De haringtest van het AD: daar zit een luchtje aan! (Meest bekeken item in 2016)

Het meest gelezen artikel in 2016 op Jongebazen.nl ging over de haringtest van het AD. Liefst 24000 lezers bezochten onze blog. Reden om het als beste artikel van 2016 te presenteren. Hier is het.

Iets over onbetrouwbaarheid van media en hoe dat de detailhandel kan raken. De nationale haringtest van het Algemeen Dagblad. Een keer per jaar gaan, zo zegt het AD, de onafhankelijke onderzoekers Aad Taal en John Oosterhuis, afkomstig uit de visserij, Nederland rond om cijfers te geven aan de haring die de Nederlandse visboeren en supermarkten hun klanten voorzetten. Een en ander wordt opgeschreven door de AD journalist Hovius, die verzekert dat de test eerlijk is en onpartijdig.

Dat dit een test is waar visverkopers zich nerveus over maken, behoeft geen nadere toelichting. Media hebben altijd een behoorlijke invloed, en zo’n test kan behoorlijk wat invloed hebben op de business van de meestal hard zwoegende mensen uit de viswereld.

Nu reis ik veel door Nederland en overal eet ik als lunch tenminste een haring. Vanwege de omega 3. Van de visboer in mijn woonplaats Doorn ben ik echter simpelweg een fan. Zijn haring is, en dat is de mening van de meeste klanten, fantastisch. Voor de duidelijkheid: ik heb geen zakelijk belang in zijn winkel; ik ben een klant. Een vaste. Vanwege de kwaliteit.

Nu ben ik geen deskundige, maar toen ik de AD Haringtest zag, zag ik dat mijn viswinkel, die volgens mij tot de toppers behoort, een onvoldoende scoorde. Dat wekte mijn argwaan. Ik ging eens googlen op internet en las een stuk van Paul Waaijers die de AD test een wassen neus vindt, las interviews met visboeren die zich onrechtvaardig behandeld voelden en hoorde een interview op de Haagse FM zender.

Het is mij te gemakkelijk om kritische opmerkingen van visboeren die een onvoldoende hebben gekregen, af te doen met ‘ze kunnen niet tegen hun verlies’. Of ‘ze hebben de pest in dat ze geen hoge scores hebben’. Vooral als je in visland rondvraagt hoor je nogal wat bedenkelijke verhalen.

Ik vind dat andere kranten die verhalen eens moet onderzoeken. Want er lijkt nogal wat belangenverstrengeling schuil te gaan achter die testen. Volgens de verhalen althans. En die zijn talrijk. Ik noem er een. Aad Taal is een Scheveninger, die goed bekend is met de winnaars van 2016, de familie Simonis die ook uit Scheveningen komen. De nummer 2, Atlantic uit Leiden, verzorgt cursussen die gegeven worden door… Aad Taal. (http://vishandelatlantic.nl/opleidingen/)

En je moet in Zuidwest Nederland wonen om in de top 10 te kunnen komen. Wie naar de landkaart kijkt ziet hier een bevestiging voor. En hoe dichter bij Scheveningen hoe beter. De nummers 1, 2 en 3 zijn gevestigd in Scheveningen, Rijswijk en Leiden. Het NRC ging een dagje mee met Taal, Oosterhout en Hovius en vermeldde tussen de regels door:

‘De belangrijkste kritiek die je kunt leveren op de haringtest: keurmeester Aad Taal beoordeelt ook haringverkopers die hem eerder in het jaar hebben ingehuurd voor een cursus. Groothandel Atlantic, die vorig jaar haring leverde aan zes van de zaken uit de top-10, organiseert cursussen haringsnijden voor detaillisten en detacheert Taal als docent. Dat heeft de schijn van belangenverstrengeling.’

Ik vind dat het NRC hier bijzonder netjes blijft. Taal heeft een business relatie met Atlantic, die op nr. 2 staan in de top 10, en Atlantic levert aan zes zaken uit de top 10. Voor mij is hiermee de haringtest volkomen ongeloofwaardig geworden. Dit is geen objectieve test; dit is commercie. Lees nog maar eens mee met het NRC:

Een ander schimmig gebied: de advertentieafdeling van de krant benadert vishandels die zijn getest of ze een advertentie in de special willen plaatsen.

Weg met die haringtest. In de prullenbak ermee. Ondanks de deskundigheid en mooie praatjes. En mijn favoriete viswinkel in Doorn een onvoldoende? Ik heb zojuist twee haringen gehaald daar en ze waren weer fantastisch. Zoals alle klanten beamen. Want uiteindelijk gaat het natuurlijk niet om het oordeel van een paar subjectieve heren van de krant, maar om het oordeel van de klant. En die komen dolgraag bij ‘De Zilte Zee’, zoals de zaak heet.

En nogmaals: ik geef daar geen cursussen, ik ken ze niet persoonlijk, ik ben er slechts klant.

Iets dergelijks lijkt aan de hand met de oliebollentest. Ook daar zien we weer twee Zuidhollandse bedrijven in de top 3. Het Algemeen Dagblad handelt ook hier onethisch vind ik. In zijn commerciele benadering van journalistiek (het grensvlak is soms grijzer dan grijs) maakt het de ondernemers het leven zuur.