Een Robot heeft geen Advies nodig.....

Eerder dit jaar aan het begin van de coronapandemie vroeg ik mezelf, in de entry 'Toekomst van Onderwijs: EdTech?' af wat mijn toekomst als docent nog zou zijn? Studenten volgen virtueel onderwijs, solitair op hun kamer starend naar een scherm, en kunnen zichzelf, zoals Eric in South Park, binnen 'no-time' onzichtbaar maken. Maar dat geldt ook voor mij als hun docent: koppel de vanaf hun kamer door studenten aan het scherm gestelde vragen aan het zoeksysteem van Google, zoals home appliances dat doen, en terwijl de studenten naar mijn avatar staren ontvangen zij het virtuele antwoord.

Had ik mezelf daar al bijna bij neergelegd, realiseer ik me dat dit proces ook kan opgaan binnen mijn rol als organisatie ontwikkelaar, als adviseur maar dan omgekeerd....

Interessante onderzoeken over de impact van Covid-19 op organisaties en organiseren vallen momenteel over elkaar heen (NB; niet interessante onderzoeken nog veel meer, maar d.i. redelijk van elkaar te scheiden: bronnen). 'We're living in interesting times', zeggen we dan. De corona pandemie als één groot onderzoekscentrum en macaber genoeg vallen er bij dergelijke scenario's altijd slachtoffers; helaas.

Zo verschijnt van het IBM Institute of Business Value resultaat uit onderzoek onder 3.500 CEO’s uit 20 landen. Ongeveer 60% van hen meldt dat zij de implementatie van disruptieve technologieën en de digitale transformatie van hun organisaties versnellen. Sterker nog: zij hebben recent op dit gebied initiatieven kunnen voltooien die vóór covid19 op weerstand stuitten..... Aanvullend daarop merkt McKinsey, n.a.v. hun onderzoek, op ‘Acceptatie van digitale en disruptieve technologieën heeft oiv Covid-19 een enorme sprong voorwaarts gemaakt, zowel op organisatorisch als op brancheniveau.’

Tijdens een Master Class Strategisch Management informeerde ik studenten, jonge managers uit het brede werkveld, o.m. over het fenomeen 'platooning'. Op een enkeling na, automotive branche, was dit principe bij hen onbekend. Logistieke producenten testen al meerdere jaren 'platooning'. Platooning is één van de disruptieve technologieën. 'Disruptie' omdat er gevolgen kunnen zijn voor meerdere bedrijfstakken. Voor platooning zijn minder (uiteindelijk geen...) chauffeurs nodig, bezoek aan wegrestaurants valt weg (ook daar personele gevolgen; overigens: ook in restaurants kunnen medewerkers nu al worden vervangen door autonome trollies resp. een gerobotiseerde keuken), bij overgewicht van chauffeurs valt het ziekenhuisbezoek weg, wordt er uiteindelijk bespaard op de gemeenschappelijke ziektekosten.

'Als het kan, dienen we het niet altijd te willen', merkte een student op. Mee eens. Da's nl. een strategische keuze: kies je voor een 'business model' gericht op disruptieve technologieën zoals robotica, machine leren, kunstmatige intelligentie, of kies je voor de menselijke maat? Het ziet er nu naar uit dat enkele logistieke partijen platooning versneld gaan toepassen. Dit was tegelijkertijd een voorbeeld van een menselijke advies, die tijd lijkt nu ook bijna voorbij.

Oracle en Workplace and Intelligence publiceren de resultaten van een onderzoek, uitgevoerd tijdens deze coronapandemie, met als conclusie ‘64% of People Trust a Robot More Than Their Manager. Sterker nog '80% said they were open to having a robot as a therapist or counsellor'. Leidinggevende, coach zelfs therapeut vervangen door robot, door kunstmatige intelligentie: de medewerker lijkt er klaar voor! Dit deed me denken aan een recent voorval.

Een thuiswerkend medewerker die al ruim 14 dagen geen contact heeft gehad met haar leidinggevende. De directie van dezelfde organisatie houdt er een andere mening op na: relatief veel van hun op-afstand-werkende medewerkers zijn voor hen niet of nauwelijks bereikbaar. Op het voorstel ‘Management by walking around‘ wellicht? , was de reactie: ‘Weet je wel waar zij allemaal wonen?!!’….. Een robot zal met het leggen en het onderhouden van dit contact minder moeite hebben.

De mens als leidinggevende lijkt dan uiteindelijk zijn (haar kan wellicht ook) langste tijd te hebben gehad. Interessant, maar de vraag is vervolgens ook of een robot-leidinggevende c.q. een continue aan de giga digitale informatie gekoppelde kunstmatige intelligentie nog een menselijk advies nodig heeft?

Willem E.A.J. Scheepers, organisatie ontwikkelaar en docent Strategisch Management resp. auteur van het zojuist verschenen boek Managen en Leiden Pre-Corona, over Leren (en Afleren).