Hoogbegaafd! Je zal het maar hebben….

Op 33% van de scholen in het lager onderwijs zijn leerlingen aanwezig die voldoen aan de kwalificatie 'Hoogbegaafd' en het blijkt nu dat wij met hen op een ongewoon beroerde manier omgaan; niet echt positief dus. Sterker nog: de meeste van deze ca. 40.000 jonge hoogbegaafden vertrekken na het behalen van een bachelor degree naar het buitenland en dat op een moment dat wij hen voor onze kenniseconomie hard nodig hebben.
Gisteravond besteedde het tv programma 'Netwerk' aandacht aan hoogbegaafden in Nederland. Aan het woord kwamen zowel kids uit het lager onderwijs tot jongeren die een plaats vonden op het University College in Utrecht, een plek ingericht op dit speciale onderwijs. Reacties: het is kommer en kwel met de manier waarop we in Nederland met hoogbegaafden omgaan. De hoogbegaafde kids in het lager onderwijs zitten vaak op een plek waar zij zich niet thuis voelen. Hun 'onderscheidend vermogen' heeft veel nadelige gevolgen zoals: een leerkracht die hen niet kan volgen tot aan pestgedrag want: Willy Wortel (of Willeke) weet toch wel héél veel...... Dit sijpelt door naar hun toekomst: omdat zij zich op jonge leeftijd niet hebben kunnen ontplooien zijn zij later vaak ook minder assertief. Sommige hoogbegaafden die hier bovenuit weten te stijgen kunnen bij de 200 gelukkigen komen die jaarlijks een plaats krijgen op Universty College in Utrecht. Een plek, zoals één van de studentes zei, waar je elkaar stimuleert en aanspoort tot bovenmatige resultaten. Een 8 is dan geen belemmering om niets meer te doen, want daarmee ben je in het reguliere onderwijs té onderscheidend, maar dit cijfer wordt een streven om een 10 te halen, je collegae studenten doen dat ook. En dan? Dan gaan zij op zoek naar mogelijkheden in het buitenland, voorbeelden die zij noemen: Cambridge en Oxford. Niet alleen universities met passende opleidingen maar ook nog eens plaatsen waar buitenlandse organisaties, 'toekomstige werkgevers', hen een stipendium (beurs) geven om deze studie te kunnen volgen. Komen zij daarna nog terug naar Nederland? 'Twijfelachtig', is dan het antwoord. 

Minster Brinkhorst gaf in het programma aan dat het voor de Nederlandse Kenniseconomie een noodzakelijke voorwaarde is dat er 'iets' wordt gedaan aan het scheppen van mogelijkheden en voorwaarden voor hoogbegaafden. 'Zij vormen een belangrijke basis voor onze economie!' Aldus Brinkorst, maar wat doen we er aan? Weinig blijkbaar, te weinig. Allereerst is de 'Leerplichtwet' onvoldoende, daarin staat dan wel beschreven: 'het scheppen van passend onderwijs' maar veel verder zijn we niet gekomen. (NB: Misschien kunnen we 'iets' met de ervaring uit de Verenigde Staten daar hanteert men een speciale Federal Law: 'The Law on Gifted Education'). Het diploma dat de hoogbegaafden vervolgens behalen zal onderscheidend dienen te zijn. In the UK en the US telt de universiteit waar jij je diploma behaalde voor een belangrijk deel mee in je carriére. Hier is dat niet zo, zelden wordt er gevraagd naar de universiteit waar je afstudeerde. In dat geval kan een apart diploma een oplossing zijn. 

Tot slot: er zijn nauwelijks Nederlandse organisaties die 'iets' doen met de mogelijkheden van een studiebeurs; hier voor hoogbegaafden. Terwijl dit legio mogelijkheden biedt: onder deze studenten kunnen toekomstig werknemers zitten, zelfs potentials voor je MD trajecten. Hun eindscriptie kán al een eerste aanzet zijn om 'iets' toe te voegen aan hun toekomstige organisatie. Hoe dan ook, m.i. zijn hoogbegaafden een 'onderwerp' dat verhoogde aandacht verdient, zowel binnen de Overheid / Politiek als binnen het bedrijfsleven. Kennis als essentiële basis voor onze economie. Meer medewerkers kunnen daaraan iets toevoegen, laten we nu beginnen met de hoogbegaafden.  

CyberSale, 50% korting op een Pro-abonnement 

Verbeter je persoonlijke effectiviteit en managementvaardigheden. Begin het jaar goed en krijg toegang tot toepassingsgerichte kennis.
Upgrade uw gratis lidmaatschap, word een Pro

E. A.H. Wennink
L.S.,

Kunt u mij vertellen of het University College alleen studenten aanneemt die een VWO-diploma halen en in hun schoolcarriere duidelijk hun hoogbegaafdheid hebben "verzilverd". Of kunnen ook studenten in aanmerking komen met een zeer hoge (aangetoonde) intelligentie, die door hun schoolcarriere dusdanig zijn ontmoedigd, dat ze zijn afgehaakt en uiteindelijk via een omweg een HAVO diploma hebben gehaald. (De onderpreseteerders dus).
Zou u mij hierover willen informeren?

Met vriendelijk groet,
Els Wennink
Willem E.A.J. Scheepers
Auteur
Mooie vraag, Els, en 1 waarvan ik denk dat het University College zich daarover eens zou kunnen buigen. Omdat ik over de toelatingseisen onvoldoende op de hoogte ben, en 'slechts' weet dat VWO (toch) een vereiste is, adviseer ik je om hunsite te bezoeken: www.ucu.uu.nl en dan m.n. hun 'admission requirements'.
Succes!
Henk Stuurman
Voor wie het wil nalezen of zien: de uitzending van 19 maart staat hier:
http://www.netwerk.tv/index.jsp?p=items&r=deze_week&a=218296

Ga je op zoek naar hoogbegaafdheid op het internet, dan kom je er achter dat veruit het meeste gedaan wordt aan hoogbegaafde kinderen. Maar de volwassenen? In het verleden was er heel wat minder aandacht voor de hoogbegaafden, en de kinderen van toen zitten nu met allerlei problemen. Werkgevers begrijpen hen niet en ze blijven maar zelden lang bij dezelfde werkgever. Organisaties die hen wel begrijpen hebben een heel goede werknemer aan de hoogbegaafde !
Eigenlijk ken ik in Nederland maar een persoon die hoogbegaafde volwassenen begeleidt.
Noks Nauta
Over hoogbegaafde volwassenen:
Graag wijs ik jullie op de websites van Frans Corten (www.werkenwaarde.nl) en van mijzelf (www.noksnauta.nl).
Wij publiceerden in 2002 een artikel over hoogbegaafden op het werk en presenteerden vorige week een paper over hoogbegaafden en hun rol bij innovatie in bedrijven. Dat deden we op een internationaal HRD congres in Amsterdam.
Er zijn inmiddels wel meerdere personen in Nederland die hoogbegaafde volwassenen begeleiden. Meer aandacht voor dit onderwerp en het wegnemen van vooroordelen is wezenlijk. Dat kost echter tijd.
Liesbeth
University College Utrecht is helemaal geen school speciaal voor hoogbegaafden. Het is gewoon een 'college' naar het Amerikaanse Liberal Arts & Sciences-model (waarbij studenten zelf hun vakkenpakket bepalen). UCU selecteert inderdaad op motivatie en prestatie, maar over een directe link met hoogbegaafdheid is daarbij niets gezegd.
Gerrit
Het is onmogelijk om te kunnen stellen dat een hoogbegaafd iemand in bezit is van een VWO diploma (als de toelating tot een school voor hoogbegaafden dit immers eist) Hoogbegaafdheid kenmerkt zich juist door individualisme en niet door volgzaamheid.

Jammer, maar niet onverwachts, dat de massa zich tegoed doet aan de term hoogbegaafdheid.
Carry Lemmen
Goed dat er langzaam maar zeker meer aandacht komt voor hoogbegaafdheid. Ik begeleid zelf&nbsp;veel hoogbegaafde&nbsp;volwassenen en merk dat deze mensen helaas nog te vaak tegen vooroordelen en onbegrip aanlopen.&nbsp;Er wordt maar al te vaak gedacht dat het om een &#039;luxe-probleem&#039; gaat, of dat de hoogbegaafde zich &#039;verheven&#039; voelt boven de rest.&nbsp;Het tegendeel is meestal waar. Wie meer wil weten over coaching van hoogbegaafde volwassenen, verwijs ik graag naar <a href="http://www.soulimpulse.nl/zakelijk/index.php?ParentID=2&amp;CategoryID=75&amp;ColorID=4" rel="nofollow">mijn website</a>.
Nick
Ik ben zelf hoogbegaafd en kan melden dat zelfs de universiteiten niet zijn ingericht op hoogbegaafden.
Een slimme leerling promoveert in 5 jaar, een superslimme gemotiveerde leerling promoveert cum laude in die tijd en gaat een glansrijke toekomst tegemoet, maar de hoogbegaafde die het ene onderwerp binnen een jaar saai vindt worden en er om het niet saai te maken van allerlei dingen bij gaat doen, vergooit daarmee de kansen op een verdere universitaire carriere. Ook bij sollicitaties naar universitaire banen is er meestal&nbsp;een communicatiestoring;omdat je abstract denkt en dingen veelal niet goed concreet kunt maken, terwijl de meeste universitairen juist concreet zijn en streven naar die abstractie om goed onderzoek te kunnen doen. Kortom, wetenschappers zijn net mensen, je komt er tussen als je veel produceert en mensen weet te overtuigen.
Norman Dragt
Wat mij opvalt aan het probleem van de hoogbegaafdheid, is dat het gezien wordt als een probleem. Het is alsof je het talent van een atleet, die de honderd meter in 10 seconde kan lopen, ziet als een handicap.
Maar hoe komt het dat we hoogbegaafdheid zien als een handicap, een hindernis? Voor een deel zal het wel ingegeven worden door het feit, dat mensen er wel tegen kunnen dat en atleet met talent harder loopt dan zij kunnen. Want vaak is die atleet verder heel menselijk. Hij wil bijvoorbeeld met alle plezier zijn talent op een chemische manier versterken of verbeteren. De atleet is zo menselijk als andere mensen.
Maar hoogbegaafden kunnen vaak heel irritant zijn. Ze wijzen ons er vaak op dat we tegen onze eigen regels ingaan. Vaak proberen ze zich juist wel aan de regels te houden, waar we eigenlijk de kort door de bocht oplossing willen toepassen. Je kunt dus bijna zeggen dat hoogbegaafden ons voortdurend voor houden dat we niet zo geweldig zijn als we onszelf willen doen geloven.
En is het bekendste gedrag van mensen niet dat ze vooral niet gewezen willen worden op hun fouten, ondanks het feit dat ze vaak en hard roepen dat iedereen hun op hun fouten mag wijzen. Niet voor niets hebben we allerlei mechanismen en structuren bedacht om onszelf bij de les te houden.
Murriette van der Touw
Lid sinds 2019
herkenning van hoogbegaafdheid, begint het niet daar? Het hoogbegaafde kind heeft zelf niet automatisch in de gaten dat het veel slimmer is dan zijn omgeving. Veel al ervaart dit kind zichzelf niet als onderscheidend maar afwijkend en gaat zich aanpassen aan diegenen waarmee het zich het liefst zou willen verbinden.

Op welke gebieden kan iemand hoogbegaafd zijn? IQ, EQ en welke er nog worden onderscheiden vandaag de dag. Binnen het IQ zelf zijn ook al verschillende gebieden te onderscheiden. Mensen die over de volle breedte hoogbegaafd zijn, lopen zelden of nooit tegen hun beperkingen aan, hebben vaak geen gevoel ontwikkelt waar ze "goed" in zijn, kunnen immers als ze willen vrijwel overal mee om gaan, leren zich dus ook niet onderscheiden.
Frustrerender is vaak het lot van diegenen die op 1 of 2 gebieden hoogbegaafd zijn. Dit zijn slechts enkele van de overwegingen.

Als de aandacht die hoogbegaafdheid krijgt al achterloopt, wanneer lees je iets van mensen die minder of zwakbegaafd en van hun strategien om hiermee om te gaan. Hier geldt volgens mij toch ook weer de ongenuanceerde gedachte of wellicht het blind geaccepteerde gevoel, hoe hoger het IQ hoe beter.

Hoe passend in dit tijdsgewricht waar in vrijwel alle opzichten het adagio lijkt te zijn, hoe meer hoe beter.
Ultimo begint het niet bij herkenning van iemands capaciteiten maar bij erkenning van het individu in al zijn of haar schitterend onderscheidend vermogen, op welk vlak dan ook.
enny
Hoogbegaafdheid staat niet gelijk aan academische begaafdheid. Ik ben zelf hoogbegaafd en zeer artistiek. Ik beschik niet zoals duizenden anderen over de kunde mijzelf staande te houden binnen academische en/of hiërachische settings (geloof me, ik heb het echt geprobeerd). Dit heeft niets te maken met het wel of niet kunnen schrijven van essays of het wel of niet begrijpen en weten hoe de wereld in elkaar steekt. Het heeft te maken met motivatie, persoonlijke idealen en de sterke drang naar onafhankelijkheid, vrijheid. 

Ik kon mijn draai op de universiteit niet vinden, dus ben ik gestopt. In mijn ogen heeft dat te maken met oprechtheid. Eerlijk zijn naar jezelf toe en de andere partij(en) respecteren. Voor mij werkt het onderwijssyteem niet, voor vele anderen wel. Behalve de aanwezige hiërarchie, spelen de verschillende belevingswerelden ook een rol . Bijvoorbeeld: Een docent zegt: 'er zijn grenzen', een Hber zegt: 'er zijn geen grenzen, enkel beperkingen'.

Veel vrienden van mij zijn ook hoogbegaafd. Allen noemen zichzelf liever niet zo. Zoals velen (waaronder deskundigen) al eerder hebben gezegd; het gaat niet om beter, maar om anders. Het gaat  niet om hoog=goed en laag=slecht, maar om het gegeven dat we in de basis gelijk zijn. Onze verschillen kunnen juist verrijken. Dus laten we allen op de begane grond in dezelfde lift stappen en het een ander niet kwalijk nemen wanneer deze besluit een etage hoger of lager uit te stappen dan jij of ik.