Ik hoorde ooit een heel aardige oneliner als het gaat om loslaten: 'Loslaten is anders vasthouden.' Om over na te denken en jezelf regelmatig aan te spiegelen.

Cynisme is altijd een vorm van angst die niet geleefd mag worden. Zo om maar eens met een one liner te beginnen. Zojuist heb ik -trainer- een aantal trainingen Inspirerend leiderschap afgesloten. Met behulp van het boek van Quinn-Managementvaardigheden was hier duidelijk behoefte aan. Niet alleen aan hoger kadermensen maar middenkadermensen en mensen van de werkvloer of net daarboven. Zij voelen zich serieus genomen en hebben ook behoefte aan een andere kijk op werkprocessen dan de standaardriedel die op de meeste opleidingen geleerd wordt. Het is niet de oplossing voor veel voorkomende problemen binnen bedrijven maar het geeft wel veel voldoening als je iemand aanstuurt vanuit rollen die meer vragen dan alleen maar kunnen plannen ,beheersen en gebruik maken van macht. Het zal u niet ontgaan zijn dat we langzamerhand afstevenen op een ander manier van leidinggeven. Inspirerend wellicht.

Beste Bert,
Ik las jou bijdrage en het voelde als 'recht in de roos'. Inderdaad verbaas ik me er ook over dat er nog steeds op grote schaal gebruik wordt gemaakt van clichematige metaforen (gaap). En dat daaraan nog zoveel verdiend wordt door trainingsbureaus.
Ik heb ook niet direct een ander antwoord, maar het thema houd mij wij wel bezig. Vooral ook het effect van alle interventies die gedaan worden om leiderschap in de organisatie verder te ontwikkelen.
Zou graag een keer met je een afspraak willen maken.

Als ervaren trainer herken ik de sfeer die je beschrijft natuurlijk maar al te goed, Eric. In een training krijgt een trainer met zijn groep dat wel voor elkaar.
Maar je gaat eigenlijk niet in op mijn belangrijkste feedback. Op leiders die naar zulke trainingen zijn geweest, mensen in een metafoor laten happen en ondertussen een aantal rigoureus vervelende maatregelen achter hun rug doorvoeren.
Inspirerend leiderschap bestaat. Maar of we nu op 'een andere manier van leiding geven' afstevenen ik geloof er niets van.
Maar mogelijk zijn anderen er gevoelig voor.

Beste Bert,
de titel van je artikel trok mijn aandacht en zeker de eerste aantal alinea's werd dat beloond. Een scherpe en kritische richting leiderschapstrajecten en de trainers die ze bedenken en verspreiden kan ik zeer waarderen.
Verder lezend ervaar ik veel cynisme en soms zelfs frustratie in je teksten. Ik vind dat jammer want het haalt het belang van je tekst onderuit. Je eindigt zelfs met je eigen boek aan te prijzen wat mij het gevoel gaf uiteindelijk gewoon een SPAM bericht te lezen. Wel een lange en goed verborgen maar toch. De contradictie om eerst af te geven op collega's die zich als goeroe's voordoen terwijl je vervolgens zelf je eigen boek promoot kan ik alleen maar plaatsen in het licht van je eigen frustratie. Dat staat voor mij haaks op inspirerend leiderschap, daarin heb je juist oog voor je omgeving en waardeert die, vergeeft die als het nodig is. Afreageren van eigen frustratie heeft nog nooit iemand geïnspireerd volgens mij.
En tegelijkertijd herken ik wel zaken uit je tekst.
Er is veel wildgroei en ik lees en hoor ook collega's die pretenderen 'het' antwoord te hebben. Het is mijn overtuiging dat 'het' antwoord niet bestaat, er bestaan hooguit goede ideeën waarmee mogelijkheden gecreëerd kunnen worden. Uiteindelijk is het aan eenieder zelf om leiderschap te tonen, verantwoordelijkheid te nemen en tot actie te komen.
Dat het een politiek spel is om zowel in de managementlaag als op de werkvloer effect te bereiken is dan ook een keuze volgens mij. Persoonlijk leiderschap hebben we allemaal, het is de kunst voor trainers om dat bewustzijn te creëren en daar mensen zelf mee verder te laten gaan. Begeleiden ipv sturen... Practice what you preach is voor mij een mooie oneliner om deze reactie te eindigen.

Kort na mijn studie kreeg ik de indruk dat het bij, wat men inspirerende leiders noemt, vooral gaat om het verkopen van gebakken lucht. En dat is op zich niet echt schadelijk, ieder vogeltje zingt immers zoals het gebekt is.
Maar met de jaren krijg ik steeds meer de overtuiging dat veel "inspirerende leiders" veel schadelijker zijn. De gebakken lucht dient namelijk dan voor het camoufleren van slecht leiderschap. Los zijn van de werkvloer en daar zelfs niet in geinteresseerd zijn omdat het "echte werk" zich op hoger niveau afspeelt. Maar bovenal het onttrekken van macht en invloed van lagere managementlagen en het bagatalliseren van de inbreng en rol van lagere niveaus maar deze wel verantwoordelijk houden als het niet goed gaat. In dat soort situaties zie ik ook het om zich heen verzamelen van volgers en het negeren (en verwijderen) van critici.
En dan hebben we het volgens mij niet meer over onschuldige gebakken lucht maar over serieuze aangebrande lucht.
En wat betreft metaforen, voor dit soort managers vind ik de metafoor van de roeiploeg nog het best passen. Wanneer de prestaties tegenvallen wordt geconcludeerd dat er een stuurman bij moet. Eind van het liedje is dat er nog slechts 1 roeier in de boot zit die wordt ontslagen i.v.m. slechte prestaties en dat er 7 managers aan boord zijn die allemaal een bonus krijgen omdat zij hun targets hebben gehaald.....

Beste Ruud, lees het slot van mijn posting nog eens:

'Ik ben cynisch, ik besef het. Maar waar gaat het me om? Het gaat me erom dat leiders hun mensen serieus nemen. Tegen iemand preken, maakt de ander tot een volgeling. Wie de goeroe speelt, beschouwt de ander automatisch als zijn leerlingen. Ik vind dat respectloos tegenover de ander.
En voordat ik het verwijt krijg vooral negatief te zijn, zonder een alternatief te bieden; lees dan mijn boek ‘Heerlijk, de werkvloer op!’ Hierin wordt besproken hoe die weerbarstige werkvloer zich gerespecteerd voelt en toch helpt bij de realisatie van doelen.'

Ik begrijp dat je het gevoel krijgt dat ik mijn boek aanprijs, en ik heb hier de schijn tegen, maar ik beoog toch echt iets te zeggen: dat leiders hun mensen serieus nemen. Dát draagt mijn artikel, en de oproep het boek te lezen. Dat je hier Spam in ziet, is up to you, bij mij spelen werkelijk andere motieven.
Wie veel in organisaties komt, net als ik, en wie werkelijk hart heeft voor mensen die in de processen werken, ergert zich aan managementgedrag dat die processen verhult of niet raakt. Trainers ondersteunen dat managementgedrag soms. Mooie metaforen aanreiken voor akelige situaties. Men is dan meer met poëzie bezig dan met mensen die aan het werk zijn.
Dat is niet zozeer een frustratie, als iets dat ik graag zou willen aanpakken, en dat doe ik dan ook. Dat je het met delen eens bent vind ik fijn. Dat je de delen die je niet onderschrijft het etiket 'frustratie' en 'spam' geeft, getuigt hopelijk van humor, en niet van kortzichtigheid.

Met Rick ben ik het erg eens, en Erik, mocht je me willen mailen: bert_overbeek@hotmail.com

Beste Bert,

dank voor je reactie, de passie voor mensen spat er vanaf. De zin :"Wie veel in organisaties komt, net als ik, en wie werkelijk hart heeft voor mensen die in de processen werken, ergert zich aan managementgedrag dat die processen verhult of niet raakt."is me zeker uit het hart gegrepen. Je hebt me de escape geboden om de woorden 'spam' en 'frustratie' als humoristisch te bedoelen en die neem ik graag aan. Waar ik mij vooral aan erger, en in dat licht zie ik ook mijn eerdere reactie, is dat goede wezenlijke artikelen op deze site uiteindelijk leiden tot reclame voor de auteur. Fijntjes wordt er dan aan het eind van een artikel aangegeven dat de auteur dé oplossing heeft voor het probleem waar hij of zij zojuist over heeft geschreven. Dat vind ik een echte afknapper. Daarin heb ik blijkbaar jouw intentie niet goed begrepen, ik zou het bijna kortzichtig noemen, maar dat zou pas echt grappig zijn.
Ik mag ook veel in organisaties komen en herken ook het beeld wat jij van managers schetst. Ik zie daarentegen ook managers, werknemers en werkgevers die wel leiderschap durven te pakken. Of dat allemaal vlekkeloos verloopt is een tweede, daar ligt volgens mij een goede rol voor begeleiding van buitenaf of binnenuit. Waar ik vaker tegen aan loop is een soort onmacht van managers hoe deze processen op een goede manier aan te pakken, met name de 'menselijk maat' hierin te vinden blijkt lastig.
Goede vakmensen worden vaak managers en blijken dan niet de goede manager te zijn. Laat staan dat ze beschikken over inspirerend leiderschap. In mijn idee zijn er ook niet zoveel mensen die dat heel erg van nature hebben en zijn er nog minder die het dan ook nog inzetten. Dat is geen goed praten, wel een constatering die mij aanzet om met mensen in gesprek te gaan. Of dat nou met een metafoor is of straight to the point maakt mij niet uit. Het gaat om de beweging (bewustwording) bij mensen zelf.
Volgens mij wordt het tijd voor mij om je boek aan te schaffen...

Ruud, de passie voor mensen, ja, die voedt me. Ik schijn er zelfs een beetje bizar in te zijn, volgens mensen die me kennen. Het houdt nooit op. Telkens weer maken mensen me nieuwsgierig.
Ik herken natuurlijk je ergernis aan de verhulde reclameboodschappen. Als redacteur van ManagementSite-partnerlink www.jongebazen.nl zie ik daar hetzelfde verschijnsel. Willem Mastenbroek mailde ons, de partners, daarover. We gaan het meer weren, of er in elk geval strenger naar kijken.
Terug naar de passie voor mensen, dan. Het is precies dat wat me drijft. Ik heb de neiging om in een bedrijf een scherpe foto in mijn hoofd te maken van de werkvloer. Wie zijn daar, wat doen ze, wat zeggen ze? En ook: wie zijn er niet? Wat wordt er niet gedaan? En waarom?
Bijvoorbeeld: wordt er aangesproken? Meestal niet of te bot. Wie zegt daar dan wat van? Bedrijven zeggen dan: dat zijn verantwoordelijkheden van de managers. Ik denk dat iemand dat moet bewaken, anders nemen managers die verantwoordelijkheid niet. Dat is nou een mooie rol voor een externe. Toch? Maar ja, het woord externe past slecht bij crisis.
Inspirerende leiders, met charisma -vooruit- zijn dun gezaaid. Soms kom je er een tegen. Verdwaald. Een rots in het landschap. Iemand die het begrijpt, mensen mee krijgt, en niet zelden in het bezit van een goed ontwikkeld gevoel voor humor. Zo niet, dan worden het dominees, die alledaagsheden overgieten met de saus van bloed-ernst. In het oude China had met dat begrepen. Daar heb je de god van de lach, tan chi'en.
Lachen, zo leerde men binnen die traditie, is de hoogste vorm van inzicht. Mij vergaat dat lachen wel eens, als ik zie hoe er met mensen wordt omgegaan.
Cijfers bouw je met mensen. Productiviteit, kostenbesparingen, alles doe je met mensen. Wees dan eens een beetje goed voor ze. En dan vooral voor dat getergde middenkader, én de zwoegende medewerker, die voor inspirerende leiders geen tijd vrij kan en mag maken.

Beste Eric Elbertsen, wat bedoel je met een andere manier van leiding geven? Ik ben benieuwd.

Loslaten is anders vasthouden. Leuk wel. Maar wat wil je ermee zeggen in de context van deze discussie?