Besluitvaardigheid

De hele dag ben je, bewust of onbewust, bezig met het maken van keuzes. Van hele kleine beslissingen (wat trek ik aan vandaag?) tot hele grote (welke baan kies ik?), van heel persoonlijk tot puur zakelijk. Keuzes maken en twijfelen is psychologisch superinteressant. Naarmate je meer verantwoordelijkheid krijgt in je werk, ga je grotere beslissingen nemen met meer impact. En dan kan je terechtkomen in de doelgroep waar Business-to-Business Marketing naar refereert als ‘decision makers’ of ‘zakelijke beslissers’. Volgens FD Mediagroep telt Nederland 715.100 zakelijke beslissers. Dit zijn mensen die ‘grote verantwoordelijkheden hebben, over ruime budgetten beschikken en koersbepalende beslissingen nemen.’

Wat kenmerkt die mensen, die zakelijke beslissers? Zij hebben die positie verworven door te bewijzen om grote verantwoordelijkheid te dragen. En waarschijnlijke door de juiste zakelijke beslissingen te nemen. Is het etiket ‘zakelijke beslisser’ weggelegd voor besluitvaardige types en vallen wispelturige types af op weg naar de top? En vlakken de emoties die grote besluiten met zich meebrengen af naarmate je grotere verantwoordelijkheid krijgt? 

Twijfelkont

Keuzes maken is iets wat ik altijd heel moeilijk heb gevonden. Na de middelbare school heb ik eerst een jaar lang getwijfeld tussen psychologie en bedrijfskunde voordat ik begon met studeren (bedrijfskunde). Een paar jaar later heb ik wekenlang voor- en tegenlijstjes gemaakt of ik wel of niet een bestuursjaar bij mijn studievereniging wilde doen (wel gedaan). Eenmaal afgestuurd had ik geen idee welke baan bij mij zou passen.

Eenmaal aan het werk, vond ik een van de lastigste dingen tijdens mijn traineeship bij RTL het maken van de juiste keuzes. Gedurende anderhalf jaar voerde ik drie projecten uit bij verschillende afdelingen. Ik kreeg veel vrijheid bij het kiezen van deze projecten. Dat is een enorme luxe, maar toch dacht ik soms: “kan iemand die keuze niet gewoon voor mij maken?” Eenmaal een keuze gemaakt, bleef ik vaak twijfelen. Was dit wel de juiste beslissing? Wat als ik een andere keuze had gemaakt?

Ik ben nog niet vaak eindverantwoordelijk geweest voor zakelijke beslissingen, maar die momenten zullen gaan komen. Daarom vind ik het interessant om meer te leren over besluitvaardigheid. In hoeverre is deze competentie aan te leren? Met welke onderliggende eigenschappen houdt het verband?

Besluitvaardigheid

Besluitvaardigheid is een belangrijke competentie voor managers. Het is fijn om een leidinggevende te hebben die beslissingen durft te nemen, dat zorgt voor duidelijkheid en sturing. Onderliggende eigenschappen die een persoon besluitvaardig maken zijn het vermogen om te relativeren, nuchterheid, rust, vastberadenheid en zelfvertrouwen. Eigenschappen die niet heel makkelijk aan te leren zijn. Toch heb ik het gevoel dat al deze eigenschappen groeien naarmate je ouder wordt en meer ervaring opdoet. Ik heb nu al het gevoel meer rust en zelfvertrouwen te hebben opgebouwd door ervaringen die ik heb meegemaakt in mijn prille carrière. Relativeringsvermogen heb ik vooral opgedaan door kennis te verbreden, zoals door veel te reizen. Doordat mij perspectief breder is geworden, kan ik zakelijke situaties makkelijker relativeren. Doordat ik in mijn carrière steeds meer inzoom op wat ik leuk vind en wat bij mij past, word ik ook meer vastberaden. Misschien ben ik straks op het moment dat ik tot de doelgroep ‘zakelijke beslissers’ behoor wel ontzettend besluitvaardig…

De waarde van twijfel

Een gebrek aan besluitvaardigheid kan echter ook positieve oorzaken en gevolgen hebben. Twijfel kan ook heel waardevol zijn. Twijfel betekent dat je het belang en de impact van besluiten inziet. Het betekent dat je toegewijd bent en je verantwoordelijk voelt. Het zorgt ervoor dat je op zoek gaat naar meer informatie. Je vraagt anderen om hun mening. Dit kan zorgen voor meer draagvlak voor het uiteindelijke besluit. Twijfelen en beïnvloedbaar zijn worden vaak genoemd als iets negatiefs. Maar ik zie er wel de waarde van in. Ik denk dat het gezond is om je te laten beïnvloeden door alles om je heen, dit maakt je besluit sterker.

Zoals bij alles gaat het ook hier om een balans vinden tussen standvastig zijn en open staan voor invloeden. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de balans tussen gevoel en ratio bij het maken van keuzes… Volgende blog!

Over besluitvorming in de 21e eeuw schreef Bert Overbeek het boek 'Het Flitsbrein'. Lezingen hierover zijn aan te vragen via bert_overbeek@hotmail.com