Eigendom & Investeren

'Hoe beïnvloedt de eigendomsplanningsstrategie van bedrijfsfamilies de ontwikkeling en groei van het familiebedrijf?' Over die vraag bogen Flören en Geerlings van Nyenrode University zich, en ze komen met interessante uitkomsten. De kern van hun conclusie is natuurlijk, zeker binnen familiebedrijven, bekend: familiebedrijven hanteren het credo 'Het behoud van hetgeen verworven is.' Conservatief financieren dus; maar zelfs dat maakt hun rapport niet minder interessant.
"Het wereldwijde onderzoek naar familiebedrijven begint steeds serieuze vormen aan te nemen. Werd tot het begin van de jaren tachtig nog laatdunkend geschreven over het familiebedrijf, sindsdien wordt de kracht van deze unieke groep bedrijven steeds meer onderkend."

Het rapport begint dus al goed, familiebedrijven zijn belangrijk voor de economie maar we hebben dat alleen wat laat onderkend. Banken zijn m.n. geïnteresseerd in dat wat families en hun bedrijven beweegt dus is Bank Insinger de Beaufort de opdrachtgever van dit onderzoek. De conclusies die Flören en Geerlings trekken zijn gebasseerd op 233 reacties en dat is 13,5% van de steekproef. Voldoende om die conclusies te kunnen trekken.

Nu, familiebedrijven investeren minder frivool dan niet-familiebedrijven; men is behoudender. Da's bekend. Dit betekent dat familiebedrijven (vaak) minder snel groeien dan niet-familiebedrijven. Het tegendeel is vervolgens ook waar: in tijden van recessie blijken familiebedrijven weer minder snel te krimpen dan niet-familiebedrijven (en niet alleen omdat ze meer vlees op de botten hebben, het is ook hun attitude). Een golfbeweging dus met minder pieken en dalen maar wel één die het, bewezen, langer volhoudt. Eigen vermogen is de belangrijkste financieringsbron; vreemd vermogen, al is het van banken, betekent alleen maar meer invloed van derden en dat wil de familie nu juist niet (nb: van de respondenten had 25% geen Vreemd Vermogen!). Grappig is zelfs dat uit het onderzoek blijkt dat (familie)bedrijven met geen of weinig vreemd vermogen beter presteren dan hun collegae met een, wat dat betreft, nadeliger verhouding. Of het dan ook verstandig is om geen externe financiers bij uw plannen te betrekken, da's nog maar de vraag. Het is niet ondenkbaar dat het uw organisatie ook mogelijkheden om te kunnen innoveren ontneemt. Misschien hebben nu nog emoties de overhand, voor wat betreft het inschakelen van derden.

En dat die emoties een rol spelen, dat blijkt ook weer uit het onderzoek: "Als er zoveel afhangt van het succes en de continuïteit van het familiebedrijf bestaat de mogelijkheid dat de familie zich behoudend opstelt ten opzichte van het bedrijf."

Er is niets mis met jezelf behoudend opstellen, met emoties. In het rapport worden hiervoor 4 factoren genoemd: trots, symbolische waarde, normen en waarden, onderlinge binding.

Factoren met een belangrijke betekenis en zeker niet negatief, sterker nog ook daar kunnen niet-familiebedrijven een voorbeeld aannemen, maar emoties dienen niet de overhand te krijgen bij het nemen van beslissingen. En dat doen ze nu bij de (meeste) familiebedrijven, juist wel: "Als conclusie van dit onderzoek kunnen wij stellen dat succesvolle bedrijfsfamilies kennelijk een vorm van familieplanning en bedrijfsplanning uitvoeren die parallel loopt en waarbij de eigendom een brugfunctie vervult tussen het bedrijfsbelang en het familiebelang. De betrokkenheid van de familie bij het bedrijf is in dit verband duidelijk naar voren gekomen als een succesfactor voor het bedrijf."

Da's een positief slot aan een interessant rapport toch nog een kanttekening en dan m.n. bestemd voor degenen onder u die hun familiebedrijf willen overdragen: ben u bewust van uw emoties, zoveel voordeel als ze u kunnen bieden, zoveel nadeel zit er ook aan. Want aan het einde van het verhaal, dan wilt u toch investeren niet?

Overigens het rapport vindt u hier.