Managers vrezen gezichtsverlies als ze hun spiritualiteit uiten

Vanmorgen sprak ik Myrthe. Zij is een redelijk nuchtere vrouw, werkzaam als psychologe in de zorgbranche. Ze zit behoorlijk hoog in de organisatie en ik vind haar grappig. Snel en met het nodige relativeringsvermogen brengt ze zaken terug tot hun essentie, en berooft ze van hun mythische aureooltjes. Ze moest iets bekennen zei ze, met pretoogjes. Zo maakt ze me altijd nieuwsgierig en dat weet ze.

-En je mag het niet verder vertellen.

-Je kent me.

-Daarom benadruk ik het nog maar eens.

Na een lange uitleg over dat het goed met haar ging, maar dat ze zelf had geconstateerd dat ze te druk was en te snel ging, kwam ze op de proppen met haar bekentenis. Ze volgde een ‘nogal zweverige’ ademhalingscursus.

-Toe maar, zei ik.

-Ja ja, nuchtere Myrthe aan de spiri-spiri, grijnsde ze.

-Baat het je?

-Ik denk van wel. Ik let nu op mijn ademhaling, en dat maakt me toch rustiger.

Er volgde een heel verhaal, met veel humor doorspekt, dat het misschien allemaal wel onzin kon zijn, maar dat ze dingen tegenwoordig beoordeelde op hun effect.

-Als het werkt, maakt me niet uit of het wetenschappelijk klopt.

Ik vertelde haar dat ik me niet verbaasde. Niet over de ademhalingsbijeenkomsten, en evenmin over het feit dat ze daar wat lacherig over deed.

-Ik ken heel veel mensen in topfuncties die spirituele begeleiders en genezers consulteren, en daar met wat gêne over praten.

In Nederland moeten we altijd cabaretiers imiteren als we iets doen wat boven het maaiveld uitkomt, of buiten de wetenschappelijk verantwoorde paden treden. Cynisme of ironie zijn ons Hollandse antwoord op dingen die we met onze ‘nuchtere’ normstelsels eigenlijk een beetje raar vinden. En ademhalingsoefeningen zijn eng, zeker als we er ook nog geluid bij moeten maken, of de oefeningen met anderen erbij doen.

De spirituele wegen die topfunctionarissen in organisaties bewandelen houden ze vaak verborgen. Desgevraagd geven ze als reden: gezichts- en reputatieverlies.

-Als ik vertel dat ik een magnetiseur in de Noord-Oost polder bezoek, neemt niemand me meer serieus…

En dat is dan weer grappig. Dat we kennelijk geheimzinnig moeten doen over dat wat ons inspireert en drijft. De grote wetenschapper Marcus du Satoy ziet spiritualiteit als een wellicht nuttig opstapje naar wetenschappelijk onderzoek, omdat spirituele oriëntatie vaak de goede vragen stelt. Heel wat wetenschap heeft vragen kunnen beantwoorden doordat religies of spirituele stromingen ze stelden.

Dus mijn advies? Loslaten, die angst voor spirituele gedrevenheid, of ademhalingstechnieken. Je overgeven, en het loslaten van die zogenaamde nuchterheid, dat is heel goed mogelijk, als je niet alles wegrelativeert met zogenaamde nuchterheid. Ja, dat geldt ook voor jou, Myrthe. En laat die cabaretiers en hun imitatoren en fans nu maar lekker doorgrappen. In een land dat vroeger bekend stond om zijn dominees, hebben cabaretiers die rol overgenomen. Maar betweters blijven het. Hoe zeer ze ook de grapjurk spelen.