De kaviaar is op.

Societyminnend Nederland moet het voorlopig doen zonder kaviaar, de gerenommeerde importeur van kaviaar e.d. 'Jacobus Toet' is insolvent verklaard. Opmerkelijk, zeker in een tijd dat onze welvaart weer aantrekt. Dit aspect niet alleen maar ook andere omstandigheden geven de insolventie een macaber beeld. Je vraagt je dan ook af: 'Had het voorkomen kunnen worden?'.

Als je met je bedrijf in de top van de markt opereert, deze markt zelfs afschermt, jezelf daarbij presenteert 'in the spotlights', je creërde een niche markt zo gezegd dan is het opmerkelijk dat je organisatie alsnog insolvent raakt. Insolvent: 'de onmacht om aan de geldelijke verplichtingen te kunnen voldoen.' Niet alleen gerenommeerd (familie)bedrijf 'Jacobus Toet, caviar, champagne, cigars and more....' overkomt zoiets. Interessant is het om te kijken, zelfs nu al, of je 'iets' kan doen met deze ervaring.

Te veel voorraad, als reden voor de insolventie van Toet, is één van de opmerkingen die worden genoemd, maar dit wordt bestreden door de leveranciers. De snelle doorgroei naar en op diverse, dure, locaties; een andere. Maar je mag verwachten dat de opbrengsten uit de exclusieve producten deze uitgaven compenseerden. De vraag is dan 'slechts': was er vooraf een Strategisch Plan? Onfortuinlijke privé omstandigheden is een andere aangehaalde reden. Als dat zo is dan is dat zeker voor de familie zéér vervelend maar het laat tegelijkertijd zien dat dit familiebedrijf (nb: het had ook een niet-familiebedrijf kunnen overkomen) geen of onvoldoende voorzieningen heeft getroffen om de financiële gevolgen van zo'n risico af te wentelen. Toet zou(!) niet het eerste bedrijf zijn dat ten onder gaat aan de financiële gevolgen van de (noodzakelijke) uitgaven/verplichtingen voor de voormalig oprichter/eigenaar. Soms noodgedwongen uitgaven, maar toch. 'Senior staat nog op de loonlijst en dat zullen we weten ook.' Het is niet altijd eenvoudig, ik weet het, maar mijn tip is (toch): 'Als u weg gaat, dan gaat u ook echt weg.' Zelfs met Kerst is het niet verstandig om het gehele diner te besteden aan het bespreken van de eindejaarscijfers.

Maar dit zijn zaken die ik in het geval van Toet niet met zekerheid kan onderbouwen, toch wil ik in de basis deze insolventie wel als casus gebruiken. In dat licht is dan ook een opmerking in de media door de huidige directeur van Toet en schoonzoon van de eigenaar, de heer M. Bogte, interessant: 'In 1 1/2 jaar tijd heb ik niet een netwerk kunnen inhalen dat mijn schoonvader in 30 jaar tijd heeft opgebouwd.' Is voor hem de tijd misschien te kort geweest om te worden ingewerkt? Heeft er wel overdracht plaatsgevonden van Kennis en Kunde? Heeft schoonvader u voorgesteld aan zijn relaties?  Vragen die je kan stellen. Wellicht zit hierin dan ook de kern voor de huidige insolventie. Het kan voor Toet een samenloop van (nb: ook de hiervoor genoemde) omstandigheden zijn, maar de uitspraak van Bogte bepaalt voor mij toch de crux. De vraag wordt opportuun: is de opvolging wel goed geregeld? Ik betwijfel het.

Dit voorbeeld staat niet op zichzelf. Bekend is het gezegde: opa bouwt op, zoon zet voort en kleizoon geniet. Toch mag je kleinzoon niets verwijten. Hoe graag u ook ziet dat uw stamhouder de zaak overneemt, eerst dient er een antwoord te komen op de vraag: 'Waarmee is het voortbestaan van de organisatie gediend?'. Aan het antwoord op die vraag ligt ten grondslag een Strategisch Plan, met financiële uitwerking, een stappenplan etc. en als één maar niet onbelangrijke bijlage hoort daarbij: 'Wat zijn de competenties waarover mijn opvolger dient te beschikken?'. Het kan zijn dat een familielid op dat moment dan toch niet beschikt over de juiste kwalificaties; ondersteuning is gewenst. Los daarvan dient degene die vertrekt zichzelf af te vragen: 'Kan ik de organisatie wel loslaten?'. Als beide partijen elkaar vervolgens bij overdracht met droge ogen kunnen aankijken, overname of niet, dan kan de champagne worden ontkurkt en de kaviaar worden gesmeerd (en ik hoop toch dat Jacobus Toet het dan levert).