Ernstige zorgen over de Zorg; een casus

Zaterdagochtend 11.44u, telefoon, B: 'Hallo?' A: 'Hoi, kun je wat eerder komen werken vandaag?' B: 'Ja.' A: 'Kun je ook wat langer blijven werken?', B: 'Nee.' A: 'Waarom niet?' B: 'Omdat ik 's avonds niet alleen in de zorg sta.' A: 'Wil je dan vanaf 14.00u tot 15.30u op Groep L staan en van 15.30u tot 21.30u een SX Dienst draaien.' B: 'Da's goed, tot straks.'

A & B, iedere overeenkomst met de realiteit is louter toeval, werken beiden bij een zorginstelling op een afdeling van psychogeriatrische zorgvragers. 'Als het werken in de zorg een vak apart is, dan is het werken in de psychogeriatrie helemaal een vak apart.', aldus het Ministerie van VWS.

Om 14.00u komt B op haar werkplek, wat blijkt: van de 7 medewerkers die die middag aanwezig dienen te zijn heeft er zich 1 ziek gemeld en 1 ander blijkt bij aankomst ook ziek. Na 1 uur gaat die zieke, op advies van de collegae, toch maar naar huis. Vanaf dat moment is er nog een bezettig van 70%. Later die avond behoren er 5 zorgverleners aanwezig te zijn, de bezetting is op dat moment echter slechts 3. Rondbellen onder eventueel beschikbare collegae heeft geen resultaat, het is vakantie. Als vervolgens 1 van de verpleegkundigen die avond geen beroep zou doen op haar beide studerende dochters, voor ondersteuning bij de huishoudelijke taken, dan zou het voor de 36 zorgvragers helemaal 'leiden in last geweest.'

"Waar was het management?" Vraagt u zich nu wellicht af......

Nadat de groepsleidster constateert dat de bezetting die middag & avond 'magertjes' is, heeft zij telefonisch contact met zowel het afdelingshoofd als met de clustermanager. Ze vraagt: 'Wat doen we hieraan?'. Hun reacties varieerden van 'Het komt wel weer op zijn pootjes terecht.' tot 'Je roeit maar met de riemen die je hebt.'  Het is ook lastig, aansturen op afstand. Overigens, beiden zijn niet komen opdagen om op zijn minst te kijken hoe het was c.q. de moed er in te praten. Maar ja wat wil je ook, het is tenslotte weekeinde.....

De werkdruk die zaterdagavond is hoog, de sfeer gespannen. De beide tieners die kwamen helpen bij het rondbrengen van drankjes voor de zorgvragers (het is zomer) en het afwassen van vuile vaat, vroegen of er 'ook nog iets te verdienen viel?'. Hun moeder liet weten dat dat er zeer waarschijnlijk niet in zat. Maar ze had i.i.g. nog een stuk taart voor hen.

Uiteindelijk zijn de bewoners aan drank & voedsel niets tekort gekomen, naar bed gebracht & was B om 22.30u weer thuis.

Zondag, B verschijnt op haar werk om 07.00u. De andere collegae, gisteren niet aanwezig, zijn al volledig op de hoogte van dat wat er gebeurd is die avond ervoor. De onderslinge sfeer is goed die zondag maar de communicatie is gespannen. Men neemt het de leidinggevenden kwalijk dat geen van beiden op zijn minst even is komen kijken. Er wordt geopperd dat 'dit aangekaart moet worden!', dat 'er nu iets moet gebeuren!', maar ook dat 'er wel nooit iets zal veranderen....' 

Al snel wordt de blik gericht op de planning van maandag. Wat blijkt: door ziekte is er die ochtend ook een onderbezetting. 1 van de aanwezige zorgverleners biedt zich dan aan om, ondanks haar vrije dag, toch maar terug te komen want: 'Je laat je collega's toch niet in de steek?'.......

De Zorg wordt met hangen & wurgen bij elkaar gehouden, zorgen over de Zorg dus. Wat de hierbij betrokken leidinggevenden nog hebben gedaan dat is;

• gemeld dat 'handjes aan het bed & de tafel' niet tot hun takenpakket behoort,
• dat het een 'goed' voorbeeld is wat er gebeurt als de Mexicaanse griep toeslaat,
• de belofte(!) uitgesproken om de pauze te vergoeden die de medewerkers niet hebben gehad. (.....)

We horen hier ook: "Je laat je collega niet in de steek en dat doe je ook niet met je zorgvragers en de ouderen waarvoor jij je verantwoordelijk voelt".  Groot Compliment deze mate van betrokkenheid, dit Commitment. Maar zo ontstaat er tegelijkertijd een ongezonde werksituatie, zeker in een omgeving waar de beloning toch al niet tot de hoogste behoort. Die vergoeding is dus niet de reden waarvoor je komt werken, dat is wel het fragiele touwtje genaamd 'Commitment'.

Staat dit voorbeeld nu op zichzelf? Is het een unicum binnen de Zorg? Helaas niet, het is een veel voorkomend 'fenomeen', zowel de onderbezetting als de (noodgedwongen?) reactie van leidinggevenden. Met de bestaande Bestuursmaatregelen zal het om een krachtsinspanning in optima forma vragen om dit te kunnen veranderen.

Dat het ook héél anders kan in de Zorg dat laat o.m. het Amerikaanse DaVita zien, leest u: "Succesvolle Praktijkervaringen Personeel Werven in de Zorg". Succesvol (kunnen) werven dat doe je alleen als je een goede reputatie hebt & dat dit ook of zelfs in Nl(!) lukt, daarvan zijn er (gelukkig) ook voorbeelden.

Lees event. ook: Gaan Nederlandse ziekenhuizen voor MAGNET e/o voor Investors in People (IiP)? Wat zijn de verschillen?