Sex, drugs en rock and roll in het bedrijfsleven

Wie deze kerstvakantie Ricardo Semmler’s advies wil opvolgen, om een literair verhaal te lezen in plaats van een managementboek, moet het e-book van Gern Huijberts eens lezen. Dit boek dat door de mainstream nauwelijks is opgemerkt, laat een schrijver aan het woord, die de doelloosheid zichtbaar maakt die in veel organisaties waar te nemen is.

Het boek gaat niet, zoals ‘Het Doel’ van Goldratt, over een complex managementprobleem, maar meer over de informele wereld die schuil gaat achter de formele wereld van organisaties. En daarbij valt het nodige te lachen. Wanneer mensen op kantoren op zoek zijn naar Pokémons, en dat in werktijd, dan schiet je toch in de lach.

En de wijze waarop de schrijver zijn hoofdpersoon laat reageren op een collecte voor een goed doel, is een zeer goede vondst.

‘Je gaat iets leuks doen, de Mont Ventoux beklimmen, en daar moet ik voor betalen. Als je nou iets vervelends ging doen, een week vrij nemen om bejaarden te wassen.’

Maar goed. We volgen in Gern Huijberts’ ‘Afvallen voor managers: een case study’ de topmanager Axel ter Steeg. Ter Steeg heeft zich tot doel gesteld af te vallen. Hij is te zwaar, en laat zich hierbij begeleiden door ene Theo. De organisatieomgeving heeft niet veel op met Axel’s ideeën over voeding. Het MT mailt zijn begeleider dat hij zijn invloed maar eens moet aanwenden om een einde te maken aan de voedingstheorieën, die de topmanager oplegt aan zijn mensen.

Vette hap moet vervangen worden door gezonde zaken. Er zijn discussies over brood. Het boek geeft de lezer en passant de nodige voedingsinformatie. Heeft dat iets met management te maken? Jazeker, er waaien rages over, meestal uit de Verenigde Staten, om je medewerkers te motiveren, ja, zelfs te dwingen, om gezond te leven. Het wordt hier en daar zelfs de toekomst genoemd.

Maar naar mate het boek vordert ga je als lezer steeds minder aandacht hebben voor de voedingspassages, hoe vrolijk je ook kan worden van de neiging om dit soort onderwerpen in organisaties op te blazen. Boeiender wordt het werk van Huijberts, wanneer het gaat over -wat ik wil noemen- de seks drugs en rock and roll kant van organisaties.

Een oude directeur die het doet met Gigi de jonge stagiaire, een irritante coach die rond de vrouwen dart, overal opmerkingen aan het adres van vrouwen en regelmatig worden er armen om ze heen gelegd, en worden ze aangeraakt. De schrijver schetst het onderkoeld, terloops bijna, waardoor het des te indringender wordt. Net als de 20^eeeuwse schrijver Heere Heeresma zou je Gern Huijberts hier een moralist kunnen noemen. Niet omdat hij ook maar één moreel oordeel spuit in zijn boek, maar omdat hij mensen een spiegel voor houdt, door sober te schetsen wat er gebeurt.

Kantoren zijn dierentuinen. En ze lijken op chimpanseekooien, waar de dieren zich stierlijk vervelen, en dan hun toevlucht nemen tot seksuele handelingen, of het gooien met poep. Soms bekruipt je als lezer het gevoel dat het werkelijke werk niet wordt gedaan in de kantoren. Het gaat daar vooral over de zielloze pogingen van mensen om wat spanning aan te brengen in een omgeving, die hoofdzakelijk geregeerd wordt door macht, hiërarchie en coalities.

En dat gaat dan met behulp van seks, drank, en Andre Hazes. Daarvoor zijn kantoren maar ook sleetse 70’er jaren-conferentieoorden het decor, waarin de hoofdpersoon in één oogopslag opmerkt wie daar de trainers zijn, omdat ze enigszins ongemakkelijk bewegen tussen hun groepen.

Huijberts laat zijn ironie ook los op managementmodellen en -methodieken. Geestig is de passage over de MBTI-testen. Axel’s mensen hebben allemaal een ISJT-profiel. En dat type ‘introverte nerds’ is nu precies de allergie van Axel ter Steeg, die overigens een enorme kilheid aan de dag legt, wanneer hij de vaste secretaresse Anna op secretaressedag geen, en de aantrekkelijke stagiaire Gigi wel bloemen geeft.

Dat gevoelloze omgaan met medewerkers in een doelloze wereld raakt qua sfeer aan de boeken van Houellebecq. Het is een sadistisch universum, en de soms geestige soberheid waarmee Gern Huijberts dit universum beschrijft in zijn toegankelijk korte zinnen, zijn voer voor reflecties over de wereld waarin we zelf werken. Een interessant en eigentijds boek. Ik durf het geen managementboek te noemen, want fijntjes zegt Huijberts ergens dat je al in de Managementboek top 10 terecht komt, als je 1 exemplaar van je boek hebt verkocht. Dat is misschien het enige moment waarop de schrijver de werkelijkheid geweld aandoet.

'Afvallen voor managers: een case study’, Gern Huijberts, e-book, verkrijgbaar bij bol.com, 4,99 (https://www.bol.com/nl/p/afvallen-voor-managers-een-case-study/9200000103470882/?suggestionType=featured_product&suggestedFor=gern%20&originalSearchContext=media_all&originalSection=main)