Intuïtie kan ons misleiden!

Zijn intuïtieve besluiten altijd goed? Er zijn voorbeelden te vinden van mensen die onlogische besluiten namen die goed uitpakten. In het boek Smart and wise  van Prasad Kaisa en Navi Radjou worden er een aantal genoemd. CEO Sam Palisamo van IBM zette de toppers uit zijn bedrijf aan het begin van de 21e eeuw in een beginnersrol.

Ze moesten een aantal nieuwe businessgebieden aanboren en weer op ‘nul’ beginnen. IBM veranderde van een hardware bedrijf in een (nog steeds florerend) servicebedrijf. Ze verkochten hun traditionele producten, zoals PC’s en harddisks. Het pakte goed uit voor Palisamo, die aanvankelijk niet helemaal serieus werd genomen.

Infosys had in 1999 een topman met een onuitsprekelijke naam. Narayana Murthy heette hij en hij besloot –op basis van zijn intuitie-, tegen iedere goede raad in, zijn kennis te delen met zijn binnenlandse Indiase concurrenten. Hiermee hoopte hij de globalistische positie van IT-bedrijven uit India te verbeteren. En dit lukte.

Een ander voorbeeld is het voorbeeld van Mehul Choksi, die een bedrijf runde in betaalbare diamanten en juwelen: Gitajali. Hij zette een fabriek op in het zuiden. Daar waren geen deskundigen en specialisten, dus besloot hij arme gehandicapten uit de regio te recruteren. Het pakte goed uit. Het bedrijf is goed voor 900 miljoen dollar en er werken 2500 medewerkers. 11% daarvan is gehandicapt en was ooit arm. Hun productiviteit is hoger dan die van de gemiddelde werkkracht.

Al deze mensen denken, met een clichematige uitdrukking ‘out of the box’ en zullen zich niet altijd hebben laten leiden door hun ratio. Hun intuitie leidde er toe dat ze tegen de geijkte richting in gingen en met succes.

Dus, zou je zeggen, volg je intuïtie. En dat zeggen we tegenwoordig ook graag. Maar er staan erg veel verkeerde (intuïtieve) beslissingen tegenover. Het internet staat er vol mee. Een greep.

-Mars sloeg een aanbod van Steven Spielberg af om hun snoepgoed in deze miljardenfilm te gebruiken. Het leek ze bij Masterfoods niet goed voor hun reputatie.

-Bij Decca wezen ze the Beatles af in 1962.

-De schrijfster van Harry Potter werd door 12 uitgevers afgewezen.

-Kodak had in 1975 al een digitale camera ontwikkeld, maar ze waren bang dat het product hun filmproducten zouden weg concurreren. Ze brachten de camera niet in ontwikkeling.

-20^th Century Fox wees in 1977 de latere million seller Star Wars af.

-Madonna en U2 werden afgewezen door platenmaatschappijen die andere bands wel groot maakten. Aan de intuitie van de selecteurs kan het niet hebben gelegen. Maar ze maakten wel de verkeerde keuze.

-TMG, onder andere uitgever van De Telegraaf, kocht onder leiding van Ad Swartjes Hyves in 2010 voor 53 miljoen, maar dat bleek een miskoop. Het concern moest 36,5 miljoen euro afschrijven op de site. Het was een belangrijke oorzaak van het verlies van 15,7 miljoen bij het beursgenoteerde bedrijf. Hyves viel terug van 10 miljoen bezoekers naar 2,8 miljoen bezoekers.

-Ross Perot had in 1979 de kans om Bill Gates binnen te halen bij zijn organisatie. Maar hij vond de prijs die Bill vroeg veel te hoog. Het ging om een bedrag van 40 tot 60 miljoen dollar; peanuts vergeleken bij dat wat Microsoft later zou opleveren.

Deze lijst kan moeiteloos worden uitgebreid wanneer je de top 10, top 50 of top 100 van slechte business besluiten op internet googlet. Ahold, Firestone, Motorola, Lehman, Enron en Rijkman Groening, het zijn stuk voor stuk voorbeelden waarbij er verkeerde keuzes werden gemaakt door mensen met kennis, ervaring en intuitie. Het zou interessant voor ze zijn om te kijken wat voor soort fouten ze gemaakt hebben, op welke momenten het misging.

Was het arrogantie? Was er teveel zelfverzekerdheid over de eigen marktpositie? Waren de topmannen teveel gefocust op de positieve aspecten? Waren er slechte raadgevers? Namen ze technologische ontwikkelingen te weinig serieus?

Fouten maken is menselijk. Niemand is alwetend. Ook CEO’s niet. En volgens psycholoog Kahnemann is hun bijdrage aan het bedrijfsresultaat veel minder groot dan wij denken. Net als in de sportwereld zijn er maar weinig uitzonderlijke toppers. Van Steve Jobs John de Mol en Bill Gates vind je niet zomaar copieen. En ook zij maakten fouten, die geld hebben gekost.

Waarom een besluit verkeerd afloopt, daar wordt veel te weinig over nagedacht. Het wordt weggestopt, verdonkeremaand, liefst zo snel mogelijk uit het geheugen gewist. Ook als het intuitief wordt genomen, helaas. We onthouden het als onze intuïtie het goed heeft, en vergeten het als ze ons misleidt. Intuïtie heeft simpelweg niet altijd gelijk.

Meestal is er geen aardbeving of tsunami. Een enkele keer wel. En dat onthouden we. Zo is het ook met slechte besluiten. Jaren goed presteren kan in een keer vergeten zijn als je een fout maakt. Zo werkt ons brein. En dat brein is boeiend, maar bijna grappig in zijn onvolmaaktheid. En dat is ook wel mooi.