Leiderschapslessen uit films

Mensen die mij persoonlijk kennen of lezers die mij al langer volgen, weten dat ik een aantal grote interesses heb. Eén daarvan is mensen en organisatie, de anderen zijn bier en films. Over de relatie tussen bier en organisaties heb ik al twee keer geschreven (Gulpener en Brugse Zot), maar over films en organisaties nog niet. Daarom was ik blij verrast met het onlangs verschenen boek over leiderschapslessen uit films: ‘Houston, we’ve got a problem’ (2015) van Rozemarijn Dols.

Volgens Dols is het belangrijk dat leiders zich bij hun ontwikkeling kunnen spiegelen aan rolmodellen, zowel positieve als negatieve. In films zijn hiervan natuurlijk prachtige voorbeelden te vinden. De titel van het boek slaat op de (film over de) ‘succesful failure’ van de Apollo 13. Door technische mankementen dreigde de missie te mislukken, maar door het leiderschap van de bemanning werd een ramp voorkomen. In mijn ogen gaat het in het boek van Dols dan ook steeds over persoonlijk leiderschap, dus over ieder mens in zijn werk en leven.

Volgens Dols zijn “films een bijzonder krachtig middel om leiders op een toegankelijke en tegelijkertijd indringende manier te confronteren met rolmodellen. Zoals oude vrienden een succesvol leider met beide benen weer op de grond kunnen brengen, zo kunnen films een leider de ogen openen”. En volgens Dols komen boodschappen uit films ook op een indringender niveau binnen, en blijven beter hangen, omdat films mensen emotioneel raken.

Het boek behandelt zeven thema’s rond (persoonlijk) leiderschap:

• licht en donker charisma
• strategisch en principieel leiderschap
• teamleiderschap
• wankelend leiderschap
• omgang met irrationele groepsprocessen
• coachend leiderschap
• leiderschap en de betekenis van werk.

Bij ieder thema presenteert Dols niet alleen geselecteerde films die het betreffende thema illustreren, maar ook steeds relevante theoretische concepten over leiderschap. Wat ik zelf heel sterk vind, is dat Dols de toepassing van deze concepten concreet uitwerkt voor de betreffende film.

Helaas heb ik zelf niet alle films gezien die in het boek genoemd worden, maar bij de mij bekende films die Dols behandelt, beschrijft ze precies die fragmenten die het thema goed illustreren. De films die ik nog niet gezien heb, zet ik op mijn watchlist op IMDB!

De schrijfster behandelt veel aspecten van leiderschap, maar niet de leider en zijn combinatie van zakelijk en privé leven. Een mooi voorbeeld daarvan is de film ‘The American President’ (1995) over de beslommeringen, zowel zakelijk als privé, van de Amerikaanse president (gespeeld door Michael Douglas). De film bevat veel scherpe, humoristische en wijze dialogen over de werking en betekenis van leiderschap. Een mooie quote is deze uitspraak van de belangrijkste adviseur van de president: “You don’t only fight the fights you can win, you fight the fights that are worth fighting for!”. De film illustreert mooi enkele belangrijke eigenschappen van succesvolle leiders, namelijk: verbaal vermogen, humor en zelfspot.

Het boek van Dols is een mooi boek, niet alleen voor filmliefhebbers, maar ook voor iedereen die zich bezig houdt met (persoonlijk) leiderschap!