Het label complex mag geen excuses zijn om een vraagstuk te laten liggen. Wel zijn we er afgelopen decennia achter gekomen dat complexe vraagstukken een andere aanpak verdienen dan een probleem met een helder oorzaak - gevolg verband. Zwerf afval is een prachtig voorbeeld waar ik mij persoonlijk ook enorm aan kan ergeren. Een voorbeeld wat ook laat zien dat gedrag en bewustzijn van primair belang zijn; inderdaad niet iets met een helder oorzaak - gevolg verband.

Op welke wijze kunnen we asocialen bewust van hun gedrag maken? Hoe kunnen we de positieve energie van mensen met een hart voor een schone omgeving verder benutten?

Er is niet een totale oplossing die ervoor zorgt dat zwerfafval niet meer bestaat. Wel kunnen we steeds stapjes maken. Sleutels hierbij zijn creativiteit en dialoog. Breng mensen met verschillende achtergronden en expertise samen en creëer oplossingen waar je met elkaar in gelooft. Het zou mooi zijn als organisaties zoals Mc Donalds en frisdrank fabrikanten hier hun steentje in bij zouden willen dragen. (hebben op papier enorme duurzaamheid ambities)

Ik denk dat de kern hiervan is: men zoekt een oplossing voor een probleem. Vaak is het probleem onvoldoende (breed) gedefinieerd en ieder probleem hangt vaak samen met een aantal andere problemen. Vervolgens wordt de oplossing vaak ook eenzijdig en vanuit een specifiek belang bedacht (vaak domineert een voorkeur/mening). Dus die beperkte oplossing brengt direct weer andere problemen met zich mee.

In het voorbeeld: men stoort zich blijkbaar aan weggegooide (Cola) flesjes en denkt dat het invoeren van statiegeld de oplossing is. Dat kan je willen, maar deze analyse overleeft geen enkele goede kritiek. Hoe dan met andere verpakkingen? Wie gaat de logistiek regelen/betalen?

Het is de moeite waard meer aandacht te besteden aan wat het probleem en de verklaring daarbij zijn. Zo kom je tot betere problemen en oplossingen met een bredere impact. (Maar ook in dat geval: iedere oplossing brengt weer nieuwe problemen met zich mee)

Het andere voorbeeld was Cholera. In plaats van alleen een betere behandeling voor alleen Cholera te bedenken, gaan we het probleem breder bekijken en wat blijkt? Veel ziekten uit het begin van de vorige eeuw zijn opgelost door: betere hygiëne, riolering en schoon drinkwater. Dat bedenken kost veel tijd, aandacht en energie.

Het lijkt er dus op dat het woord complexiteit wordt gebruikt als excuus, als men geen zin heeft de benodigde energie en aandacht te investeren aan het probleem, de verklaringen daarvan en betere oplossingen.

Ik zat hier nog over na te denken. Misschien is de wereld even complex en ongrijpbaar als altijd, maar worden we ons meer en meer bewust van ons onvermogen om alles te snappen en te managen. Hoe meer informatie er op ons afkomt hoe meer we informatie krijgen die we niet snappen of in een context kunnen plaatsen. Dan LIJKT de wereld complexer dan voorheen. Ofen - en dat kan ook- zijn we misschien te veel getraind in snelwerkende kortetermijnoplossingen aangemoedigd door een wereld die denkt in tweewekelijkse sprints en zijn we niet langer vaardig in het - op ons gemak- onrafelen en verkennen van de complexe wereld om ons heen. En ook dat doet misschien iets met onze perceptie van die wereld. Raar idee?

Je hebt gelijk Richard, over veel dingen wordt veel te complex gedaan. Zie onderstaande reacties.

De strekking van het stuk deel ik, maar het antwoord op 'Hoezo?' kan ook zijn 'en wel hierom!' (vrij naar Cor van der Laak):
Wikipedia heeft een mooi stuk over 'complex system' zie: https://en.wikipedia.org/wiki/Complex_system
Het aantal elementen in een systeem en met hoeveel andere elementen elk element is verbonden en hoe intensief, vormen een maat voor de complexiteit.

We zien in de samenleving meer mensen (=elementen) en technische systemen dan ooit tevoren, die via internet meer dan ooit verbonden (kunnen) zijn (IoT en www/social media/email). En ook door een wereldwijde werkverdeling (China als fabriek van de wereld) zijn we afhankelijker van elkaar dan ooit tevoren. (zie The Human web, McNeill & McNeill).
Op deze manier bekeken is de samenleving wel degelijk complexer, afhankelijker dan ooit.

En dat betekent dat simpele oplossingen op een complex systeem losgelaten, onvoorspelbare, negatieve gevolgen kunnen hebben. (bijv. lekker simpel eerst de gevraagde kindertoeslag uitbetalen en later controleren ... en bij het minste foutje terugvorderen).

Met alle respect, maar het woord complex wordt hier op 1 lijn gezet met de zwaarte van problemen. Ik ben 1 van die vaagtaal consultants die betoogt dat het leven complexer is geworden. Zonder veel toelichting is het duidelijk dat 2 eeuwen geleden het leven voor mensen veel zwaarder was. De nood om te overleven bepaalde veel van wat mensen dreef. Alleen al het feit dat we zonder uit ons huis te komen een samenleving draaiend kunnen houden tijdens 2 jaar pandemie vergt een enorme technologische kwaliteit die er voorheen niet was. Diezelfde technologie heeft een virtuele schil om onze samenleving heengebouwd die de manier waarop wij samenleven minder zwaar maakt, immers overleven is van een andere orde dan 2 eeuwen geleden. Tegelijk is de manier waarop wij werken in organisatie verband en anderszins verbinding maken in de samenleving, zo veel ingewikkelder geworden en vooral groter qua reikwijdte (globalisering, Syrie is ineens je achtertuin), dat we er echt nog aan moeten wennen en nieuwe wegen moeten zien te vinden om ons goed te kunnen verhouden tot samenleven. "onmogelijk hard bewijs te leveren" zegt je. Nou ik kan je wel een paar bronnen aanleveren waaruit het effect blijkt van de voortschrijdende technologie en het oprekken van de grenzen van onze samenleving. En ja dat noemen sommigen complex