. Als de lokale Vessemse ondernemers slim zijn dan blijven ze zelfs op die locatie hun diensten aanbieden, meeverhuizen met je afnemer zogezegd.

Hoe dan ook, Welten & de sodafabriek Brunner Mond zijn ieder op zich goede voorbeelden van dat wat ons de komende periode nog vaker te wachten staat: het vertrek van de lokale economie. Bereidt u zich er maar op voor.