Motie tegen motivatie

Gisteren las ik een mooie column van Harry Starren. Managers die motiveren, zegt ie, doen meer kwaad dan goed. De meeste huidige werknemers werken omdat ze dat willen. Dan moet je niet gaan motiveren. Daar raken mensen gedemotiveerd van. Je moet ze juist de ruimte geven en zelf zo weinig mogelijk doen. Overigens is de vraag of je mensen wel kunt motiveren. 

Iemand motiveren betekent dat je iets van buitenaf doet, wat mensen ‘doet bewegen’. En dan natuurlijk ook nog de goede kant op. Al heel lang wordt onderzocht hoe dat nou zit, met die motivatie. Een sluitend antwoord is nooit gevonden. Er zijn wel een boel interessante opvattingen over. Het maakt het er voor de gemiddelde manager niet makkelijker op.  Tot een paar jaar geleden haalde je goede mensen binnen met carrièrekansen en een dik salaris. Dat motiveerde. Hetzelfde met beoordelingsgesprekken: een fikse periodiek en je kon er weer een jaar tegen. Veel bedrijven voeren geen beoordelingsgesprekken meer als medewerkers aan het maximum van hun schaal zitten. Dergelijke bedrijven lijken ervan overtuigd te zijn dat motivatie hetzelfde is als beloning. Dat is in elk geval een overzichtelijke opvatting.

 
Tegenwoordig gaat het om de balans tussen werk en privé, om ontplooiing en de mogelijkheid om jezelf in je werk uit te drukken. Werk als vorm van zelfexpressie. Wat kun je daar als manager nog mee? Motivatie is intrinsiek, zeggen sommigen. Een prikkel van buiten werkt alleen als hij die intrinsieke motivatie wakker maakt. Als motivatie echt van buiten moet komen, is het effect kortstondig. Medewerkers die niet uit zichzelf gemotiveerd zijn, kunnen beter op zoek gaan naar hun passie en de bijbehorende (andere?) loopbaan. Het is wat, met dat motiveren. Als manager kun je je misschien maar beter beperken tot het scheppen van randvoorwaarden en het maken van resultaatafspraken. Motiveren moet de medewerkers dan maar zelf doen. Of lukt het wel, als manager, om mensen te motiveren?