Ben je misschien kwaad? Gooi het er maar uit!

Ooit introduceerden de (oude) Grieken deretorica ofwel ‘het Vermogen om te Overreden’ (Quintilianus). Lange tijd gold retorica ook als de kunst van de welsprekendheid. Mensen die in staat bleken om een échte redenaar te zijn, die hadden bij de massa niet alleen een streepje voor, zij wisten ook nog eens mensen te overtuigen, mensen mee te krijgen in hun ideëen. Da’s (vaak) niet alleen mooi, het kan ook héél handig zijn.

‘Welsprekend = vermogen om zich verbaal nauwkeurig en overtuigend te uiten.’

Mijn meest recent gekochte boek is ‘Conversation’ van Stephen Miller. In zijn Preface stelt Miller dat je best eens boos c.q. kwaad kan zijn en dat je zelfs als redenaar deze boosheid aan je toehoorders mag laten blijken.

Dit mag dan misschien niet synoniem zijn aan ‘welsprekend’, je bent in ieder geval authentiek (nb: ‘Authentiek = echt en daardoor betrouwbaar’)

Miller haalt in zijn voorwoord in ‘Conversation’ direct 2 voorbeelden aan van boosheid bij de spreker, boosheid die leidde tot uitspraken die ook wel bekend staan als een Freudiaanse verspreking (nb: ‘Freudiaanse verspreking = een uiting waarbij de spreker per ongeluk iets zegt wat hij/zij eigenlijk niet wilde zeggen.’). Je wilt het (wellicht) niet maar je doet het toch, zo’n uitspraak. (oeps…..)

1e voorbeeld = in de zomer van 2004 werd Amerikaans vice-president Dick Cheney in de Senaat, op dat moment door senator Patrick Leahy, weer eens aangesproken op de gewraakte Halliburton contracten. Als primaire reactie beet Cheney senator Leahy toe: ‘Go fuck yourself!’ 2e voorbeeld = de toch algemeen als ‘braaf’ bekend staande ex vice-president Al Gore hield in datzelfde jaar een speech en daarin vergeleek hij, in het vuur van zijn betoog, George W. Bush jr. eerst met Hitler en, onder applaus van de toehoorders, vervolgens ook nog eens met Stalin. (nb: het zal niet voor het eerst zijn dat bij succes, niet alleen een artiest, zelfs een spreker een encore geeft……)

Achteraf blijkt, aldus Miller, dat deze boze uitspraken beide politici geen windeieren hebben gelegd. (nb: Cheney is zowel nog steeds in zijn politieke functie en sluit vanuit zijn nevenfunctie ook nog steeds lucratieve contracten af. & Gore, het zou niemand verbazen als hij in 2008 de 44e president van the US wordt.) Niets menselijks is ook hen vreemd, dus.

Miller’s boek heb ik nu nog ’slechts’ gescand. Het komt er, zeer in het kort, op neer dat wij => de kunst van welsprekendheid zijn verloren en => dat wij steeds minder converseren, we ‘verstoppen’ ons achter allerlei media waarbij m.n. email een belangrijke boosdoener is (nb: dit is er ook 1……).

OK, de (oude) Grieken en Romeinen, en dan m.n. zij die verbleven in de Hoogste Stand, hadden meer dan genoeg tijd om te (kunnen) converseren, genoeg tijd zelfs om de conversatie tot een Kunst te verheffen. Het bijna 2.000 jaar oude meesterwerk over conversatie, de ‘Institutione Oratoria’ of ‘De Opleiding tot Redenaar’, van Marcus Fabius Quintilianus, is dan misschien niet eenvoudig (meer) te lezen, het boek geeft tips die ook nu nog zéér handig kunnen zijn voor een spreker/inleider; ook die ‘met ervaring’.

Maar tot de tijd dat u kennis nam van dit lijvige boek, is het (dus) geen enkel probleem dat u tijdens uw inleiding, tijdens uw ‘conversatie’ eens écht boos wordt: schreeuwt u het er maar eens lekker uit. Wie weet hoe ver dit u nog brengt…..