Goed leiderschap is een bazige baas

Actueel

We hebben behoefte aan krachtige leiders om ons door de crisis te loodsen. Directief besluiten is uit, maar mensen te veel ruimte geven werkt ook niet. Veel leiders hebben een gering besef in wat voor tijd wij leven. Ze denken dat de crisis van voorbijgaande aard is. Dat is niet zo. De tijd van helden en gelukzoekers (lees leiders die bonussen op konden strijken) is voorbij. Het klassieke leiderschapsmodel voldoet niet meer. De voorspoed en zekerheid zijn voorgoed voorbij en dat schreeuwt om nieuw vorm van leiderschap.

"De rol van de leider is ingrijpend aan het veranderen", schrijft Deborah Hopen in een artikel in de Journal for Quality and Participation. Hopen signaleert twee fundamentele veranderingen, die zich eind vorige eeuw hebben voorgedaan op het gebied van leiderschap:

  1. de overga...
Hans van der Veen
Lid sinds 2019
Interessant artikel met oude maar nog steeds magnifieke video. Koot en Bie waren hun tijd ver vooruit.

Ik haak even in op de laatste alinea: collectief belang versus ego. Daar ligt de sleutel die de keuze voor bepaald leiderschapsgedrag overbodig maakt. Als er verbinding is met het collectief belang en mensen hun kwaliteiten kunnen inzetten om dat belang te dienen dan wordt leiderschap een attitude in plaats van een baas-positie. Leiderschap is invloed, niet meer en niet minder (John Maxwell). Iedereen kan leiderschap tonen en zijn invloed aanwenden om het belang te dienen. Als een manager nog de baas moet spelen klopt er nog iets niet bij de attitude van medewerkers of van hemzelf. De belangrijkste taak van de moderne leider is het ontwikkelen van het leiderschap van zijn directe medewerkers. Dat kan 'on the job' door steeds op het collectief belang gericht te zijn. Dat is Zinvol Ontwikkelen. www.hansvdveen.nl
Koos Groenewoud
Lid sinds 2019
Ik heb ontzettend veel moeite met deze blog. Ik kan me om te beginnen absoluut niet vinden in de titel: Goed Leiderschap is een bazige baas. Ik dacht eerst dat het ironisch bedoeld was. Dat vind ik niet terug. Onder het kopje directief tref ik een verhaal aan, dat haaks staat op deze kop. Als er had gestaan: Dienstbaar Leiderschap, had ik me wel kunnen vinden in de tekst. We (de samenstellers van het handvest "Nieuw Leiderschap", de responenten van het onderzoek van Prof. Lidewey van der Sluis, de Nieuwe Werkers, de generatie Y,, het overgrote deel van de deelnemers van de LInkedIn groep Visie.nl en van management naar (nieuw) Leiderschap etc.) willen af van de directieve managers, echter zonder daarbij te willen pussyfooten. Natuurlijk moet iemand op het matje als die geen bijdrage levert. Niemand zal bezwaar hebben tegen het aanpakken van deze werknemers, ook niet door een directieve manager. De trend is echter, dat we van power management naar dienstbaar (nieuw) leiderschap gaan (en moeten). Ik verwijs graag en vaak naar het handvest "Nieuw Leiderschap" van de young captains. (Young Bilderberg Conferentie 2010 waaraan meer dan dan 100 toekomstige leiders hebben meegewerkt)

Daarnaast is er sprake van de volgende trends:

Het nieuwe werken vraagt om een andere wijze van aansturing (Op LinkedIn een groep met meer dan 12.000 leden)
Op verschillende niveaus zijn mensen bezig met de zoektocht naar ‘nieuw leiderschap’
De grote opkomst bij de werkcolleges over spiritualiteit
De roep om menselijke leiders in plaats van power leaders
Er is sprake van een doorbraak van nieuw, authentiek en dienstbaar Leiderschap
De tv-serie van de schrijver van ‘De prooi’ met de titel ‘Leiders gezocht’
Er zijn inmiddels vijf edities verschenen van het magazine ‘Nieuwe leiders’.
In november 2010 namen bijna 1.000 mensen deel aan de servant-leadership congressen.
Steeds meer onderzoekers wereldwijd verrichten onderzoek naar nieuw leiderschap’.
Aan de Vrije Universiteit is het Servant-Leadership Center for Research and Education opgericht om ‘across cultures’ en ‘across disciplines’ onderzoek naar dienend leiderschap te stimuleren.
Zaken als duurzaamheid, cradle to cradle en MVO zijn (allang) geen hype meer, maar een ontwikkeling.
We realiseren ons, dat we de klant zijn vergeten.
De generatie Y stelt andere prioriteiten dan haar voorganger(s).
Tijdens het derde lustrum van FMN was servant-leadership een van de thema’s.

Conclusie : Goede leiders zijn teamplayers en inspirerende, faciliterende en dienstbare leiders, die visie hebben en in staat om hun mensen te laten groeien, geen bazige bazen, want die raken hun mensen kwijt, kunnen geen nieuwe krijgen en verliezen de "War on talent".

Koos Groenewoud, oprichter van "Van management naar (nieuw) leiderschap" en ambassadeur van de Greenleaf center for Servant leadership Europe en van Marshall Goldsmith.

PS: Mijn passie is leiderschap

Het gaat bij mij om Mensen en Klanten (volgens Jos Burgers zijn dat ook vaak mensen). Ik help ondernemers, bestuurders, directeuren, managers en chefs betere (nieuwe) leiders te worden en doe dat ook voor Managementteams & Boards of Directors.

Als ik in staat ben om de komende 5 jaar gemiddeld 1 manager per week te laten denken en functioneren als (nieuwe) leider is mijn missie geslaagd en laat ik wat na. (250 betere leiders, die lekker in hun vel zitten en in hun kracht staan, 250 partners die hier blij van worden, 250 bedrijven en/of organisaties die beter presteren, tevreden klanten en leveranciers en - last but not least - ergens tussen de 2.500 en 10.000 Medewerk(st)ers die hun energie halen uit hun werk.


Erik Overdick
Lid sinds 2019
Lekker prikkelend artikel waar we over elkaar heen rollen over de "vorm" van leiderschap, welke nu wel of niet het beste werkt in de huidige tijdsgeest, en de tijden die ons te wachten staan.

Wanneer we naar de "inhoud" van leiderschap gaan kijken is het naar mijn mening bijzonder eenvoudig wat de leider voor taak heeft; "De juiste 'beslissingen' te nemen, zorgen dat anderen die 'begrijpen' en 'omarmen' zodat die beslissingen 'uitgevoerd' kunnen worden."

Ik denk dat de vorm van leiderschap dan maar ondergeschikt moet worden aan dat wat werkelijk belangrijk is; "wat wordt mijn klant hier nu wijzer van?"

Erik Overdick
www.forwardcompany.nl
www.overdick.nl
Koos Groenewoud
Lid sinds 2019
@ Eric,

Bedankt voor je reactie. Ik vind deze te kort door de bocht. Je gaat immers voorbij aan de geschetste ontwikkelingen. Je "taakomschrijving" is gedateerd en van toepsssing op de "Oude" leiders. Daar willen we nu juist van af.

Ik raad je aan je te verdiepen in Leiderschap in zijn algemeenheid en in Dienstbaar-leiderschap en raad je het voldende boek aan: Succesvol servant leadership
De praktijk als basis voor je eigen plan door Peter Burgerjon en Marlies Harlaar.

Voor je gemaK onderstaande de samenvatting

Dienend leiderschap

Servant Leadership, dienstbaar leiderschap in het Nederlands, is een leiderschapsstroming die al sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw bestaat. In tegenstelling tot veel leiderschapstheorieën die snel opkomen en nog sneller weer verdwijnen, wint Servant Leadership langzaam maar zeker steeds meer aan populariteit. Dit heeft alles te maken met de kernthema's van Servant Leadership, die naadloos aansluiten bij de huidige tijdgeest, waarin medewerkers van hun leidinggevenden verwachten dat deze hen in staat stellen hun talenten optimaal te kunnen ontplooien. Managers en organisaties die aan deze verwachten weten te voldoen, blijken uiteindelijk veel meer en duurzamer succes te behalen dan hun collega's en concurrenten.

In dit boek vertellen een aantal succesvolle Servant Leaders uit uiteenlopende organisaties hun verhaal, waarmee zij de lezer een kijkje in de keuken van hun succes gunnen. Deze verhalen worden gekoppeld aan de theorie over Servant Leadership, waarna ieder hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal oefeningen.

Hierdoor wordt de lezer uitgenodigd om zijn of haar eigen leiderschapsstijl naast die van een Servant Leader te leggen. Maar ook om de eigen ontwikkelpunten te benoemen en uit te diepen tijdens het lezen van het boek. Daarmee is 'Succesvol Servant Leadership' een boek dat de lezer niet alleen aan het denken zet en inspireert, maar ook concrete aanknopingspunten aanreikt voor de eigen ontwikkeling, of u nu een beginnend leidinggevende bent of een ervaren manager die uitgedaagd wil worden de grenzen van de eigen ontwikkeling op te zoeken en te verleggen.

De hiërarchische traditionele manier van leidinggeven stellen we regelmatig ter discussie en we kiezen steeds vaker voor een organisatiemodel dat een beroep doet op de persoonlijke betrokkenheid en ontwikkeling van medewerkers. In de constant veranderende omgeving bepaalt de manier van managen of u medewerkers kunt behouden voor uw organisatie. En steeds vaker realiseren we ons dat het overleven van een organisatie afhangt van de stijl van leidinggeven. Peter Burgerjon en Marlies Harlaar beschrijven in 'Succesvol Servant Leadership' de praktijk als basis voor uw eigen plan om een Servant Leader te worden.

Servant Leadership, oftewel dienend leiderschap, is een praktische filosofie voor managers die er voor kiezen om in de eerste plaats te dienen en dan te leiden. Servant Leadership bevordert samenwerking, vertrouwen, vooruitziendheid, luisteren en het ethische gebruik van macht en autorisatie. De AT&T manager Robert Greenleaf wordt gezien als de bedenker van de term 'Servant Leader'.

Greenleaf beschreef wat nu iemand een dienend leider maakt aan de hand van tien karakteristieken. Deze karakteristieken spelen een belangrijke rol in het persoonlijke gedrag. In tegenstelling tot de vaak beschreven vaardigheden, gaat het hier dus voornamelijk om het gedrag van de manager. De tien karaktertrekken van de Servant Leader zijn: kunnen luisteren, empathie tonen, helen, bewustzijn, overtuigend zijn, conceptualiseren, vooruitzien, rentmeesterschap, commitment aan de groei van mensen en het bouwen aan gemeenschappen.

Peter Burgerjon en Marlies Harlaar hebben ervoor gekozen om het boek op te bouwen vanuit vier hoofdthema's. Wat is Servant Leadership, hoe werkt het in de praktijk, hoe wordt u een Servant Leader en hoe bouwt u een Servant-organisatie? Door deze overzichtelijke en concrete opbouw krijgt u als lezer snel inzicht in de materie. Rode draad in dit boek zijn de verhalen van Servant Leaders uit de praktijk. Na het lezen van de eerste hoofdstukken weet u wat Servant Leadership is, hoe het in de praktijk werkt en hoe u er één kunt worden.

Vervolgens kunt u aan de slag om u eigen Servant-organisatie te bouwen, want Peter Burgerjon en Marlies Harlaar beschrijven uitgebreid en zeer duidelijk hoe u te werk kunt gaan. Dit doen ze aan de hand van veel praktijkvoorbeelden. Door de cultuur- en leiderschapscyclus van Daan Fousert en Tjeb Maris als kapstok te gebruiken, worden de tien karakteristieken van een Servant Leader aan deze cyclus gekoppeld. De stappen worden gedetailleerd uitgewerkt en voorzien van voorbeelden van organisaties waarin deze cyclus is geïmplementeerd. Ook het omgaan met de eventuele weerstand wordt behandeld.

Na het uitwerken van de cyclus wordt het formuleren van de organisatiemissie besproken. Wat is de reden van het bestaan van uw organisatie? Hierbij gaat het niet om marktaandeel, omzet of winst. Het gaat niet om wat de organisatie doet, maar om welk type organisatie u bent of wilt zijn. Door het doel, de strategie, normen en waarden en het gedrag van uw organisatie in relatie tot de missie centraal te stellen, gaat u op ontdekkingstocht langs uw eigen persoonlijke waarden. Dit doet u aan de hand van diverse testen en opdrachten. Vervolgens komen de kern- en cultuurwaarden aan bod en analyseert u de huidige of gewenste leiderschapsstijl binnen uw organisatie. Dan blijkt uiteraard de cyclus niet op te houden als de implementatiesessies achter de rug zijn. Door middel van de borging dient u van tijd tot tijd met elkaar te toetsen waar de organisatie staat.

Over Peter Burgerjon
Sinds 2007 is Peter Burgerjon werkzaam als senior communicatieadviseur binnen Group Human Resources van Achmea, waar hij de HR organisatie en het management helpt aan het werkgeverschap van Achmea te bouwen.

Peter Burgerjon werkte in 2001 als P&O adviseur bij het VU medisch centrum in Amsterdam, toen in die organisatie Servant Leadership werd doorgevoerd als de managementstijl die bij de nieuwe organisatievorm paste. Alle P&O adviseurs werden als eerste ingevoerd in de grondbeginselen van Servant Leadership om op deze manier in de dagelijke advisering het management te kunnen ondersteunen om deze grondbeginselen in de praktijk te brengen. Sinds die tijd heeft hij het gedachtegoed van Servant Leadership altijd meegenomen in zijn dagelijkse werk.
Over Marlies Harlaar

Ing. M.P.M. (Marlies) Harlaar MBA (1961) volgde de HTS, NIMA-C, MBA en diverse Marketing en Salestrainingen. Was werkzaam in diverse nationale en internationale productmanagementfuncties. Gaf trainingen bij de SRM, het ISBW, de STEM en diverse Hogescholen op het gebied van (business-to-business) marketing en management.

Marlies Harlaar heeft circa 10 jaar ervaring met het begeleiden van opdrachten. Maakte gedurende een aantal jaren deel uit van het MT van de kopcursus 'Industrial Sales' (HTS Dordrecht) en was daar (mede) verantwoordelijk voor het commerciële beleid, coaching en training. Was tot september 2002 hoofd opleiding Small Business Hogeschool Alkmaar. Tot november 2002 lid van de NIMA-C commissie. Corrector NIMA-examens (A,B,C). Daarnaast docent/trainer/adviseur & coach op het gebied van Marketing, Management, Ondernemerschap, Persoonlijke ontwikkeling en Onderwijsvernieuwing. Momenteel werkzaam als coördinator van de HBO-opleiding Human Technology aan de hogeschool InHolland.

TOT SLOT: Beter leiderschap heeft tot gevolg, dat ziekteverzuim en verloop daalt, de motivatie stijgt, alsmede de productiviteit. Maar het zorgt ook voor hogere klanttevredenheid.

Meer over Leidinggeven