Een CEO Belonen…. al weer. (overigens, hoe krijg je dat voor elkaar?)

2005 hebben we achter de rug en het wordt in dit 1e kwartaal dan ook tijd voor organisaties om te Evalueren én om stokpaardjes te plaatsen voor 2006. Eén van die stokpaardjes is de Top Beloning van de mannen en vrouwen aan de top van deze organisties. Amper zijn deze bedragen vastgesteld of heel Nederland heeft een reactie klaar. Is er iets mis mee, met zo'n Top Beloning? Neen hoor, wat mij betreft mag je krijgen wat je verdient! Maar wat verdien je nu eigenlijk echt? (Enne: kan u daar ook tussen komen, tussen die Top Verdieners?)
De aftrap voor de commotie rondom Top Beloning (nb: de laatste keer dat ik Hoofdletters gebruik) werd dit jaar zoals van ouds gedaan door Essent topman Boersma, spitsroeden lopen noem je dat. Koud is zijn beloning bekend gemaakt of tot in de Tweede Kamer rollenbollen de afgevaardigden verontwaardigd over hun blauwe stoelen, zie Het Financieele Dagblad van vanochtend. Deze keer lijkt het er op dat het een harde strijd wordt want de Raad van Commissarissen van Essent (nb: voor een belangrijk deel, ook, ambtenaren) is van plan nu eens stand te houden, een ware prestigestrijd dus. (nb: waarschijnlijk herinnert u zich dat Boersma zichzelf vorig jaar noodgedwongen zag om een redelijk deel van zijn beloning aan een goed doel te schenken; zo u wilt: Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). Interessanter wordt het voor mij als zich vandaag ook Joop Janssen, v/m ceo van Heijmans, in de strijd werpt middels een ingezonden brief in o.m. het Brabants Dagblad. Janssen maakt daarin een, ook door anderen aangehaalde, vergelijking met top verdieners in de sport, hier Ruud van Nistelrooij. Janssen geeft voorts een motivatie waarom z.i. ceo's recht hebben op wat ze nu krijgen. Het eerste, de vergelijking van ceo's met sporters gaat m.i. mank. Ook al verdient Van Nistelrooij EU 135.000 / week (en dan vergeten we nog even 'neveninkomsten', maar die hebben ceo's vaak ook nog), hij verdient dat in principe maar in een relatief korte periode, aan 'zijn top'. Daarnaast is sport, naast media, een bedrijfstak die een goed inzicht heeft in het rendement van hun topverdieners, een niet onbelangrijk gegeven. Goed, dit kan ook wel eens mis gaan, zie Real Madrid of minder goed georganiseerde sportverenigingen in lagere regionen. Maar over het algemeen hebben marketingdeskundigen, want zij hebben op de beoordeling van dit persoonlijke rendement een grote invloed, een goed inzicht hierin.

Janssen stelt in zijn reactie dat je een speciaal talent dient te hebben om een ceo te kunnen zijn en hij geeft een aantal voorwaarden, voorwaarden die direct dilemma's oproepen: - niet iedereen kan een groot en ingewikkeld bedrijf leiden (mee eens), - niet iedereen is geschikt om een strategie uit te zetten (Mmm. kom ik dadelijk op terug), - niet iedereen kan met mensen omgaan. Om maar met het laatste te beginnen: van nature is de mens een sociaal of 'groepsdier' en ieder van ons zou dus met mensen om 'dienen te kunnen gaan'. Het kan zijn dat Janssen leidinggeven bedoelt en dan ben ik van mening dat het goed en effectief leiding kunnen geven aan een groep mensen m.n. afhankelijk is van deze laatsten: vertrouwen zij jou als ceo voldoende om hen ook te kunnen leiden? De eigen invloed die je hierop als ceo kan hebben is zeker mogelijk maar beperkt. Wat deze voorwaarde ook aantoont: je bent dus géén ceo als je geen mensen hebt om te kunnen managen. M.a.w.: het meeste van dat wat je presteert doe je samen en niet alleen (dus: wat is nu eigenlijk jouw unieke bijdrage daaraan?). Wat betreft het opzetten van een, liefst ook unieke, strategie; ik ben het met Janssen eens dat dit, ondanks een scala aan onderzoeken, managementboeken en -opleidingen, slechts zéér weinigen gegeven is.

'Op de keper beschouwd' zijn veel strategieën gebaseerd op 'piggy back riding', da's ook een strategie maar dan één met de minste risico's. Voor de volledigheid: de 'piggy' is de (inter)nationale economische ontwikkeling, vaak een golfbeweging, en je surft met je organisatie mee op deze golf, riding on it's back. Resultaat: over een aantal jaren is de groei van je organisatie gemiddeld gelijk aan deze economische groei. Een redelijk mooie prestatie maar niet één die m.i. de Top Verdient (sorry, toch nog Hoofdletters), je toont 'slechts' aan dat je slim genoeg bent om de golfbeweging te zien en te volgen; maar dat inzicht kun je leren. Neen, die topmannen en -vrouwen die in staat zijn om anti-cyclisch te denken, wars van de trend in hun bedrijfstak een strategie opmaken en uitsluitend die volgen, die kunnen de top bereiken. Natuurlijk het risico is: van Hero naar Zero, maar als je Hero wordt dan verdien je ook de top. Hoog risico, hoog rendement! Janssen haalt in zijn reactie Scheepbouwer (KPN) aan, m.i. is hij één van de weinigen die in deze laatste categorie valt. (Een ander is De Mol sr. en het ziet er naar uit dat V. Muller ook die kant opgaat.) Wat ik eerder opmerkte daar blijf ik achter staan: als u en u alleen veel verdient voor uw organisatie dan mag u wat mij betreft daar in mee delen, dan mag u dat navenant ontvangen. Dit impliceert voor een ceo dat: - er inzicht dient te komen in persoonlijke doelstellingen én persoonlijk behaalde resultaten, - dat niet de beloning maar het behaalde persoonlijke rendement centraal komt te staan. Als dat laatste inzichtelijk is dan kan de discussie verstommen. Overigens, dit is te meten!

Tot slot: Het Financieele Dagblad geeft vandaag aan young potentials enkele tips, karaktereigenschappen om de top te kunnen bereiken, in dit verband een interessant gegeven:

• => de wil om te leren en te veranderen
• => eigenzinnigheid
• => ondernemerschap
• => resultaatgerichtheid en ambitie
• => samenwerken en empathie
• => een innerlijke balans

Succes met uw carriére!