Wat is de toegevoegde waarde van de organisatieadviseur?

Ons land scoort goed als het gaat om de hoogste adviesdichtheid ter wereld. Er wordt wel eens gekscherend gezegd dat er achter iedere boom wel een consultant zou staan. Maar de laatste tijd zitten de ‘externen’ behoorlijk in de beklaagdenbank. Inhuur als zondebok. Met het beeld dat ze te duur zijn, in te grote auto’s rijden en alleen maar uitgebreide rapporten schrijven die daarna in de bekende bureaulade verdwijnen.Maar na jaren van praten en schrijven - al eind vorige eeuw heeft voormalig GroenLinks voorman Paul Rosenmöller de externe adviseurs betiteld als de ‘zesde macht’ - lijkt te overheid onder druk van krimpende budgetten nu massaal afscheid te gaan nemen van haar adviseurs, projectmanagers en interimmers. Op zich begrijpelijk natuurlijk. We zullen het in toenemende mate immers zelf moeten doen, want daar worden we toch voor betaald. Dit betekent wel dat we die cultuur van structurele zelfonderschatting moeten doorbreken. De sfeer van ‘wij kunnen het zelf toch niet, laten we maar iemand van buiten vragen om ons te helpen, die komt vast veel overtuigender over’ moeten we definitief achter ons laten.

En dat het ook anders kan blijkt wel uit de praktijk van alledag. Zo mocht ik recent in opdracht van de CIO Rijk het concept I-Interim Rijk operationaliseren, een hoogwaardige pool van ICT-ers die rijksbreed worden ingezet. Door onze schaal als rijksdienst veel beter te benutten én door echt werk te gaan maken van mobiliteit kunnen we niet alleen veel slimmer gebruik maken van onze eigen ICT-toppers, we verhogen zo ook de attractiviteit als werkgever voor onze eigen professionals. Er blijkt namelijk veel verborgen talent te zijn waar niet altijd voldoende gebruik van wordt gemaakt. En zo houden we ook de externe ICT-ers op gepaste afstand. Maar dit betekent natuurlijk niet dat we geen behoefte meer hebben aan de dienstverlening van de Cap Gemini’s of Logica’s van deze wereld. Wel degelijk. Alleen wel anders. Minder gericht op commodities en meer gericht op specialties. Met de wetenschap dat een specialty van nu over vijf jaar ook een commodity kan zijn. Opdat de externe leveranciers als ‘gids’ hun innovativiteit ook écht waar kunnen maken. Meer in de sfeer van ‘train de trainer’ dus.

Maar wat mij als voormalig organisatieadviseur wel verbaasd is dat de adviesbranche niet wat meer inzage geeft in de toegevoegde waarde die ze voor ons land leveren. Wat zij niet allemaal betekenen voor de BV Nederland. Hoe hun beschikbare ervaring en knowhow wordt gebruikt voor hele realistische toepassingen in de praktijk van alledag. Hoe zij met hun flexibiliteit en slagvaardigheid vraagstukken snel kunnen oppakken die veelal rechtstreeks leiden tot adequate oplossingen. En dan nog los van de werkgelegenheid die deze sector biedt. Denk dan niet alleen aan de grote bureaus, maar ook aan het leger van al die eenpitters die dagelijks aan de slag zijn voor hun opdrachtgevers. Want ik weet zeker dat we elkaar op langere termijn blijvend nodig zullen hebben, weliswaar in een andere, volwassenere verhouding.

Kort en goed organisatieadviseurs, project- of interim-managers: focus veel meer op het complementair zijn met uw opdrachtgever, zorg voor permanente toegevoegde waarde en voorkom dat je dingen doet die je opdrachtgever eigenlijk zelf zou moeten doen! En vergeet niet om van tijd tot tijd uw wapenfeiten te etaleren.