17-jarige verveelt zich dood bij Mondriaan, Mozart of Marsman

Drie dingen zijn volgens een 17-jarige VWO’er die ik ken erg irritant en vermoeiend. Kunst in musea. Luisteren naar gedichten. En luisteren naar intellectuele discussies. Eigenlijk klassieke muziek ook, maar in films kan dat nog weleens mooi zijn.

-In musea loop ik na 10 minuten al met de tong op mijn schoenen. Er gebeurt niets. Je staat met een paar mensen naar een plaatje te kijken, dat knap geschilderd is maar wat moet je er verder mee?

Gedichten vindt hij ook vreselijk.

-Niet te begrijpen. En die dichters kijken er allemaal zo bij, alsof ze iets heel bijzonders hebben mee te delen. Tegen de tijd dat je het begrijpt blijkt dat altijd tegen te vallen. Maak er een leuke songtekst van, zet er wat muziek onder, dan hebben we er allemaal iets aan, en niet alleen jij met je grote ego.

Tenslotte dan de intellectuele discussies.

-Man, wat moeten we daar toch mee, met dat eindeloze geleuter over hoe de dingen kunnen zijn? Je kan beter een potje gaan hockeyen.

Veertig, vijftig jaar geleden waren kunst, poezie en filosofische discussies juist bij 17-jarige VWO’ers hip. Ik weet dat, want ik was erbij. Iets verder terug in de tijd scoorde je wanneer je het Requiem van Mozart prees. Anno 2017 is dit volkomen verdwenen. De vraag is of dat erg is.

Misschien is het wel enigszins zorgelijk. In de boeken van de psychiaters Hoogendijk en De Wachter lezen we over het borderline tijdperk waarin we momenteel leven. De continue informatiestroom via computers en telefoon houdt ons in zijn greep. We zijn ons vermogen kwijt om ergens tijd voor te nemen. Lang luisteren houden we niet vol, tijd nemen om ons te verdiepen in onderwerp nemen we evenmin. Onze spanningsboog neemt af, en daarmee misschien ook ons IQ en EQ.

Kunst, poezie, filosofie en discussies vragen iets waar we tegenwoordig een tekort aan hebben: tijd en gemoedsrust. Er is altijd wel een mail te beantwoorden, een appje of een leuk facebookbericht dat geliket moet worden. We sturen elkaar via snapchat berichtjes, die binnen een aantal seconden vervliegen.

De vraag is: holt die informatiestroom ons uit of kunnen we hem moeiteloos aan? En is het erg dat de Mozarts, de Shakespeares, de Mondriaans en de Spinoza’s door een volgende generatie niet meer belangrijk worden gevonden? Moeten we ermee leren leven dat we de dynamiek in een stilstaand beeld niet meer kunnen onderscheiden, maar op zoek zijn naar een lekker moment in een reeks beelden? Omdat we er geen tijd meer voor hebben? En onze ‘mind’ zo hebben overvoerd met de opjagende stroom informatie, waar we door geleefd worden?

Of maken we ons te bezorgd, en is het gewoon een andere manier van leven? Een nieuw tijdperk? Dat laatste kan ook nog, en mogelijk past het menselijk brein zich moeiteloos aan aan de veranderende omstandigheden. Het zou kunnen, maar de psychiaters en neuropsychologen geloven er niet zo in. Wie hun raad ter harte neemt, legt de telefoon vaker weg en zet ook de computer vaker uit. Die kiest vaste tijdstippen voor zijn mail.

En om zijn geest te vormen, bezoekt hij of zij bovendien een museum, leest regelmatig een gedicht en bekijkt een discussie. Mijn 17-jarige VWO-kennis is het wel eens met de kritiek op de informatiestroom, maar ziet nu al op tegen eventueel museumbezoek.

-Mag het ook gewoon een popconcert zijn?

Bert Overbeek, management trainer en executive coach, schreef een aantal managementboek top 10 boeken, waaronder het in 2017 verschenen ‘Diversiteit’. Hij houdt (naast het reguliere trainings- en coachingsportfolio) onderhoudende en positief gewaardeerde workshops over het brein, de diversiteit en/of de toekomst. Informatie via pitcher.support@hetnet.nl (Website: www.pitchersupport.jimdo.com)