Lessen van Hadrianus.

Imperator Caesar Divi Traiani filius Traianus Hadrianus Augustus ofwel Publius Aelius Hadrianus (76 - 138) was een Romeins Keizer waarvan meer en meer wordt verondersteld dat hij een onuitwisbare invloed heeft nagelaten op onze historie, op onze huidige samenleving. Als dat is, & ik ga 'een heel eind daarin mee', dan kunnen we kijken of er nog leiderschapslessen te leren zijn van hem.

We hebben hiervoor een goed moment want juist nu heeft The British Museum een mooie expositie over deze Hadrian(us): 'Hadrian, Empire and Conflict'. Het gevolg: de Britse media puilen bijna uit met reflecties op Hadrian. Het zou jammer zijn als we daar niets mee doen.

De 1e les die Hadrian ons leert: een organisatie kan al snel te groot zijn! Ergo: al enkele uren nadat hij 'in functie' was besloot hij om de Romeinse troepen in een deel van zijn immense rijk terug te trekken. Het deel van zijn rijk waar dit gebeurde was Mesopotamië, tegenwoordig kennen we die streek als Irak. (nb; deze les is niet alleen politiek interessant maar momenteel, bijv., ook voor sommige financiële dienstverleners)

Geschiedenis heeft altijd al mijn interesse gekend & zo was Hadrianus mij 'niet geheel onbekend' maar leefde hij bij mij voort ergens in de krochten van mijn hersenpan. Tot ik in 1998 het HBR artikel las: 'Leadership When There Is No One to Ask: An Interview with Eni's Franco Bernabè.' Franco Bernabé, nu director bij PetroChina, sprak over leiderschap en de lessen die hij leerde. Hij werd gevraagd naar zijn 'beste boek', over deze materie. Hij antwoordde: Marguerite Yourcenar's 'Herinneringen van Hadrianus' (nb; Nl. titel). Boek gekocht i.v.m. mijn interesse in Leiderschap & Communicatie, en daarin lees je o.m.:

• ‘De vrouw wier klacht ik op een keer weigerde tot het eind toe aan te horen had gelijk toen ze uitriep dat als de tijd me ontbrak om naar haar te luisteren, me ook de tijd ontbrak om te regeren.' Over de essentie van Communicatie door een Leider, zo gezegd.
• 'Elk van ons heeft meer deugden dan men denkt, maar alleen het succes brengt ze aan het licht, misschien omdat dan verwacht wordt dat we ze laten varen.' Over persoonlijke groei & ontwikkeling.
• 'De moraal is een persoonlijke norm; fatsoen is een openbare aangelegenheid.' Over ethiek.

In de artikelen en info tot-dan-toe werd duidelijk dat Hadrianus bijna continu op reis was door zijn Rijk in de periode van zijn regering (117 - 138). Hij praktiseerde zo het 'Management by Walking Around: Senior managers are seldom at their desks. They spent most of their days visiting employees, customers, and suppliers. This direct contact with key people provided them with a solid grounding from which viable strategies could be crafted.'

'Zo maar wat' berichten die nu over Hadrian verschijnen in de Britse media, n.a.v. genoemde expositie:

• 'If all this (nb; Hadrianus geschiedenis) seems rather familiar, that is partly because there really are significant overlaps between the Hadrianic empire and our own experience of military conflict and geopolitics. We are still fighting in many of the same areas of the world and encountering many of the same problems. We are still claiming victory long before we have won the war - or indeed, in the Iraqi case, instead of winning the war. We still turn to masonry (plus, in the modern world, barbed wire) to separate one arbitrary nation from another and to police arbitrary boundaries. It is not going too far to suggest that there are political lessons we can still learn from the failure, or success, of Roman enterprises in the Gulf and elsewhere.' 

Mary Beard in The Guardian waarin ze uitlegt waarom Hadrian zo in de belangstelling staat; je erfenis dus.

• 'The Romans could still project power beyond their borders, but they did it through diplomacy. Meanwhile, he used financial carrots to win over citizens at home: the show features a relief in which wax tablets listing Romans' debts are carried off by soldiers to be burned.'

William Lee Adams in The Times, over de manier waarop Hadrian mensen wist mee te krijgen. Tegenstanders in het buitenland (a.k.a. concurrentie) door diplomatiek overleg, burgers en inwoners van Rome (a.k.a. medewerkers en klanten) door hen aardigheidjes te geven én dit met symboliek te ondersteunen.

• 'He was not necessarily a likeable man, but his achievements were awesome.'
• 'The emperor was acutely conscious of his image. He had more statues of himself scattered throughout his empire than any fellow-emperor.'

In The Economist, over de essentie van image-building, personal branding zo u wil.

Tot slot:

• 'Hadrian was a highly intelligent and far-sighted member of the Roman ruling class. The revolt in former Iraq taught him three lessons that he never forgot. First, the Roman army could be defeated. Second, the empire was over-extended and risked further defeats if it failed to retrench. Third, such defeats could spark a tidal wave of resistance that might bring down the entire system.'

'Lessons to be learned' zo gezegd. Wat kun je als manager, als organisatie leren van het verleden & doe je daar dan 'iets' mee? Grappig is nu dat dit, ook positieve, artikel afkomstig is van The Socialist Worker. 'Grappig' omdat Hadrianus toch ook bekend staat als lang niet altijd een makkelijke 'werkgever'. Volgde je zijn opdrachten niet goed op dan werd er afscheid van je genomen. Op zich (ook) niets mis mee, maar Hadrianus deed dat op een manier 'passend bij zijn tijdperk'.....

Bent u de komende periode in London? De expositie is zeker een bezoek waard.