Hoe gedrag integraal verandert

Cover stories

In Hoe gedrag eenvoudig verandert is het gedragsraamwerk uit de doeken gedaan dat laat zien dat gedrag spelenderwijs ontstaat in een samenspel tussen Lichaam, Emotie, Gedachten en Omgeving. Samen vormen ze de LEGO-bouwstenen van gedrag

Gedrag

Een verandering in één van deze bouwstenen kan al leiden tot een verandering in gedrag. Echter, geregeld is een meer samenhangende en integrale benadering nodig om gedrag te veranderen. Dat komt doordat het onbewuste aan het stuur zit van het lichamelijke voertuig, met het bewuste denken als bijrijder. Het onbewuste wordt voortdurend geprikkeld door wat de zintuigen van de buitenwereld oppikken, de signalen die het lichaam afgeeft en de chaotische gedachten die door het hoofd flitsen. Omgeving, lichaam en eigen gedachten concurreren zo de hele tijd om aanda...

Willem Mastenbroek
Pro-lid
Beste Hugo

Wat mij opvalt in de voorbeelden zijn met name de veranderingen die aangebracht worden in de onderlinge relaties: intensief met elkaar moeten samenwerken, informele setting, met elkaar in aparte locaties.

Kortom: Grote onderlinge afhankelijkheid om een gemeenschappelijk doel te bereiken. Het ‘levelen' vd verhoudingen door feedback en het delen van persoonlijke ervaringen. En 'weg van alles dat geassocieerd kan worden met hiërarchisch gedrag’.

De machts- en afhankelijkheids relaties krijgen aldus een stevige zwaai.

Op deze manier kan men elkaar directer aanspreken op het eigen gedrag en op de eigen verantwoordelijkheid om bij te dragen aan het gemeenschappelijke doel.
Dat is ook de bedoeling en dat lukt.

In het door jou tevens vermelde Zimbardo experiment met een gesimuleerde gevangenis-setting gaat het ook om veranderingen in de relaties. De steile hiërachie en de grote machtsafstand doen een destructieve dynamiek ontstaan.

Volgens mij hebben we hiermee de drijfkracht bij uitstek voor gedragsverandering in het vizier. Een factor die we ook in allerlei variaties zien bij vormen van ‘nieuw organiseren’ in contrast met piramidale, meer bureaucratische organisatievormen.

Hoe passen veranderingen in de machts- en afhankelijkheidsrelaties in jouw model?

Groet/Willem
Wolfgang
Ja, zo makkelijk kan het zijn.

Echter ziet de auteur een belangrijk obstakel helemaal over het hoofd:

Bij veel veranderprojecten zijn financiële mensen betrokken die zonder inhoudelijk enig verstand van de gebruikerskant nog de ict-kant hebben altijd blijven roepen, dat het allemaal te duur gaat worden en niet snel genoeg gaat, waardoor ze uiteindelijk niet alleen de mislukking van het project veroorzaken maar ook voor hogere kosten zorgen (zie bijv. projecten als de Amsterdamse Noord-Zuidlijn).

Zolang men niet beseft dat te toegevoegde waarde van financiële mensen uitsluitend ligt in het verzorgen van de benodigde middelen en hen verder van alle besuitvorming uitsluit, gaat het beslist niet lukken!
Hugo Meijers
Auteur
Beste Willem,

Ik deel volledig je analyse. Op je vraag hoe dit inpast in de machtsverhouding is de eerste neiging te antwoorden: Niet! Maar gelukkig is er volgens mij wel een uitweg. De weg van macht kantelen naar wederzijds respect en hiërarchische afhankelijkheid verruilen voor wederzijdse afhankelijkheid. Zodra management stopt met zich uitsluiten van elke gedragsverandering en het eenzijdig aan medewerkers opleggen ervan, staat de weg open om met en van elkaar te leren. Dat vraagt wat van beide partijen. Bovenal moeten beide zich gewoon als volwassenen gaan gedragen en elkaar gelijkwaardig aanspreken, aansporen en aanmoedigen.

Beste Wolgang,

Je voorbeeld van de financier en NZ-lijn staat voor mij te ver buiten verandering van gedrag. Gedrag verandert alleen door met vallen en opstaan te oefenen. Kortom, leren doen we in de praktijk. Door te gaan doen levert het (na inleren) geld op ipv dat het geld kost. Kortom: Dingen kosten geld, aangepast gedrag levert geld op.

Meer over Gedragsverandering